Newsletter ZPP
Warszawa, 10 marca 2021 r.
Stanowisko ZPP ws. instrumentu dopłat do odsetek z tytułu kredytu udzielonego przedsiębiorcom szczególnie dotkniętym COVID-19
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców zasadniczo pozytywnie ocenia zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązanie, polegające na wprowadzeniu dopłat do całości odsetek z tytułu kredytów udzielonych przedsiębiorcom szczególnie dotkniętych skutkami COVID-19, na okres nie dłuższy niż 24 miesiące.
Znajdujemy się w sytuacji, w której każda forma podtrzymania płynności finansowej firm ma niebagatelne znaczenie. Dlatego też należy uznać, że zaproponowany instrument dopłat stanowi konstruktywny element pomocy adresowanej do części przedsiębiorców.
Poza utrzymaniem bieżących przepływów pieniężnych przedsiębiorstw, dzięki przedmiotowemu rozwiązaniu najbardziej poszkodowane podmioty będą w stanie szybciej wyjść z kryzysu. Wykorzystując finansowanie zewnętrzne, firmy te będą podejmowały przedsięwzięcia inwestycyjne, mające na celu dostosowanie ich modelu biznesowego do obecnie panującej sytuacji epidemicznej, wzmocnienie ich pozycji na rynku, znalezienie nowych rynków zbytu, czy też dywersyfikację przyszłych przychodów. Dopłaty do odsetek pozwolą na chwilowe odciążenie tychże firm od kosztów obsługi długu, dzięki czemu przedsiębiorcy będą chętniej sięgać po finansowanie bankowe, jednocześnie zwiększając nakłady inwestycyjne. Powyższe będzie stanowić pozytywny skutek nie tylko z punktu widzenia pojedynczego przedsiębiorstwa, ale i całej gospodarki, która potrzebuje impulsu gospodarczego w celu wyjścia z kryzysu, a następnie dynamicznego rozwoju.
Jednakże, pomimo pozytywnego wydźwięku założeń ustawy, należy także zwrócić uwagę na negatywne cechy projektowanego instrumentu dopłat.
Po pierwsze, katalog przedsiębiorców, do których zostanie zaadresowania niniejsza pomoc ma zostać określona przez ministra w drodze rozporządzenia – za pomocą kryterium kodu PKD. Należy zauważyć, że proponowana forma kwalifikacji istotnie spowoduje nieuzasadnione pominięcie pewnych branż, które również znajdują się w szczególnej sytuacji wywołanej skutkami COVID-19. Nieobjęci wsparciem mogą zostać również przedsiębiorcy, którzy wykonując daną działalność jako swoją główną aktywność, nie mają jej formalnie określonej jako przeważającą. Otoczenie biznesowe jest dynamiczne, tym samym nie zawsze w danym momencie jest możliwe precyzyjne odzwierciedlenie sytuacji faktycznej w ramach systemu Polskiej Klasyfikacji Działalności.
Mając na uwadze powyższe, ZPP przychyla się do pojawiających się w ramach debaty propozycji wprowadzenia kryterium spadku przychodów o 70 procent zarówno w ramach projektowanego instrumentu, jak i we wszystkich środkach zaradczych wprowadzanych w przyszłości. Dzięki temu zostanie zredukowane ryzyko nieuzasadnionego pominięcia danych podmiotów, które jednoznacznie wymagają wsparcia ze strony rządu. Jednocześnie, budżet państwa nie poniesie z tego tytułu zwiększonych kosztów, ponieważ pomocą objęta zostanie podobna ilość przedsiębiorstw. Co jednak istotne, dzięki zaproponowanemu przez nas obiektywnemu kryterium, pomoc trafi do najbardziej potrzebujących jednostek.
Po drugie, w ramach projektowanej ustawy przewidziano przepisy przejściowe, które stanowią, że do umów kredytowych z dopłatami zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosowane będą przepisy dotychczasowe. Oznacza to, że do kredytów już udzielonych, zastosowanie niezmiennie znajdzie 12 miesięczny okres wypłaty dopłat oraz dopłaty będą stanowiły odpowiednią część odsetek należnych bankowi udzielającemu kredytu z dopłatą.
Co ważne, przedsiębiorcy wykonujący działalność gospodarczą szczególnie dotkniętą skutkami COVID–19 (czyli określeni wedle kryterium kodu PKD) będą uprawnieni do złożenia do banku udzielającego kredytu z dopłatą wniosku o zmianę warunków udzielenia kredytu na korzystniejsze warunki wynikające z projektowanej ustawy (dopłaty wypłacane za okres nie dłuższy niż 24 miesiące i stanowiące całość odsetek należnych bankowi kredytującemu). Jednakże, według ZPP powyższe i tak oznacza bezzasadne różnicowanie sytuacji prawnej przedsiębiorców. Dlatego rekomendujemy, aby do kredytów udzielonych przed wejściem niniejszej ustawy również stosować korzystniejsze warunki wynikające z projektowanej ustawy, tj. zwiększające dopłaty do całości odsetek oraz wydłużające okres pomocy do 24 miesięcy.
