Newsletter ZPP
Warszawa, 3 kwietnia 2023 r.
Jak rozwija się ukraiński biznes w Polsce – podsumowanie konferencji
Ukraińskie firmy oceniają wkroczenie na polski rynek, jako konieczność wynikającą z działań wojennych, ale i jednocześnie skuteczny motor napędowy, który prowadzi do sukcesów biznesowych. Potwierdza to powstanie po wybuchu wojny 24 tysięcy firm ukraińskich w Polsce. To ogromny potencjał, który wzmacnia nasze relacje teraz i w przyszłości.
Działania Centrum Biznesu dla Ukrainy nakierowane są na kompleksowe wspieranie rozwoju polsko-ukraińskich relacji biznesowych w warunkach wojny, ale mają także na celu stworzenie warunków stanowiących podwaliny pod budowanie długotrwałych więzi gospodarczych i zacieśnianie transgranicznej współpracy. W Business for Ukraine Center można liczyć na doradztwo inwestycyjne oraz otrzymanie konkretnej wiedzy niezbędnej do prowadzenia biznesu w Polsce. Ponadto, Centrum oprócz silnego aspektu merytorycznego, również stawia na aspekt edukacyjny. W tym celu organizuje cykle webinariów i warsztatów dla firm z kapitałem ukraińskim, a nawet konferencje, podczas których są omawiane możliwości i szanse, płynące z napływu ukraińskich firm, ale również nagłaśniane są wyzwania, z którymi Polska jako państwo wraz z poszczególnymi instytucjami musi się zmierzyć.
Jednym z takich przedsięwzięć była konferencja pt. „Ukraiński biznes w Polsce: możliwości współpracy, perspektywy rozwoju, doświadczenia i wyzwania”, która odbyła się 30 marca 2023 roku w warszawskim hotelu Sheraton. Udział w niej wzięli przedstawiciele rozmaitych stron życia gospodarczego – od sektora prywatnego i organizacje pozarządowe po administrację państwową. Organizatorem konferencji było Business for Ukraine Center (BfUC), które powstało we współpracy Związku Przedsiębiorców i Pracodawców z Fundacją Totalizatora Sportowego.
W ceremonii otwarcia udział wziął Minister Rozwoju i Technologii RP Waldemar Buda, który podkreślił, że widać dynamikę w budowaniu relacji między Polską, a Ukrainą w dłuższej perspektywie. Ostatnie miesiące 2022 r. to był dynamiczny przyrost zakładanych firm ukraińskich w Polsce. W ciągu roku od wybuchu wojny zarejestrowano ich ponad 22 tys. Do 20 marca to już ok. 24,1 tys. otworzonych w Polsce firm.
Cezary Kaźmierczak, Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców ZPP z kolei nadmienił, że przed wojną na Ukrainie wymiana handlowa nie była specjalnie duża, a teraz rośnie. Po wygranej wojnie będzie jeszcze większa i będziemy wspólnie dla bogactwa społecznego współpracować gospodarczo.
Prezes Fundacji Totalizatora Sportowego, która współfinansuje inicjatywę BfUC, Pani Izabela Wyżga powiedziała, że wspierając ukraiński biznes rozwijamy i wzmacniamy polsko-ukraiński sojusz i więź. Dodała, że należy pamiętać jak wielki wpływ mają te działania na życie w naszym kraju i wsparcie Ukrainy powinno stać się priorytetowym zadaniem. Ponadto należy zwrócić uwagę na budowanie wokół organizacji samorządowych polityki strategii emigracyjnej, gdyż to ona zaowocuje bardziej kompleksowymi działaniami, które będą precyzować potrzeby i oczekiwania Ukrainy.
W trakcie konferencji omówiono stan faktyczny polsko-ukraińskiej współpracy gospodarczej, tendencje, kierunki rozwoju i trudności dla obu stron, jak również podkreślano ważną rolę instytucji oferujących wsparcie dla ukraińskich partnerów biznesowych. Ważnym aspektem było także wysłuchanie głosu ukraińskich przedsiębiorców, którzy z powodzeniem uruchomili i prowadzą działalność na terenie RP. W tym celu przeprowadzono trzy panele dyskusyjne. W ramach pierwszego panelu dyskusyjnego pod tytułem: „Polska-Ukraina – transgraniczna współpraca biznesowa”, Bartosz Marczuk, Wiceprezes Polskiego Funduszu Rozwoju podkreślił, że dynamika wzrostu współpracy polsko ukraińskiej jest olbrzymia i są to dwucyfrowe wzrosty. Taki trend będzie się utrzymywał ze względu na bliskość geograficzną, wspólne interesy strategiczne oraz zwiększenie możliwości rozwoju przy obopólnej współpracy.
Z kolei Jan Sarnowski, Członek Zarządu KUKE S.A. kontynuując dyskusję, dodał, że wbrew pozorom natura ryzyk, związanych z prowadzeniem działalności transgranicznej, przede wszystkim działalności eksportowej, nie różni się znacznie pomiędzy sytuacją pokojową, a wojenną. Kluczową kwestią dla wszystkich inwestorów jest to, aby wchodząc na nowy rynek, angażując się w obrót gospodarczy w otoczeniu nieznanym, znaleźć bezpiecznych partnerów biznesowych, odpowiedzialnych i takich, z którymi można tworzyć relacje, które będzie można kontynuować przez wiele lat.
W konferencji wystąpiła także Kateryna Glazkova, Dyrektor Wykonawczy Związku Przedsiębiorców Ukraińskich (SUP). Przybliżyła ona uczestnikom aktualny stan, potrzeby i specyfikę prowadzenia biznesu w Ukrainie, zaznaczając, że zależą one przede wszystkim od lokalizacji – firmy znajdujące się w regionach, gdzie toczą się aktywne walki mają zupełnie inne potrzeby, aniżeli przedsiębiorstwa z terenów przyfrontowych oraz z obwodów, w których nie są prowadzone działania wojenne. Podkreśliła również, że biorąc pod uwagę spadek na rynku wewnętrznym, kołem ratunkowym dla ukraińskiej gospodarki są rynki zewnętrzne, w tym rynek Polski.
Przemysław Bożek, Prezes Zarządu Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej nadmienił, że jesteśmy w historycznej chwili zbudowania relacji polsko-ukraińskiej, jakich nigdy nie mieliśmy, podkreślając, iż Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna podchodzi do tego procesu systemowo.
Marcin Nowacki, Wiceprezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców podsumowując panel, zaznaczył, że Ukraina jest globalnym dostawcą produktów rolnych, dlatego warto jest przemodelować swoje myślenie o roli Polski w rolnictwie. Celem Ukrainy i Polski jest tranzyt produktów rolnych na rynki globalne. Z uwagi na wojnę łańcuchy dostaw są istotnie ograniczone. Mając na względzie to, że część dużych i średnich producentów rolnych zlokalizowanych w centralnej i zachodniej Ukrainie chce długofalowo zmienić swój sposób dystrybucji, transportu, logistyki przez granicę lądową z Polską, i w tym jest ogromna możliwość dla Polski.
W drugim panelu dyskusyjnym pod tytułem: „Jak się odnaleźć w nowych warunkach? – wymiana doświadczeń na temat przestrzeni biznesowej w Polsce” ukraińscy przedsiębiorcy podzielili się swoją perspektywą, doświadczeniem pozycjonując jednocześnie atrakcyjność i perspektywiczność polskiego rynku dla zagranicznego inwestora.
Otwierająca panel, Anna Derevyanko, Dyrektor Wykonawczy, European Business Association, współzałożycielka inicjatywy Global Business for Ukraine, podkreśliła, że dla ukraińskich firm ekspansja na rynki zagraniczne stała się trendem, lecz nie jest to łatwy proces, ale dzięki działalności organizacji pozarządowych, w tym takich jak Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, firmom łatwiej jest stawiać pierwsze kroki i poszukiwać kontrahentów. Bliskość geograficzna, podobieństwo kulturowe, potencjał rynkowy, członkostwo w UE – wszystkie te czynniki zachęcają ukraińskie firmy do inwestowania właśnie w Polsce.
W trakcie konferencji przeprowadzono dyskusję wśród przedstawicieli firm, którzy z sukcesem uruchomili i prowadzą biznes w Polsce, w gronie których znaleźli się: Yana Shaydyuk, Dyrektor Operacyjny EFISCO Polska, Inna Sedykh, Starszy Kierownik Inżynierii Oprogramowania w EPAM Systems, Oleh Piskozub, Dyrektor Krajowy Intellias Poland, Maksym Chukhen, Członek Zarządu Grupy Kapitałowej Vertograd Juice Sp. z o.o. Zgodnie oceniono, że relokacja firmy i personelu do Polski pozwoliło na przetrwanie oraz zapewnienie płynności finansowej, jak również możliwości realizacji zobowiązań, wynikających z zawartych umów. Dzięki sprawnym działaniom, m.in., w ramach polskiego programu Poland.Business Harbour udało się relokować znaczną część pracowników przed wojną, oraz w pierwszych jej tygodniach, zapewniając im bezpieczne warunki do życia i pracy. Ukraińcy przedsiębiorcy również podkreślali, iż relokacja firmy bądź jej części do Polski, nie oznacza zaprzestania działalności gospodarczej w Ukrainie, lecz raczej formę umiędzynarodowienia własnego biznesu. Ponadto, w ramach dyskusji poruszona została kwestia rozbieżności rozwiązań legislacyjnych, odmienności reżimów podatkowych oraz prawa pracy. Odnosząc się do tych zagadnień, uczestnicy debaty opowiedzieli się za outsourcingiem, jednoznacznie określając to rozwiązanie jako niezbędne, pozwalające kadrze kierowniczej na skupieniu się na działalności stricte operacyjnej.
Jednym z celów organizatorów konferencji w ramach II panelu było właśnie wyeksponowanie prężnie działających w Polsce firm z ukraińskim kapitałem, ich doświadczenia, błędów i trudności na początkowych etapach inwestycyjnych, w celu wypracowania optymalnych rozwiązań systemowych dla instytucji obsługujących inwestorów zagranicznych, których działalność została szeroko omówiona w finalnym panelu dyskusyjnym pod tytułem „Współpraca z polskim biznesem. Od czego zacząć i gdzie szukać profesjonalnego wsparcia?”. Na wstępie głos zabrała Pani Maria Łubian, Manager Regionu w Centrum Exportu PAIH, misją którego jest wspieranie inwestycji w Polsce i za granicą oraz przyciąganie inwestorów. Biorący udział w debacie prawnik Yaroslav Romanchuk z EUCON Legal Group zaakcentował wagę korzystania z usług profesjonalnych pełnomocników i kancelarii przy prowadzeniu rozmów pomiędzy poszczególnymi firmami z Ukrainy i Polski, uzasadniając, to gwarancją uniknięcia nieporozumień językowych przy zawieraniu umów międzynarodowych.
Z kolei Valeria Antoniou, Koordynator ds. komunikacji w Diia.Business Warsaw powiedziała, że warszawskie biuro od początku działalności udzieliło wsparcia ponad 5000 obywatelom Ukrainy. Pierwotnie ta pomoc polegała na znalezieniu mieszkania, uzyskaniu dokumentów, a w miarę adaptacji Ukraińców w Polsce, Centrum zaczął oferować usługi doradczo-consultingowe i edukacyjne dla obywateli Ukrainy, zainteresowanych założeniem i prowadzeniem działalności gospodarcze w Polsce.
Uwagę na pomoc płynącą z prywatnych inicjatyw, m.in., takich jak Allegro Startup Asystent( program oferujący pomoc przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej) zwrócił Marcin Półchłopek, Dyrektor Zarządzania Handlowego w Allegro.
Szczególną uwagę poświęciła działaniom przedstawicielstwa Związku Przedsiębiorców i Pracodawców w Kijowie i jego roli w budowaniu relacji B2B między polskimi i ukraińskimi przedsiębiorstwami Anna Liubyma, Dyrektor Departamentu ds. Współpracy Międzynarodowej w Izbie handlowo-przemysłowej Ukrainy.
O unikalności programu Business for Ukraine Center mówiła Bogusława Rudecka, Dyrektor Centrum, zaznaczając, że Centrum Biznesu dla Ukrainy nie ogranicza się na branże i wspiera firmy niezależnie od ich wielkości, branży nakładów inwestycyjnych czy liczby pracowników obsługując firmy zarówno duże, jak i mikroprzedsiębiorstwa.
Instytucją finansującą program Business for Ukraine Center jest Fundacja Totalizatora Sportowego, a operatorem programu Związek Przedsiębiorców i Pracodawców.
***
Konferencja odbyła się pod honorowym patronatem Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Partnerami wydarzenia zostali Diia. Business Warsaw, Związek Przedsiębiorców Ukraińskich (SUP), European Business Association, Izba handlowo-przemysłowa Ukrainy, InfoCredit, Global Business for Ukraine.
