Na czym ma polegać dodatkowa weryfikacja kontrahenta? Ministerstwo Finansów wyjaśnia

23.08.2017 r.

                                                                                                                                                   Pan
                                                                                                                                                                               Marek Kuchciński

Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

W odpowiedzi na interpelację nr 14059 z dnia 19 lipca 2017 r. Pana Tomasza Jaskóły Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie dodatkowej weryfikacji kontrahentów uprzejmie informuję, co następuje.

1. Na czym ma polegać dodatkowa weryfikacja czyniona przez przedsiębiorców?

Do podstawowych czynności jakich przedsiębiorca może dokonać przy weryfikacji kontrahenta, należą:

• potwierdzenie status podmiotu poprzez jego sprawdzenie na stronie internetowej: https://ppuslugi.mf.gov.pl/ w udostępnionej przez Ministerstwo Finansów usłudze: „Sprawdzenie statusu podmiotu w VAT” na portalu podatkowym, gdzie podatnik może dokonać bieżącej weryfikacji kontrahenta.
  Usługa umożliwia sprawdzenie czy podmiot jest czynnym, zwolnionym podatnikiem VAT czy też nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT, co jest niezwykle istotne w procesie dokumentowania przeprowadzenie transakcji gospodarczej.
• potwierdzanie numeru VAT UE (VIES) na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/taxation_customs/vies/?locale=PL – umożliwia uzyskanie potwierdzenia aktywności numeru VAT danego podmiotu zgodnie z art. 31 Rozporządzenia Rady nr 904/2010 z dnia 7 października 2010 r.
• złożenie wniosku o potwierdzenie, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w zakresie, czy podatnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony, zgodnie z art. 96 art. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, czy też telefonicznego kontaktu z urzędem skarbowym w celu potwierdzenia statusu kontrahenta.
• sprawdzenie podmiotu w Krajowym Rejestrze Sądowym lub w Centralnej Informacji i Ewidencji Działalności Gospodarczej,
• weryfikacja podmiotu w bazie REGON,
• dla podmiotów dokonujących transakcji w zakresie towarów „wrażliwych” (m.in. towary wymienione w załączniku nr 13 ustawy o podatku od towarów i usług) – sprawdzenie czy sprzedawca figuruje na dzień dokonania dostawy towarów w wykazie podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną w odpowiedniej wysokości (http://kaucjagwarancyjna.mofnet.gov.pl/)

Dodatkowo, aby uczciwy przedsiębiorca nie stał się uczestnikiem procederu wykorzystywania mechanizmów konstrukcji podatku VAT do uzyskiwania niezgodnych z prawem korzyści, może także:

• sprawdzić, czy kontrahent ma swoją stronę internetową albo czy jego adres pocztowy nie jest fikcyjny,
• sprawdzić, czy kontrahent ma wymagane prawem koncesje i zezwolenia,
• zachować ostrożność, gdy ktoś zaproponuje tzw. dobry interes z kontrahentami z UE, szczególnie w zakresie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, a szczególnie jeżeli ten interes dotyczy zakupu/sprzedaży towaru spoza zakresu działalności tego przedsiębiorcy,
• zachować rozwagę, gdy propozycja zawarcia transakcji dotyczy handlu towarami stanowiącymi podwyższone ryzyko, np. złom, elektronika, telefony, karty telefoniczne, kawa, herbata, także złoto,
• sformalizować relacje z kontrahentami – każda umowa o współpracę z dostawcą wskazane jest, aby była zawarta na piśmie,
• zwrócić się do kontrahenta o przedłożenie kopii zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach,
• zabezpieczyć się poprzez żądanie pisemnego zobowiązania się kontrahenta, że towar, który będzie sprzedawany, nie pochodzi z przestępstwa, i że nie był przedmiotem obrotu w ramach karuzeli podatkowej — oraz, że kontrahent nie uczestniczy i nie bierze udziału w oszustwie podatkowym,
• zażądać dołączenia do faktury specyfikacji dostarczanych towarów ze wskazaniem w niej indywidualnego numeru fabrycznego (seryjnego) każdego dostarczanego urządzenia oraz sprawdzać, czy produkt jest zgodny ze specyfikacją.

2. W jaki sposób można zwolnić się od ryzyka związanego z podjęciem współpracy z nieuczciwym kontrahentem?

Aby zminimalizować ryzyko niechcianej współpracy z nieuczciwym kontrahentem przedsiębiorca może skorzystać z propozycji przedstawionych powyżej.

Dodatkowo Ministerstwo Finansów uwzględniając liczne postulaty przedsiębiorców, w celu m.in. ochrony uczciwych podatników, podjęto działania mające na celu opracowanie możliwie kompletnej i precyzyjnej listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych, których spełnienie w momencie zawierania transakcji skutkowałoby brakiem podstaw do kwestionowania u podatników prawa do odliczenia podatku VAT w następstwie uznania, że podatnicy nie wiedzieli i nie mogli wiedzieć, że w ramach danej transakcji ich dostawca dopuścił się przestępstwa.

Celem ww. inicjatywy jest, aby dzięki wskazaniu konkretnych zachowań uczciwi podatnicy wiedzieli, jakie czynności powinni podjąć, aby nie być narażonym na ryzyko zakwestionowania u nich przez organy podatkowe prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Mając na uwadze charakter i znaczenie wskazanej listy, w Ministerstwie Finansów, w dniu 30 czerwca br. rozpoczęły się konsultacje podatkowe w tej sprawie i tym samym wszyscy zainteresowani zostali zaproszeni do udziału w nich (przedstawienia propozycji listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych, których spełnienie świadczyłoby o zachowaniu należytej staranności przez podatnika).

Zawiadomienie o rozpoczęciu konsultacji podatkowych w sprawie listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych w kontekście prawa do odliczenia podatku naliczonego jest dostępne pod linkiem:
http://www.mf.gov.pl/documents/764034/6050819/Zawiadomienie+o+konsultacjach+podatkowych-nale%C5%BCyta+staranno%C5%9B%C4%87+-+30.06.pdf

3. Czy sprawdzenie swojego kontrahenta w ewidencji działalności, rejestrze podatników VAT, bazie REGON, automatycznie zwalnia przedsiębiorcę od ewentualnych negatywnych następstw wynikających z nieuczciwości kontrahenta?

Pragnę zwrócić uwagę, iż sam fakt dokonania weryfikacji w wymienionych w pytaniu rejestrach nie zwalnia przedsiębiorcy od ewentualnych negatywnych następstw wynikających z nieuczciwości kontrahenta, jednakże wskazuje na chęć dochowania przez podatnika należytej staranności.

Jednocześnie zauważyć należy, iż każdy przypadek, w zależności od rodzaju transakcji i jej skomplikowania podlega indywidualnej analizie, a taka weryfikacja pozwoli podatnikowi na powzięcie informacji umożliwiających na podjęcie właściwych kroków w zakresie współpracy z takim kontrahentem.