Warszawa, 8 stycznia 2019
Plusy Dodatnie, Plusy Ujemne – podsumowanie polskiej legislacji 2018
W rankingu określającym najlepsze jakościowo ustawy w 2018 roku, pierwsze miejsce zajęła Minister Przedsiębiorczości i Technologii Jadwiga Emilewicz. W ramach platformy „Plusy ujemne” przez cały poprzedni rok ocenialiśmy ustawy, które stały się częścią polskiego systemu prawnego. Każda z naszych ocen była poprzedzona analizą ustawy, pod kątem skutków jakie może przynieść dla gospodarki, funkcjonowania państwa czy wolności osobistych. Ogólna jakość naszej legislacji stoi na podobnym poziomie co w roku ubiegłym.
METODOLOGIA
Ustawę w chwili jej wejścia w życie oceniamy w skali 1-5.
- Bardzo szkodliwa: Gdy ustawa nie ma żadnych pozytywnych cech,
- Szkodliwa: Gdy ustawa zawiera pewne pozytywne elementy, ale jej całokształt oceniamy negatywnie,
- Neutralna: Gdy pozytywne i negatywne cechy ustawy równoważą się,
- Dobra: Gdy ustawa idzie we właściwym kierunku, ale wymaga drobnego dopracowania lub ma niewielkie mankamenty,
- Bardzo dobra: Ustawa kompletna, niebudząca zastrzeżeń.
Każdą z ustaw przypisujemy do konkretnego polityka, obszaru i ministerstwa. W poszczególnych kategoriach ze wszystkich ocen wyliczamy średnią arytmetyczną.
OPIS INDEKSU
W tym roku Warsaw Enterprise Institute oceniła 61 ustaw, o ponad połowę więcej niż w roku ubiegłym. Niezmienna pozostała jednak średnia ocena polskiej legislacji, która wynosi 3,3.
W większości obszarów m.in. w gospodarce czy wymiarze sprawiedliwości zanotowano niewielką poprawę legislacyjną. Wysoki spadek zanotowano jednak w przypadku ustaw podatkowych, gdzie dominują akty prawne ocenione jako szkodliwe lub bardzo szkodliwe np. wprowadzenie III progu podatkowego w postaci „daniny solidarnościowej” czy podwyżka opłaty emisyjnej.
Liderem rankingu za rok 2018 została minister Jadwiga Emilewicz ze średnią 4,2. W jej resorcie powstała m.in. ustawa o sukcesji przedsiębiorstw ułatwiająca prowadzenie firm po śmierci przedsiębiorcy. To ona także koordynowała ukończenie prac legislacyjnych nad kluczową ustawą tzw. „Konstytucją biznesu” czyli ustawą o prawie przedsiębiorców.
Na wyróżnienie zasługują także minister rolnictwa Jan Ardanowski. Wysoko ocenić należy wprowadzone przez niego ułatwienia w sprzedaży bezpośredniej dla rolników czy system zachęt dla tworzenia spółdzielni rolniczych. Ministerstwo Rolnictwa w ubiegłym roku pochwalić się może średnią równą Ministerstwu Przedsiębiorczości i Technologii. Uznana bowiem za bardzo dobrą, ustawa o umowach dla pomocników przy zbiorach, powstała jeszcze za kadencji jego poprzednika Krzysztofa Jurgiela. Tożsamą ocenę do ministra Ardanowskiego otrzymał także minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. W jego przypadku jednak przepisy ustawowe muszą jeszcze przełożyć się na skuteczne działanie rządu, bowiem dotyczą one przyszłych inwestycji: Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz funduszu na drogi samorządowe.
Na przeciwnym biegunie znaleźli się Minister Energii Krzysztof Tchórzewski i Minister Środowiska Henryk Kowalczyk. Ten pierwszy odpowiada chociażby za ustawę zwiększającą opłatę emisyjną czy uchwaloną pod koniec roku ustawę o zamrożeniu cen prądu. Minister Środowiska za to legitymizuje ustawę uderzającą w swobody obywatelskie myśliwych oraz wprowadza interwencjonistyczny program budowy domów z drewna.
Pozostali ministrowie nie przygotowali w minionym roku żadnych istotnych ustaw lub przygotowali ich zbyt małą ilość aby znaleźć się w zestawieniu.
W naszych ocenach widoczna jest jakościowa różnica pomiędzy ustawami, które były projektowane w rządzie w stosunku do tych tworzonych w parlamencie, o które wnioskowała grupa posłów. Wszystkie ustawy rządowe uzyskały średnią w wysokości 3,43, podczas gdy ustawy parlamentarne ledwie 2,9.
Przeciętnie na 3,5 oceniono działalność legislacyjną prezydenta. Dobre ustawy, jak ta ułatwiająca odzyskanie pieniędzy po błędnym przelewie, łączył on z gorszymi, takimi jak np. ustawa o darmowej pomocy prawnej. W ubiegłym roku uchwalono również jeden projekt powstały w wyniku inicjatywy ustawodawczej. Był to projekt ograniczający handel w niedziele i dostał on w naszym rankingu najniższą możliwą ocenę.
Całe zestawienie, począwszy od 2017 roku można zobaczyć na stronie www.plusyujemne.pl oraz na bieżąco na kanałach komunikacji Warsaw Enterprise Institute i Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.