Newsletter ZPP
19.04.2017
STANOWISKO ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW
DOT. USTAWY O ZMIANIE USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY
Uchwaloną przez Sejm RP w dniu 7 kwietnia 2017 r. ustawę o zmianie ustawy o ochronie przyrody należy ocenić negatywnie.
Uchwalona przez Sejm RP w dniu 7 kwietnia 2017 r. ustawa o zmianie ustawy o ochronie przyrody wprowadza w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2016 r. poz. 2134, 2249 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60 i 132) przede wszystkim selektywny obowiązek zgłaszania planowanej wycinki drzew przez właścicieli nieruchomości, określa jego zasady oraz zasady wnoszenia przeciwko zgłoszonej wycince sprzeciwu przez organy publiczne, a także ustala skutki administracyjne wycinki drzew, nakładając dodatkowe obowiązki zarówno na organy administracji, jak i na właścicieli, planujących lub dokonujących wycinki drzew na własnej nieruchomości.
Przyjęte przez posłów rozwiązania są jednak nieprecyzyjne i niepotrzebnie komplikują całą procedurę administracyjną, stając się dodatkowym źródłem nadmiernej biurokracji, uznaniowości we wnoszeniu sprzeciwu wobec wycinki przez organy publiczne oraz źródłem kontroli właścicieli nieruchomości przez okres 5 lat od dnia oględzin pod planowaną wycinkę.
I choć ustawa w tym kształcie zwalnia z obowiązku zgłaszania zamierzonej wycinki w przypadku drzew o obwodzie pnia na wysokości 130cm – w zależności od gatunku – wynoszącym poniżej 50, a w przypadku niektórych gatunków nawet do 100 cm obwodu pnia, to jednak sprzeciwia się całkowicie idei przyświecającej pomysłodawcom pierwotnej regulacji dotyczącej pozostawienia ewentualnej wycinki drzew i krzewów do decyzji wyłącznie właścicieli nieruchomości, którzy ponoszą wszelki koszty jej bieżącej eksploatacji, a zwykle również i jej zakupu.
Budzi wątpliwości niejasne określenie w art. 83f ust. 14 nowelizacji dotyczące uprawnień organu jako jedynie „możliwości” wniesienia przez niego sprzeciwu w przypadkach dotyczących lokalizacji lub spełniania przez usuwane drzewo kryteriów art. 40 ust.3. Brak zatem jasnych przesłanek, na jakiej ostatecznie zasadzie organ będzie podejmował decyzje, komu zezwoli akceptem milczącym na wycinkę, a komu na nią jednak nie zezwoli – wnosząc sprzeciw. Wobec powyższego ustęp ten wydaje się wybitnie korupcjogenny.
Dodatkowo niespójne są przepisy nowelizacji dotyczące wycinki samych krzewów – choć większość przepisów nowelizacji ich już nie obejmuje, gdyż dotyczy samych drzew, to jednak już przepisy tej samej nowelizacji odnoszące się do uprawnień i obowiązków Ministra właściwego do spraw środowiska obejmują m. in. również ustalenie przez niego sankcji za usunięcie krzewów (art. 85 ust. 4B i ust. 7), czemu wtórują przepisy nowelizacji dot. ustalenia wysokości kar administracyjnych za usunięcie drzewa lub krzewu (art. 89 ust. 1).
Ustawa dodaje również do katalogu karanych sankcjami administracyjnymi przewinień usunięcie drzewa pomimo sprzeciwu organu, wycinkę bez zezwolenia lub dokonania zgłoszenia, a także wycinkę przed upływem terminu przeznaczonego na wniesienie przez gminę sprzeciwu (art. 88 ust. 1 pkt 5 i 6), jednak zastosowany w art. 88 ust. 1 pkt 5 spójnik „i” powoduje, że warunek usunięcia drzewa pomimo sprzeciwu organu oraz braku zezwolenia na wycinkę musiałby być spełniony łącznie, by wywołać zamierzone przez ustawodawcę skutki prawne.
Zwraca w tym kontekście również uwagę, że za dzień wniesienia sprzeciwu przez organ uznaje się dzień m. in. nadania decyzji administracyjnej w placówce pocztowej, co w przypadku dość częstego, a bywa, że znaczącego opóźnienia w dostarczaniu przesyłek, może stanowić źródło niezawinionych obciążeń właścicieli nieruchomości horrendalnymi karami za wycinkę , nawet jeśli zaczekają oni dłużej z usunięciem drzewa niż ustawowe 14 dni od oględzin – jeśli sprzeciw gminy jednak w tym czasie nie dojdzie i wytną oni drzewa zgodnie z ustawą.
Największy sprzeciw budzi jednak wprowadzenie do art. 83 f ww. ustawy ustępu 17, który naraża na sankcje każdego właściciela nieruchomości, który zechce w ciągu 5 lat od dokonania oględzin przez urząd wystąpić o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę, która będzie miała związek z prowadzeniem działalności gospodarczej i będzie realizowana na części nieruchomości, na której rosło usunięte drzewo.
Wprowadzenie powyższego przepisu w życie będzie ograniczało podejmowanie działalności gospodarczej lub doprowadzi do nałożenia wysokich kar na przedsiębiorców, którzy choćby w jednym tylko pokoju wybudowanego na własnej posesji domu zechcą prowadzić nawet najdrobniejszą działalność gospodarczą. Sankcje dotkną też tych właścicieli, którzy zechcą udostępnić lub wynająć choć skromną część ww. nieruchomości na prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 5 lat od oględzin urzędnika pod kątem dokonanej na niej wycinki.
Przepisy uderzą zatem przede wszystkim w przedsiębiorców sektora MSP, ale i utrudnią również sprzedaż lub zakup nieruchomości pod ewentualne, swobodne prowadzenie działalności gospodarczej na własnej nieruchomości oraz wprowadzają dodatkowy, nieuregulowany innymi przepisami obowiązek sprawdzania nieruchomości pod kątem przeszłej wycinki na niej drzew, równocześnie nakładając na nowego właściciela kary, nawet jeśli sam drzewa nie wytnie, ale miejsce wycinki wykorzysta pod prowadzenie działalności gospodarczej przed upływem ustawowych 5 lat.
Przepisy nowelizacji będą miały zatem największy, negatywny wpływ nie na wycinkę drzew pod działalność developerską, ale przede wszystkim na wszystkich przyszłych i obecnych właścicieli nieruchomości, którzy zechcą usunąć z niej choćby jedno podlegające zgłoszeniu drzewo, a szczególnie już w sytuacji, gdy zechcą założyć działalność gospodarczą bądź udostępnić choć część swojej nieruchomości pod jej prowadzenie, na której usunięto w ciągu 5 lat drzewo, za co zostaną ukarani dotkliwymi karami w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa.
Nowelizacja narusza zatem swobodę prowadzenia działalności gospodarczej i prawo własności, uzależnia realizację prawa właścicieli nieruchomości od niejasnych decyzji urzędników, zwiększa biurokrację i będzie źródłem nieuzasadnionych kontroli własności prywatnych przez okres 5 lat od wycinki drzewa.
W związku z powyższym ocena uchwalonej w dniu 7 kwietnia 2017 r. ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody może być tylko negatywna.
Fot. RichardBH/ na lic. Creative Commons/ flickr.com
