Newsletter ZPP
Warszawa, 30 lipca 2020 r.
SLIM VAT, ŁATWIEJSZE ROZLICZENIA W PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG
OPINIA GŁÓWNEGO EKSPERTA ZPP DS. PRAWA I PODATKÓW
16 lipca Ministerstwo Finansów zapowiedziało zmiany w przepisach o podatku od towarów i usług w zakresie wprowadzenia tzw. SLIM VAT, który jest jednym z zapowiadanych pakietów rozwiązań upraszczających VAT. Resort finansów zamierza odchudzać VAT, ale nie w zakresie stawek, tylko procesu kalkulacji i raportowania.
Pakiet SLIM VAT obejmuje zmiany w sześciu obszarach:
- Faktury korygujące
W przypadku faktur korygujących in-minus przewiduje się zniesienie warunku uzyskania potwierdzenia otrzymania faktury przez nabywcę towarów lub usługobiorcę. W związku z powyższym podatnik będzie mógł dokonać obniżenia podstawy opodatkowania i VAT należnego już w okresie wystawienia faktury korygującej (a nie uzyskania potwierdzenia, jak obecnie). Warunkiem jest, by z posiadanej przez niego dokumentacji wynikało, że uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki transakcji. W tym samym okresie nabywca będzie zobowiązany do odpowiedniej korekty podatku naliczonego, która wynika z uzgodnienia pomiędzy podatnikami. Przewidziane rozwiązanie bez wątpienia należy ocenić pozytywnie, jako upraszczające dokonywanie rozliczeń VAT. Słuszne wątpliwości podatników może wzbudzić natomiast to, jakiego rodzaju dowód będzie wymagany dla potwierdzenia spełnienia warunku jego zastosowania. Znane są bowiem przypadki regulacji, gdzie przyjęcie przez prawodawcę nieostrych definicji skutkowało stosowaniem przez organy podatkowe niekorzystnej dla podatników ich wykładni. Pozostaje mieć nadzieję na to, że ostateczny projekt określi to w sposób precyzyjny. Jednocześnie część ekspertów dostrzega, że rozwiązanie to, skądinąd korzystne dla wystawców faktur, może być uciążliwe dla odbiorców, gdyż wymusi wprowadzenie w przedsiębiorstwie kolejnych procedur, które w tym przypadku pozwolą im określić moment, od którego zależy obowiązek korekty.
W przypadku faktur korygujących in-plus Ministerstwo zapowiedziało wprowadzenie przepisów, które uregulują w należyty sposób rozliczanie faktur korygujących, które zwiększają podstawę opodatkowania. Jak dotąd, wobec braku takiej regulacji, kwestia ta rozstrzygana była przez orzecznictwo i mogła w praktyce budzić wątpliwości podatników. Wskazano, że rozliczenie będzie dokonywane na bieżąco. Jest to zmiana idąca w dobrym kierunku, gdyż dziś organy podatkowe wymagają korygowania deklaracji wstecz i konieczność zapłaty odsetek. Ważne jest natomiast to czy fiskus nie będzie kwestionować, czy korekta in plus na pewno wynikła ze zdarzeń niezależnych. W ten sposób zamiast spodziewanej korzyści i ułatwienia nastąpi przeniesienie sporu na inną płaszczyznę.
- Eksport towarów
Zapowiedziano wydłużenie terminu wywozu towarów wymaganego dla zastosowania stawki 0% od zaliczki w eksporcie towarów. Obecnie termin ten wynosi 2 miesiące, zgodnie z zapowiedzią ma zostać wydłużony do 6 miesięcy. Przekroczenie tego terminu wymagać będzie dokonania korekty zaliczki ze stawki 0% do stawki 23%. Oznacza to zatem wydłużenie terminu neutralności zaliczek w eksporcie.
- Kursy walut
Pakiet SLIM VAT przewiduje również wprowadzenie możliwości wybrania dla potrzeb VAT zasad przeliczania kursu walut stosowanych przy przeliczaniu walut na potrzeby podatków dochodowych. Obecnie częstym problemem podatników jest konieczność stosowania w zakresie jednej transakcji przy rozliczaniu poszczególnych podatków kursów z różnych dni. Możliwość stosowania ujednoliconego kursu bez wątpienia stanowić będzie udogodnienie nie tylko ze względów rachunkowych, ale pozwoli również na wybranie kursu bardziej korzystnego dla podatnika. Zgodnie z zapowiedzią, ministerstwo nie planuje bowiem odgórnego ujednolicania sposobu przeliczania kursów w VAT i podatkach dochodowych, a jedynie możliwość zastosowania kursu z PIT lub CIT na potrzeby VAT, pozostawiając podatnikowi w tej kwestii wybór.
- Wydłużenie terminu do odliczenia VAT na bieżąco
Wydłużony ma zostać termin na dokonanie odliczenia VAT naliczonego na bieżąco do czterech miesięcy. Obecnie wynosi on trzy miesiące, a po jego przekroczeniu podatnik musi dokonać korekty wcześniejszej deklaracji. Celem tej zmiany jest zredukowanie ilości dokonywanych korekt deklaracji VAT.
- Nabycie usług noclegowych
Resort finansów przewiduje także wprowadzenie możliwości odliczenia VAT z faktur za nabycie usług noclegowych na rzecz klienta biznesowego w celu ich odsprzedaży. Obecnie nie ma możliwości odliczenia tych faktur, nawet gdy podatnik zrefakturuje tę usługę na kontrahenta. Zgodnie z zapowiedzią, po dokonaniu refaktury dokonanie odliczenia z tego tytułu będzie możliwe.
- Prezenty o małej wartości
Podwyższeniu do 20 zł ma ulec maksymalna kwota tzw. prezentów o małej wartości, od których nie trzeba odprowadzać VAT. Obecnie, zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy o VAT przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
- łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
- których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.
Należy zauważyć, że zapowiedziane zmiany dotyczą jedynie punktu drugiego przywołanego przepisu. Nie przewidziano zmiany kwoty przewidzianej dla prezentów, dla których prowadzona jest ewidencja. Pozostaje ona wciąż na relatywnie niskim poziomie, w szczególności zważywszy na fakt, że jest to łączna kwota odnosząca się do całego roku podatkowego i wymaganym jest prowadzenie ewidencji.
Wydaje się, że zaproponowane zmiany nie polegają na wprowadzeniu nowego, systemowego rozwiązania w podatku VAT, a raczej na szeregu drobnych ułatwień, które mają zapewnić przedsiębiorcom prostsze i łatwiejsze wywiązywanie się z obowiązków podatkowych. Tymczasem warto byłoby się zastanowić nad głębszą reformą systemową podatku od towarów i usług. Co więcej, część rozwiązań zaproponowanych w pakiecie SLIM VAT może nie być korzystna dla wszystkich uczestników transakcji lub może stworzyć możliwość pojawienia się nowych ryzyk dla przedsiębiorców. Ostatecznie jednak rozwiązania zaproponowane przez Ministerstwo Finansów będzie można ocenić po pojawieniu się finalnej wersji projektu.
prof. dr hab. Adam Mariański
Główny Ekspert ZPP ds. Prawa i Podatków
Fot. stevepb / pixabay.com
