Warszawa, 21 marca 2022 r.
Komentarz ZPP: przy okazji nowelizacji specustawy, uprośćmy procedury legalizacyjne dla obywateli Białorusi
Masowa fala migracji, wywołana rosyjską napaścią zbrojną na Ukrainę niejako wymusiła na polskim ustawodawcy potrzebę szybkiego uregulowania statusu ukraińskich uchodźców. Związek Przedsiębiorców i Pracodawców z zadowoleniem przyjął projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, gdyż zaproponowane przepisy zawierają szereg dobrych i potrzebnych rozwiązań prawnych. Wspomniana ustawa pozwala na powszechną legalizację pobytu obywateli Ukrainy, efektywne wsparcie dla najbardziej potrzebujących, czy też sprawne włączenie aktywnych zawodowo w rodzimy rynek pracy.
Z uwagi na trwającą wojnę i powszechną mobilizację na terenie Ukrainy, przekraczający polską granicę uchodźcy to przede wszystkim kobiety z dziećmi. Co więcej, nasz rynek pracy w ciągu ostatnich tygodni odnotował istotny odpływ ukraińskich pracowników, którzy zadecydowali o zasileniu szeregów armii walczącej przeciwko rosyjskiemu agresorowi. Tym samym, w przypadku wielu zawodów i branż – wykonywanych głównie przez mężczyzn – mamy do czynienia z problemem niedostatecznej podaży pracy. Pamiętać należy, że niektóre sektory gospodarki funkcjonowały w sposób ciągły w dużej mierze dzięki napływowi pracowników z Ukrainy.
Równolegle do odpływu ludności z Ukrainy, na Białorusi obserwujemy analogiczny proces o znacznie mniejszej – choć wciąż istotnej – skali. Niebezpieczeństwo oficjalnego udziału tego państwa w konflikcie zbrojnym i ewentualności masowego poboru, narastające wyczerpanie reżimem Łukaszenki, a także sprzeciw wobec faktycznej współpracy obu państw przy agresji na Ukrainę, powoduje że wielu Białorusinów ucieka ze swojego kraju i szuka bezpiecznego miejsca do życia.
Mając na uwadze powyższe, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców apeluje o rozszerzenie rozwiązań dot. zatrudnienia i pobytu zawartych w specustawie o pomocy obywatelom Ukrainy również na obywateli Białorusi.
Niewątpliwie dla wielu z nich, Polska mogłaby być naturalnym kierunkiem migracji. W pierwszej wersji specustawy rząd nie zdecydował się na uwzględnienie Białorusinów, nie będąc oczywiście pewnym skali zjawiska napływu uchodźców z Ukrainy. Dzisiaj wiemy o tym procesie już nieco więcej, i choć rozmaite wyzwania (organizacyjne, a także z zakresu polityk m.in. mieszkaniowej, czy szkolnictwa) pozostają aktualne, to umożliwienie szybkiej legalizacji pobytu i podjęcia pracy przez Białorusinów jest zgodne z najbardziej bieżącym interesem gospodarczym Polski.