Newsletter ZPP
17.11.2017
Jak i kiedy dofinansować system gospodarki odpadami w Polsce? – czyli o nowych dyrektywach odpadowych
Sprostanie celom UE w zakresie wdrożenia nowych dyrektyw odpadowych to ogromne przedsięwzięcie legislacyjne. Stworzenie uczciwego, przejrzystego, szczelnego i efektywnego systemu gospodarki odpadami wymaga dialogu między rządem, samorządem i biznesem. Dialog ten powinien rozpocząć się jak najszybciej, jeśli chcemy osiągnąć cele w zakresie recyklingu i zmienić dzisiejszy system gospodarki odpadami – mówili uczestnicy panelu zorganizowanego przez Związku Przedsiębiorców i Pracodawców w ramach Kongresu 590 w Rzeszowie.
Z początkiem 2018 roku zostaną uchwalone nowe dyrektywy odpadowe, które wprowadzą ambitne cele recyklingowe na rok 2030. Biorąc pod uwagę poziom niedofinansowania systemu oraz skalę nieprawidłowości, z którymi mierzy się dziś system gospodarki odpadami, nowe przepisy będą ogromnym wyzwaniem dla samorządów, biznesu oraz administracji. Jednocześnie nowe przepisy przewidują wdrożenie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, co oznacza, że system gospodarki odpadami opakowaniowymi będzie finansowany w większym stopniu przez przedsiębiorców wprowadzających opakowania na rynek. Przedsiębiorcy gotowi są płacić więcej za wprowadzane opakowania, jednak w zamian oczekują efektywnego i szczelnego systemu gospodarki odpadami opakowaniowymi.
Uczestnicy panelu zastanawiali się jak i kiedy wdrażać nowe przepisy, aby efektywnie wykorzystać większe finansowanie systemu do skutecznej realizacji celów recyklingowych z korzyścią dla rynku i społeczeństwa.
Po raz pierwszy jest tak, że po 1989 roku prawicowy rząd podnosi temat podejścia do kwestii środowiskowych. Proszę zauważyć, że startujemy z poziomu, w którym w każdym z miast w Polsce wybudowaliśmy gigantyczne spalarnie, na co przeznaczono mnóstwo pieniędzy. To co jest wyzwaniem dla Ministerstwa Rozwoju to zbudowanie gospodarki o obiegu zamkniętym. Tutaj pierwszym krokiem jest zwiększenie strumienia odpadów wykorzystywanych w ramach odzysku i recyklingu – powiedziała Jadwiga Emilewicz, Wiceminister Rozwoju. – W Europie odzyskuje się ok. 40 proc. odpadów, w Polsce około 20-25 proc. Celem na 2021 r. jest odzyskiwanie 61 proc. Aby go zrealizować potrzebna jest większa świadomość konsumentów.
Przedstawiciele przedsiębiorców zwracali uwagę, że rozszerzona odpowiedzialność producenta to znaczący wzrost kosztów dla przemysłu, który może przełożyć się na wzrost cen dla konsumentów i postulowali rozłożenie obciążeń w czasie i w związku z tym jak najszybsze rozpoczęcie prac nad wdrażaniem dyrektyw do prawa krajowego.
Dzięki temu nie tylko unikniemy terapii szokowej, ale i przetestujemy czy strumień finansowy jest dobrze alokowany i czy przynosi oczekiwane rezultaty. Będzie też czas na ewentualne korekty. Unikniemy też skumulowanego impulsu inflacyjnego, który dotknie przede wszystkim najsłabsze grupy społeczeństwa. Przemysł nie zaabsorbuje skokowego wzrostu kosztów; będą one musiały znaleźć odzwierciedlenie w cenach produktów – powiedział Krzysztof Baczyńśki, Prezes Eko-Pak.
Paneliści zgodzili się, że tak głębokie zmiany legislacyjne nie powinny być wdrażane na ostatnią chwilę.
Rozmawiając o nowych rozwiązaniach musimy bazować na dzisiejszych fundamentach, czyli pozostawić władztwo nad odpadami w rękach gmin. Należy też wziąć pod uwagę uwarunkowania biznesowe, które czasem latami były wypracowywane i nie wolno ich teraz przekreślić tworząc nowe rozwiązania. Trzeba również utrzymać jak najwięcej mechanizmów wolnorynkowych wprowadzając jednocześnie standardy dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta – powiedział Jakub Tyczkowski, Prezes Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań S.A.
