Warszawa, 30 maja 2025 r.

Stanowisko ZPP ws. wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy platformowej

• Polska ma czas na implementację dyrektywy platformowej do 2 grudnia 2026 roku. Już teraz trwają prace nad odpowiednim projektem. ZPP popiera prezentowane jak do tej pory zachowawcze podejście rządu.

• Pracownicy platformowi najbardziej cenią sobie charakterystyczną dla swojej profesji elastyczność. Dlatego rozwiązania, które w znacznym stopniu ją ograniczą, należy postrzegać jako potencjalnie zagrażające dalszemu rozwojowi tego modelu biznesowego.

• Wprowadzenie domniemania stosunku pracy odnoszącego się wyłącznie do rynku platform może budzić wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucją, stawiając te podmioty w niekorzystnej pozycji względem przedsiębiorców oferujących te same usługi w modelu tradycyjnym. 

• Zainspirowany dobrymi praktykami z innych krajów europejskich, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) postuluje stworzenie dla pracowników platformowych minimalnego zabezpieczenia socjalnego poza stosunkiem pracy. Taki model mógłby zostać wypracowany na gruncie Rady Dialogu Społecznego. 

Zapoznaj się z pełnym stanowiskiem: Stanowisko ZPP ws. wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy platformowej

Warszawa, 29 maja 2025 r.

Gdzie i dlaczego powstają firmy?

• W Polsce aż 96 proc. mikroprzedsiębiorców jest przeciążonych pracą. Polacy nadal chcą otwierać firmy, choć od 2017 roku liczba chętnych stale maleje. Główną motywacją jest chęć niezależności (zarówno finansowej, jak i decyzyjnej), a także poprawa swojej sytuacji materialnej. Jednak to poczucie niezależności jest najważniejszym powodem.
• Aż 86 proc. przedsiębiorców w Polsce wskazało na koszty pracy jako kluczową barierę w rozwoju swojej działalności. Niskopłatna praca w Polsce jest obciążona zbyt wysokimi składkami.
• Wśród powszechnych problemów dla powstawania działalności gospodarczych wymienia się również składki przedsiębiorców na rzecz ZUS oraz występowanie nierzetelnych kontrahentów.
• W Stanach Zjednoczonych powstaje wiele nowych firm ze względu na rozwinięty sposób ich finansowania za pomocą Venture Capital. Szacuje się, że w USA tego typu fundusze zainwestowały 209 mld dolarów (846,45 mld zł) w samym 2024 roku, z czego 46.4 proc. stanowiły inwestycje w firmy związane z rozwojem sztucznej inteligencji.
• Izrael przyjął politykę dotowania środkami publicznymi nowych firm, zwłaszcza tych związanych z wojskowością. Posiada również przejrzysty system podatkowy, a także szereg ulg podatkowych dla niewielkiego biznesu.
• Polska powinna zrewidować, a także usprawnić możliwość komercjalizacji projektów badawczych, które otrzymały granty w ramach pomocy publicznej.
• Estonia stworzyła jeden z najlepszych systemów podatkowych na świecie. Ponadto jest on całkowicie cyfrowy, co usprawnia komunikację między administracją publiczną a przedsiębiorcami. Powstające tam firmy mają idealne warunki administracyjne do powstawania i rozwoju.

Zapoznaj się z pełnym stanowiskiem: Gdzie i dlaczego powstają firmy?

Warszawa, 26 maja 2025 r.

Wspólne stanowisko: Wprowadzenie upraszczania w życie – Kodeks Postępowania na rzecz ambicji Europy jako kontynentu sztucznej inteligencji

ZPP wraz z wiodącymi europejskimi i międzynarodowymi organizacjami podpisał wspólne stanowisko wzywające unijnych decydentów do uproszczenia i urealnienia finalnej wersji Kodeksu Postępowania dla modeli sztucznej inteligencji ogólnego przeznaczenia (General Purpose AI).

• Finalizacja Kodeksu w nadchodzących tygodniach to kluczowy moment, by pokazać, że Europa naprawdę chce budować jasne i proinnowacyjne ramy prawne.
• Teraz jest czas, by politycy UE dokonali świadomych wyborów, które postawią na innowacyjność, przejrzystość, wykonalność i uproszczenie, w pełnej zgodności z duchem i celami AI Continent Action Plan.
• Ostrzegamy przed zbyt skomplikowanymi wymogami, które mogą zniechęcić firmy do uczestnictwa i podważyć sens Kodeksu.
• Wzywamy Komisję do zapewnienia adekwatnych terminów wdrożenia, które pozwolą firmom realnie dostosować się do nowych zasad.

Chcemy, aby Europa była prawdziwym kontynentem AI — miejscem, w którym innowacja idzie w parze z odpowiedzialnością i jasnymi zasadami.

Podpisali się:

Allied for Startups, Anitec Assinform, Business Software Alliance (BSA), Computer & Communications Industry Association (CCIA Europe), Confederation of Danish Industry, DOT Europe, EuroISPA – European Association of Internet Services Providers, ITI – Information Technology Industry Council, Svenskt Näringsliv – Confederation of Swedish Enterprise, ZPP – Union of Entrepreneurs and Employers.

Zapoznaj się ze stanowiskiem: Wspólne stanowisko: Wprowadzenie upraszczania w życie – Kodeks Postępowania na rzecz ambicji Europy jako kontynentu sztucznej inteligencji

Warszawa, 15 maja 2025 r.

MISIE POD PRESJĄ

• W Polsce przedsiębiorstwa mają zbyt mało czasu na dostosowanie się do zmian prawnych, a także powstaje ich za dużo. Wydłużeniu również powinien ulec okres vacatio legis. Chociażby w 2022 roku uchwalono blisko 31,7 tysiąca stron nowych aktów prawnych.
• Reformy wymaga system egzekwowania należności przez przedsiębiorstwa. Ogromnym problemem są nieopłacone faktury, a dochodzenie swoich praw na drodze sądowej potrafi trwać kilkanaście miesięcy, a nawet kilka lat. Zmianie i pomniejszeniu powinien ulec wymóg 5 proc. opłaty sądowej w postepowaniach gospodarczych.
• Uproszczenia musi doczekać się matryca podatku VAT. Ponadto Urzędy Skarbowe nie powinny podważać wcześniejszych interpretacji podatkowych, jeżeli nie zaszła jednoznaczna zmiana prawa.
• Pozapłacowe koszty pracy stanowią ogromny problem dla mikro- i małych firm w osiągnięciu pewnej skali. Gdybyśmy uwzględnili płatne zwolnienia lekarskie i urlopy, to współczynnik narzutu na wynagrodzenie może sięgać nawet 1.89 względem kwoty netto. Trudno tutaj wskazać konkretne rozwiązanie deregulacyjne, ale jednym z nich mogłoby być przeniesienie wymogu wypłaty wynagrodzenia podczas choroby na Zakład Ubezpieczeń Społecznych w przypadku niewielkich firm od pierwszego dnia jej trwania.
• Niewielkie firmy, które chcą wprowadzać na rynek nowe towary muszą przejść szereg rygorystycznych i kosztownych wymogów dotyczących produktu. Nierzadko przekraczają one ich możliwości finansowe. Utrudnia to wdrażanie innowacyjnych rozwiązań produktowych.
• Ciężar ESG (ang. Environmental, Social, Governance) w kontekście regulacji i kosztów dla firm jest coraz większy i wraz z upływającym czasem będzie dotyczył coraz większą liczbę podmiotów, w tym małych.

Przeczytaj pełny tekst: MISIE POD PRESJĄ

Warszawa, dnia 9 maja 2025 roku

Stanowisko ZPP do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw
w celu uproszczenia procedur administracyjnych oraz wsparcia przedsiębiorczości (UDER20)

• Ministerstwo Rozwoju i Technologii zaprezentowało projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych oraz wsparcia przedsiębiorczości (UDER20), którego celem jest uproszczenie i przyspieszenie niektórych procedur administracyjnych poprzez rozszerzenie stosowania milczącego załatwienia spraw; uelastycznienie przepisów w zakresie określania limitu przychodu dla działalności nierejestrowej poprzez kwartalne ustalenie limitów; zniesienie obowiązku zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności dla umów przenoszących autorskie prawa majątkowe i licencji wyłącznych; zwolnienie Rzecznika MŚP z kosztów sądowych
  w postępowaniach przed sądami administracyjnymi.
• Jest to projekt w przedstawiony w ramach deregulacji – ma za zadanie odciążyć przedsiębiorców poprzez przyspieszenie procesów decyzyjnych organów w wyszczególnionych sprawach, ułatwić prowadzenie działalności nierejestrowej, usprawnić kwestie związane z przeniesieniem autorskich praw majątkowych i licencji wyłącznych, a także umożliwić sprawniejsze działanie Rzecznikowi MŚP.
• Projekt zasługuje na pozytywną ocenę ze względu na kompleksowy wpływ na poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, a proponowane rozwiązania są odpowiedzią na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym i gospodarczym oraz na potrzebę uproszczeń administracyjnych.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji w dniu 30 kwietnia 2025 roku opublikowano projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych oraz wsparcia przedsiębiorczości (numer z wykazu: UDER20).

Założeniem projektu jest:

• zniesienie obowiązku zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności dla umów przenoszących autorskie prawa majątkowe (art. 53 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych) i licencji wyłącznych (art. 67 ust. 5 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych) – w ich miejsce wprowadzono formę dokumentową przy pozostawieniu rygoru nieważności (art. 1 ust. 1 i 2 Projektu) – jak wskazują autorzy Projektu zmiana ta stanowi odpowiedź na dynamicznie zmieniające się realia obrotu gospodarczego, w szczególności rozwój gospodarki cyfrowej, w ramach której coraz powszechniej stosuje się elektroniczne środki komunikacji i narzędzia do zawierania umów; w uzasadnieniu podniesiono, że przeniesienie ciężaru z formy pisemnej na dokumentową zachowuje możliwość identyfikacji stron oraz treści umowy oraz pozwala na skuteczne dochodzenie roszczeń w przypadku sporu, przy czym projektowana zmiana nie wyklucza możliwości stosowania formy pisemnej lub elektronicznej z podpisem kwalifikowanym –
  w sytuacjach, gdy strony uznają to za zasadne lub gdy wymagają tego okoliczności konkretnego przypadku;
• zwolnienie Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców z kosztów sądowych w postępowaniach przed sądami administracyjnymi, analogicznie jak to już jest w przypadku innych organów ochrony prawa (art. 2 Projektu);
• uproszczenie i przyspieszenie niektórych procedur administracyjnych poprzez rozszerzenie stosowania milczącego załatwienia spraw (art. 3-5 Projektu) – w każdej z wskazanych poniżej procedur brak sprzeciwu lub działania organu w określonym terminie będzie równoznaczny z wyrażeniem zgody:
  • w uproszczonych procedurach konserwatorskich dotyczących zabytków prowadzonych przez wojewódzkiego konserwatora zabytków (zmiana ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami) – jest to odpowiedź na potrzeby uproszczenia i przyspieszenia procedur administracyjnych, szczególnie w kontekście rozwoju budownictwa, inwestycji oraz działań konserwatorskich, które dotyczą zabytków, przy czym nadal zachowane jest prawo organu do wniesienia sprzeciwu, szczególnie w sytuacjach, które mogą prowadzić do uszkodzenia lub zniszczenia dziedzictwa kulturowego;
  • w sprawach wpisu znaku identyfikacyjnego producenta do rejestru prowadzonego przez Prezesa Głównego Urzędu Miar (zmiana ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych) – jak wskazano w uzasadnieniu Projektu dzięki takiemu rozwiązaniu producenci butelek miarowych nie będą musieli długotrwale czekać na formalne potwierdzenie wpisu, co pozytywnie wpłynie na dynamikę rynku, zwłaszcza w przypadku pilnych potrzeb związanych z produkcją lub dystrybucją towarów;
  • w sprawach pozwoleń na prowadzenie badań skuteczności działania środka ochrony roślin przez upoważnione podmioty prowadzonych przed ministrem właściwym do spraw rolnictwa (zmiana ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin) – jak podkreśliło MRiT uproszczenie to dotyczy wyłącznie podmiotów upoważnionych przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, które już wcześniej zostały objęte odpowiednim nadzorem, co ma zapewnić, że zmiana nie wpłynie na obniżenie standardów kontroli, a projektowana zmiana ma na celu przyspieszenie procesów badawczych;
• uelastycznienie przepisów w zakresie określania limitu przychodu dla działalności nierejestrowej – limit przychodu będzie ustalany kwartalnie, a nie miesięcznie (art. 6 Projektu), projektowana zmiana ma na celu uproszczenie zasad prowadzenia drobnej działalności, szczególnie w przypadku osób działających okazjonalnie lub sezonowo, dzięki temu rozwiązaniu ma być zapewniona większa elastyczność – osoby prowadzące działalność nierejestrową mają mieć cały kwartał na osiągnięcie maksymalnego limitu przychodów, co zmniejsza ryzyko przypadkowego przekroczenia granicy
  w pojedynczym miesiącu.

Projekt jako ustawa ma wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 6 (limit przychodu dla działalności nierejestrowej) który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.

Projekt zasługuje na pozytywną ocenę ze względu na kompleksowy wpływ na poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Proponowane rozwiązania są odpowiedzią na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym i gospodarczym oraz na potrzebę uproszczeń administracyjnych.

Propozycja zastąpienia formy pisemnej formą dokumentową (przy pozostawieniu rygoru nieważności) przy przeniesieniu autorskich praw majątkowych oraz przy udzielaniu licencji wyłącznych odzwierciedla współczesne realia obrotu gospodarczego, w których dominują środki komunikacji elektronicznej.

Przyspieszenie procesów decyzyjnych – w zakresie ochrony zabytków, wprowadzania znaków identyfikacyjnych producentów butelek miarowych i zezwoleń na prowadzenie badań środków ochrony roślin – znacząco ograniczy czas oczekiwania na decyzje administracyjne i zmniejszy obciążenia biurokratyczne dla przedsiębiorców, dzięki temu będą oni mogli prowadzić działalność w bardziej sprzyjających i przewidywalnych warunkach.

Natomiast kwartalne ustalanie limitu przychodu dla działalności nierejestrowej jako rozwiązanie dostosowane do charakteru okazjonalnych czy sezonowych inicjatyw biznesowych sprzyja aktywizacji zawodowej społeczeństwa.

Mamy nadzieję, że kolejne zmiany proponowane w ramach deregulacji będą sprzyjać prowadzeniu działalności gospodarczej, a także przewidywalności i stabilności biznesu, a dzięki przejrzystości przepisów polscy przedsiębiorcy będą mogli się dalej rozwijać.

Zobacz: Stanowisko ZPP do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych oraz wsparcia przedsiębiorczości (UDER20)

Warszawa, 9 maja 2025 r.

Stanowisko Związku Przedsiębiorców i Pracodawców do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (Numer z wykazu: UDER2)

• W dniu 16 kwietnia 2025 roku na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa dotyczący poszerzenia stosowania istniejącej w prawie podatkowym zasady in dubio pro tributario na pojawiające się wątpliwości co do stanu faktycznego.
• Zgodnie z projektem niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego rozstrzyga się na korzyść strony, z wyjątkiem przypadków gdy w postępowaniu uczestniczą strony o spornych interesach lub wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na interesy innych osób; przepisy odrębne wymagają od strony wykazania określonych faktów; sprzeciwia się temu ważny interes publiczny, w tym istotny interes państwa.
• Celem projektu jest realizacja postulatu przyjaznej administracji, wzmocnienie instrumentów ochrony praw i interesów podatnika w prowadzonych postępowaniach podatkowych, poprawienie relacji między podatnikami i organami podatkowymi oraz zwiększenie zaufania do organów podatkowych. ZPP pozytywnie ocenia przedstawiony projekt ustawy.

Zgodnie z obecnie obowiązującym od 2016 roku art. 2a Ordynacji podatkowej niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika, natomiast zgodnie z art. 122 w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Proponowane rozszerzenie zasady in dubio tributario ma stanowić uzupełnienie zasad ogólnych i dodatkową gwarancję chroniącą interes podatnika i innych stron w prowadzonych postępowaniach podatkowych.

Proponowana zmiana to krok w dobrym kierunku. Bezpośrednio w treść zasad ogólnych Ordynacji podatkowej wprowadza się zasadę, że wątpliwości co do stanu faktycznego, których nie udało się usunąć po przeprowadzeniu wnikliwego i wszechstronnego postępowania dowodowego, tj. po podjęciu wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, należy rozstrzygać na korzyść strony. Jak wskazało Ministerstwo Finansów zasada ta dotyczyć będzie przypadków, w których na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie można przyjąć, że dana okoliczność faktyczna została jednoznacznie wykazana. Wątpliwości te powinny mieć charakter konkretny i realny, co oznacza, że nie mogłyby zostać rozstrzygnięte przez dalsze czynności procesowe. Należy żywić nadzieję, że dzięki tej nowelizacji nie będzie już konieczne powoływanie się na orzecznictwo, a wątpliwości co do stanu faktycznego będą z urzędu rozstrzygane na korzyść podatnika.

Podkreślenia wymaga, że zasada in dubio tributario nie ma charakteru absolutnego i nie nakłada obowiązku przyjęcia przez organ najbardziej korzystnej dla podatnika wersji zdarzeń. Jak wielokrotnie podkreślały sądy administracyjne “zasada ta nie nakłada na organy obowiązku przyjęcia wersji najkorzystniejszej dla podatnika, lecz formułuje zakaz czynienia niekorzystnych domniemań w sytuacji, gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów, bądź gdy istnieją wynikające z dowodów wątpliwości co do możliwości zastosowania określonego przepisu prawa podatkowego, jak również wówczas, gdy wykładnia prawa podatkowego prowadzi do obiektywnie konkurencyjnych wniosków.”

Stosownie do założeń projektu od korzystnej dla podatników zasady będą jednak wyjątki, czyli przypadki gdy:

1. w postępowaniu uczestniczą strony o spornych interesach lub wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na interesy innych osób;
2. przepisy odrębne wymagają od strony wykazania określonych faktów;
3. sprzeciwia się temu ważny interes publiczny, w tym istotny interes państwa

Nowelizacja ordynacji podatkowej jest niewątpliwie pozytywną zmianą dla mikroprzedsiębiorców oraz przedsiębiorców z sektora MŚP poprzez zapewnienie większej ochrony w postępowaniach podatkowych.

Na marginesie tylko wspomnijmy, że nie można zapomnieć, że w prawie podatkowym, które ze swej istoty intensywnie ingeruje w sferę praw, wolności i obowiązków podatników, szczególnie istotne jest stanowienie prawa jasnego i zrozumiałego. Podatnik powinien być w stanie określić swoje uprawnienia i obowiązki podatkowe w oparciu o treść przepisów ustawy, więc należy oczekiwać od ustawodawcy tworzenia przepisów jasnych dla adresatów, takich które nie będą budziły wątpliwości. Wynika to przede wszystkim z zasady ochrony zaufania do państwa i prawa czyli zasady lojalności państwa wobec adresata norm prawnych, która wyraża się w stanowieniu i stosowaniu prawa w taki sposób, by nie stawało się ono swoistą pułapką dla obywatela, który powinien móc układać swoje sprawy w zaufaniu, że nie naraża się na prawne skutki niedające się przewidzieć w momencie podejmowania decyzji i że jego działania są zgodne z obowiązującym prawem oraz także w przyszłości będą uznawane przez porządek prawny.

Doceniając projekt nowelizacji autorstwa Ministerstwa Finansów, apelujemy jednocześnie aby dalsze zmiany w prawie podatkowym były jasne, zrozumiałe oraz wpływały korzystnie na sytuację przedsiębiorców.

Zobacz: Stanowisko Związku Przedsiębiorców i Pracodawców do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (Numer z wykazu: UDER2)