Newsletter ZPP
Warszawa, 11 grudnia 2020 r.
Protekcjonizm wewnątrz Unii Europejskiej i jak go zwalczyć?
W dniu 11 grudnia Związek Przedsiębiorców i Pracodawców zorganizował debatę pt. „Protekcjonizm wewnątrz Unii Europejskiej i jak go zwalczyć?” z udziałem p. Aleksandry Frelek-Dębeckiej, Dyrektor Departamentu Spraw Europejskich w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii, p. Agnieszki Dawidonis-Twardo, z Departamentu Prawa Europejskiego w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii, p. Andrzeja Gantnera, Dyrektora Generalnego w Polskiej Federacji Producentów Żywności, p. Marcina Nowackiego, Wiceprezesa Związku Przedsiębiorców i Pracodawców oraz p. Kamili Sotomskiej, Analityka Departamentu Prawa i Legislacji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców. Debatę moderował p. Jakub Bińkowski, Dyrektor Departamentu Prawa i Legislacji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.
Jednolity rynek jest jednym z największych osiągnięć Unii Europejskiej. Niemniej, protekcjonizm jest wciąż poważnym problemem dotykającym większość przedsiębiorców i utrudniającym rozwój jednolitego rynku. Eliminacja istniejących barier może przyciągnąć dodatkowe 17 miliardów euro inwestycji rocznie i wygenerować kolejne 1,3 miliona miejsc pracy, które są kluczowe do przywrócenia konkurencyjności europejskiej gospodarki po pandemii. W nowym raporcie ZPP patrzy na problem protekcjonizmu kompleksowo i analizuje go z perspektywy historycznej, ekonomicznej, prawnej, praktycznej i politycznej. Podczas debaty paneliści przedstawili szereg sposobów w jaki można walczyć z protekcjonizmem.
– Badania przeprowadzone z udziałem ponad 1150 przedsiębiorców z Polski, Czech i Słowacji pokazały, że niemal 40% badanych firm zetknęła się osobiście lub poprzez partnerów biznesowych ze stosowaniem praktyk protekcjonistycznych wewnątrz Unii Europejskiej – mówi Marcin Nowacki, Wiceprezes ZPP.
Niezależnie przeprowadzone badania ZPP i Komisji Europejskiej pokazują, że praktyki administracyjne (np. wymóg przedstawienia dodatkowych certyfikatów) są najczęściej wykorzystywanymi środkami protekcjonistycznymi. Chociaż większość z nich można zwalczać korzystając z szerokiego wachlarza zakazów ustanowionych na mocy prawa UE, obecne ramy prawne wydają się niewystarczające, aby poradzić sobie ze wszystkimi problemami jednolitego rynku.
Do najczęstszych praktyk protekcjonistycznych polscy eksporterzy zaliczają: użycie urzędowej kontroli żywności danego kraju do deprecjonowania zaufania konsumentów, kontrole sanitarne o podwyższonej częstotliwości w stosunku do produktów z Polski, konieczność wieloletniego przechowywania dokumentów, wymogi posiadania dodatkowych certyfikatów lub dokumentów przewozowych, krótkie terminy ważności zezwoleń czy obowiązkowe umieszczanie na opakowaniu określonego tekstu czy oznaczeń. Często dochodzi też do wprowadzania wymogów jakościowych, które nie wynikają z unijnych regulacji. Przykładem takiego działania jest używanie niejasnych kryteriów przy ocenie produktów np. czeskie kryterium opisane jako niewystarczająca jakość. – Andrzej Gantner, Dyrektor Generalny w Polskiej Federacji Producentów Żywności.
Prawo UE oferuje szeroki wachlarz narzędzi do walki z praktykami protekcjonistycznymi, zakazując stosowania ceł przywozowych i wywozowych lub opłat o skutku równoważnym, opodatkowania dyskryminującego produkty pochodzące z innych Państw Członkowskich, ograniczeń ilościowych oraz środków o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych w przywozie oraz w wywozie. Niemniej, obowiązujące ramy prawne zdają się niewystarczające, aby zaadresować wszystkie problemy wspólnego rynku z kilku powodów. – zauważa Kamila Sotomska, Analityk Departamentu Prawa i Legislacji ZPP.
– Problem protekcjonizmu wewnątrz jednolitego rynku jest palący, a kryzys spowodowany pandemią tylko go nasilił. Świadomość o problemie zarówno wśród polityków jak i urzędników oraz przedsiębiorców rośnie, ponieważ zwiększa się świadomość tego jak dużo korzyści płynie z jednolitego rynku i jak dużo jest jeszcze do zrobienia. Bardzo ważne są informacje od samych przedsiębiorców – o co stale apelujemy! – to daje nam wiedzę i argumenty, a wtedy możemy wytłumaczyć i starać się rozwiązywać te problemy – bezpośrednio z Komisją Europejską i/lub bilateralnie z innymi państwami członkowskimi. Zachęcamy do zgłoszeń na adres: sekretariatDSE@mrpit.gov.pl lub do zwrócenia się do Centrum SOLVIT Polska, który pośredniczy w rozwiązywaniu konkretnych problemów – sporów z administracją publiczną innego państwa członkowskiego w kwestiach regulowanych przepisami UE (https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/solvit) – podkreśliła Aleksandra Frelek-Dębecka, Dyrektor Departamentu Spraw Europejskich w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii.
Zobacz: 11.12.2020 Raport ZPP: Protekcjonizm wewnątrz Unii Europejskiej i jak mu przeciwdziałać
fot. Giampaolo Squarcina / ma lic. Flickr.com
