Warszawa, 11 marca 2021 r.
OPINIA GŁÓWNEGO EKSPERTA ZPP DS. OCHRONY ZDROWIA
WS. SYSTEMU OPIEKI ZDROWOTNEJ W KRAJOWYM PLANIE ODBUDOWY
Światowy kryzys związany z COVID-19 spowoduje zmianę modeli i schematów funkcjonowania ochrony zdrowia. Jesteśmy już teraz świadkami przemian w zakresie wykorzystania technologii, sposobu świadczenia usług, dostępu do kadr medycznych. Inaczej postrzegamy kwestie zdrowia, aktywności fizycznej i profilaktyki. Innymi słowy – już nigdy nie będzie tak samo.
Z dużą nadzieją przyjęliśmy zatem projekt Krajowego Planu Odbudowy, tym bardziej, że jest to podstawa programowa do realizacji wsparcia finansowego na niespotykaną dotychczas skalę ponad 4 mld euro.
Komponent D Krajowego Planu Odbudowy czyli „Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrona zdrowia” ma kilka celów szczegółowych.
Bez wątpienia najważniejszy element w rozwoju nowoczesnego państwa to zwiększenie wykorzystania nowoczesnych technologii i dalszy rozwój e-zdrowia. Inwestycje w tym obszarze powinny zapewnić sprawne zarządzanie informacją na wszystkich poziomach zabezpieczenia zdrowotnego od służb sanitarnych, poprzez lekarzy POZ, specjalistów, hospitalizację, rehabilitację i system ratownictwa medycznego. Należy pójść dużo dalej niż wprowadzenie e-recepty i e-skierowania, stworzyć spójny model przepływu informacji medycznej, który zapewni obywatelom dostęp do informacji w czasie rzeczywistym a służbom medycznym odpowiedni czas na reakcję i właściwą alokację zasobów. Obszar związany z informatyzacją to również otwarcie kolejnej ścieżki związanej z rozwojem telemedycyny, zdalnych aplikacji i urządzeń typu POCT (point of care tasting) czyli diagnostyki w miejscu świadczenia usług.
Ważne oczywiście jest również dostrzeżenie konieczności rozwoju kadr systemu ochrony zdrowia, czy też rozwój badań naukowych i sektora farmaceutycznego, w tym dedykowanych mocy produkcyjnych dla nowoczesnych szczepionek.
Zdziwienie za to budzi opis inwestycji w rozwój i modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych „Większość budynków, w których zlokalizowane są szpitale czy przychodnie liczy co najmniej kilkadziesiąt lat, a prace modernizacyjne pozwalały jedynie na fragmentaryczne odtwarzanie infrastruktury” – to stwierdzenie w dokumencie oznacza, że autorzy widzą rynek jedynie z perspektywy placówek publicznych a co gorsza patrzą na sposób ich funkcjonowania sprzed pandemii. Pamiętajmy jednak – nic już nie będzie tak samo.
Oceniając już dzisiaj skutki pandemii w obszarze ochrony zdrowia wydaje się, że docelowo najważniejsze jest:
– zarządzanie pełną informacją społeczno-epidemiologiczną – uproszczenie sposobu testowania, wprowadzenie metod szybkiej diagnostyki przesiewowej POCT, aplikacji do zdalnej komunikacji, zbieranie i analiza danych do modelowania rozwoju zagrożeń epidemicznych;
– zarządzanie informacją o ścieżce pacjenta – wzmocnienie roli koordynującej lekarza POZ, wprowadzenie powszechnej e-dokumentacji, zapewnienie terapii na bazie EBM;
– promocja usług zdalnych w medycynie zarówno w wersji: podmiot leczniczy-pacjent jak i podmiot leczniczy-podmiot leczniczy;
– rozwój kształcenia zawodów medycznych – zarówno specjalności lekarskich jak i zawodów medycznych w oparciu o szkoły średnie;
– usprawnienie procesu komercjalizacji technologii medycznych powstających w oparciu o polską myśl techniczną i finansowanych z grantów m.in. NCBiR;
– włączenie prywatnych świadczeniodawców do systemu realizacji inwestycji w infrastrukturę publiczną na bazie planów regionalnych i map potrzeb zdrowotnych;
– posiadanie systemu opieki szpitalnej w wersji tzw. zwinnej, umożliwiającej szybkie wdrożenia procesów diagnostyki przesiewowej, reorganizację pracy oddziałów, włączenie dodatkowej dedykowanej infrastruktury np. w wariantach modułowych.
Apelujemy o racjonalne podejście do inwestycji i priorytetyzację tych działań, które długoterminowo przyniosą korzyści.
Ważne aby plan odbudowy nie przekształcił się jedynie w plan wzmocnienia inwestycji w sektor publiczny ochrony zdrowia. Niech potrzeba wyremontowanie starego szpitala nie przesłoni potrzeby pacjenta do szybkiego kontaktu z personelem medycznym i dostępu do nowoczesnych terapii.
Agnieszka Szpara
Główny Ekspert ZPP ds. ochrony zdrowia
Fot. Skora-Fotoprojekt / AdobeStock