Warszawa, 8 lipca 2020 r.
KOMENTARZ ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW WS. ROZWOJU ROZWIĄZAŃ ZDALNYCH W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców dostrzega i popiera wszelkie działania ukierunkowane na upowszechnianie rozwiązań z zakresu telemedycyny. Uważamy, że coraz szersze wykorzystanie nowoczesnych narzędzi teleinformatycznych powoduje zwiększenie dostępności usług medycznych na wysokim poziomie, i pozwala efektywnie wykorzystać dostępne w ramach systemu opieki zdrowotnej zasoby, skutecznie „rozładowując” powstające zatory, wynikające choćby z niedostatecznej liczby specjalistów w poszczególnych regionach kraju. Zarówno regulator rynku, jakim jest Ministerstwo Zdrowia, jak i Narodowy Fundusz Zdrowia jako płatnik, w ostatnim czasie wyjątkowo często odnoszą się do tematu telemedycyny, szczególnie wziąwszy pod uwagę nadzwyczajne okoliczności wywołane pandemią koronawirusa.
Cieszymy się z faktu, że na przestrzeni kolejnych miesięcy i lat skutecznie wdrażane są cyfrowe usługi dla pacjentów, takie jak e-recepta, czy – w perspektywie – e-skierowanie. Równolegle, mimo iż pandemia pokazała jak istotne są dostępne dla pacjentów rozwiązania telemedyczne, w zakresie poszczególnych świadczeń medycznych dostrzegamy problem wciąż niewystarczającej ich dostępności. Coraz rzadziej wynika to z barier o charakterze legislacyjnym – ustawa o działalności leczniczej wprost stanowi, że świadczenia zdrowotne mogą być udzielane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. Zakres „świadczeń zdrowotnych” objętych tym blankietowym zezwoleniem jest bardzo szeroki, jednocześnie oczywistym warunkiem koniecznym dla tego, by konkretne świadczenie mogło być realizowane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych, jest faktyczna możliwość jego wykonania w odpowiedniej jakości w trybie zdalnym. Część świadczeń zdrowotnych będzie zatem niemożliwa do zrealizowania za pośrednictwem narzędzi teleinformatycznych, w przypadku innych tego rodzaju ścieżka zdalna już jest wykorzystywana. Wciąż jednak aktualny pozostaje problem świadczeń, których realizacja zdalna jest technicznie możliwa, jednak w przypadku których brak jest standaryzacji i wytycznych, a niejednokrotnie również świadomości istnienia dostępnych narzędzi.
Przykładem obszaru, w ramach którego toczy się obecnie dyskusja dotycząca możliwości wykorzystywania metod zdalnych, jest autoryzacja badań z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. W debacie pojawiają się głosy wskazujące na absolutny brak możliwości zdalnego autoryzowania badań, z uwagi choćby na różnice pomiędzy diagnostyką laboratoryjną a diagnostyką obrazową, w ramach której lekarze mają do dyspozycji np. obrazy radiologiczne o wysokiej jakości. Jednocześnie, dostępne są systemy transmitujące np. mikroskopowe obrazy o wysokiej rozdzielczości, stanowiące w wielu państwach podstawę do autoryzowania wyniku badania.
Wydaje się, że kluczowe w zakresie dyskusji dotyczącej diagnostyki laboratoryjnej nie jest pytanie „czy wyniki badań laboratoryjnych mogą być autoryzowane zdalnie?”, lecz bardziej „na jakich warunkach wyniki badań laboratoryjnych mogą być autoryzowane zdalnie?”. Wydaje się, że potrzebna jest w tym zakresie szeroka dyskusja, uwzględniająca głosy zarówno samych diagnostów laboratoryjnych, jak i przedstawicieli regulatora, płatnika, a w końcu – świadczeniodawców, zarówno publicznych jak i prywatnych. Wydaje się, że największy mandat do zorganizowania takiej dyskusji i patronowania jej ma zdecydowanie Ministerstwo Zdrowia. Mając to na uwadze, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców apeluje do przedstawicieli resortu o zorganizowanie zespołu roboczego (choćby w formule „okrągłego stołu” wszystkich interesariuszy), którego celem byłoby wypracowanie jednolitych zasad zdalnego nadzoru i autoryzowania wyników w diagnostyce laboratoryjnej. Byłoby to całkowicie kompatybilne z dotychczasowym kierunkiem działania Ministerstwa i umożliwiłoby na uwzględnienie w ostatecznie przyjętych rozwiązaniach możliwie szerokiego spektrum opinii i poglądów.
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców
08.07.2020 Komentarz ZPP ws. rozwoju rozwiązań zdalnych w zakresie diagnostyki laboratoryjnej
Fot. Jamison McAndie / na lic. Unsplash