26.10.2015
Stanowisko dotyczące projektu rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 6 października 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie współczynnika wypłacalności Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej.
Przedstawiony projekt rozporządzenia należy ocenić negatywnie.
Należy zauważyć, że jedynie w zakresie, w którym projekt, poprzez aktualizację odnośników nr 1 i 2 w załączniku nr 2, dostosowuje przepisy dotyczące sposobu i szczegółowych zasad obliczania współczynnika wypłacalności spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej do przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, zasługuje on na aprobatę.
Krytycznie należy ocenić projekt w pozostałej jego części. Zawiera on bowiem jedynie kolejne obostrzenia dot. sposobu obliczania współczynnika wypłacalności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Zważyć należy przede wszystkim na następujące zagadnienia.
Po pierwsze, przywoływany przez projektodawcę art. 128 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/20122012, zawiera określony katalog ekspozycji, którym przypisana może być waga ryzyka 150%, możliwy do uzupełnienia o inne ekspozycje, jeśli w ich przypadku istnieje wysokie ryzyko straty w wyniku niewykonania zobowiązania przez dłużnika albo niemożliwa jest odpowiednia ocena tego parametru. Projektodawca zawarł w przedstawionym tekście inne propozycje ekspozycji objętych wagą 150% (niewymienione wprost w art. 128 rozporządzenia), nie uzasadnił jednak w sposób jakkolwiek wystarczający tezy, jakoby były one powiązane ze szczególnie wysokim ryzykiem. Jednocześnie, postulowane przez projektodawcę zmiany, mogą potencjalnie w istotny sposób wpłynąć na wysokości współczynników wypłacalności poszczególnych spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, a trzeba pamiętać o tym, że wynosić on powinien przynajmniej 5%. Trzeba co prawda pochwalić projektodawcę za deklarowaną intencję ujednolicenia stosowania prawa i rozwiania wątpliwości interpretacyjnych (aktualnie wagą ryzyka 150% objęte są po prostu papiery wartościowe nieobjęte niższymi wagami), jednak wydaje się, że głównym celem projektowanego aktu ma być po prostu sztuczne obniżenie współczynnika wypłacalności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, o czym świadczy również część projektu dot. kosztów operacyjnych związanych z outsourcingiem. Projektodawca proponuje, by nie uwzględniano kosztów operacyjnych przy obliczaniu wskaźnika ryzyka operacyjnego, z wyjątkiem kosztów usług świadczonych przez Kasę Krajową na rzecz konkretnej kasy, uzasadniając to m.in. tym, że przepisy w takim brzmieniu byłyby analogiczne do regulacji obowiązujących banki. W świetle faktu, że wielokrotnie już zwracano uwagę na mnogość różnic w modelu, funkcjonowaniu oraz charakterze SKOKów i banków, wspomniany argument wydaje się być nieprzekonujący.
Dodatkowo, krytycznie spojrzeć należy na proponowany przez projektodawcę czternastodniowy okres vacatio legis. Projektodawca zdecydował się pominąć terminy określone w par. 1 ust. 1 uchwały nr 20 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 2014 r. w sprawie zaleceń ujednolicenia terminów wejścia w życie niektórych aktów normatywnych (w przypadku ustaw i rozporządzeń określających warunki wykonywania działalności gospodarczej, termin wejścia w życie ustawy albo rozporządzenia powinien być wyznaczany na dzień 1 stycznia albo 1 czerwca), ze względu na bliżej niezidentyfikowany ważny interes publiczny. Uzasadniona chyba byłaby opinia, że regulowana kwestia jest na tyle istotna, iż należałoby dotrzymać terminów przewidzianych w uchwale.
Reasumując – wydaje się, że przedstawiony projekt należy ocenić negatywnie. Projektodawca zdecydował się zaostrzyć reguły obliczania współczynnika wypłacalności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, nie uzasadniając tego postulatu w sposób wystarczający i przewidując zaledwie czternastodniowy okres vacatio legis. Ze względu na skutki, jakie proponowane brzmienie przepisów może wywrzeć na ocenę wypłacalności sektora SKOKów, wydaje się, że przewidziane w projekcie postulaty należy co najmniej gruntownie przemyśleć, przedstawiając ich rozsądne i wyczerpujące umotywowanie.