Warszawa, 18 czerwca 2025 r.
Stanowisko Związku Przedsiębiorców i Pracodawców do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu dokonania deregulacji w zakresie energetyki (nr UDER29 w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów)
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców pozytywnie ocenia kierunek projektu ustawy deregulacyjnej w obszarze energetyki, uznając potrzebę uproszczenia regulacji oraz dostosowania systemu do zmieniających się uwarunkowań technologicznych i rynkowych. Projekt wymaga dalszych zmian i uzupełnień w celu zapewnienia jego spójności, skuteczności i realnej użyteczności dla przedsiębiorców – zarówno tych działających zawodowo na rynku energetycznym, jak i tych, dla których działalność energetyczna ma charakter pomocniczy.
Poniżej przedstawiamy szczegółowe stanowisko ZPP do poszczególnych aspektów projektu:
1. Podniesienie progu koncesyjnego dla OZE – art. 2 pkt 4 projektu
ZPP pozytywnie ocenia propozycję podniesienia progu koncesyjnego dla źródeł OZE do 5 MW, traktując ją jako krok we właściwym kierunku. Uważamy jednak, że dalsze różnicowanie sytuacji prawnej źródeł odnawialnych i konwencjonalnych nie znajduje uzasadnienia. Postulujemy zrównanie progu obowiązku koncesyjnego – tj. zwolnienie z obowiązku koncesji wszystkich instalacji o mocy do 50 MW, niezależnie od technologii, z jednoczesnym wprowadzeniem obowiązku wpisu do rejestru.
2. Konsekwencje akcyzowe podniesienia progu koncesyjnego – art. 10 ust. 1 projektu
Zmiana progu koncesyjnego powinna zostać skoordynowana z przepisami podatkowymi, w szczególności w zakresie podatku akcyzowego. Wytwórcy energii, którzy utracą koncesję, mogą utracić również możliwość samodzielnego rozliczania akcyzy. Proponujemy umożliwienie takim podmiotom wyboru – uzyskania statusu nabywcy końcowego lub utrzymania dotychczasowego trybu rozliczania – z odpowiednim okresem przejściowym.
3. Obowiązek opomiarowania SN/nN – art. 11t ust. 3 PE
ZPP postuluje wprowadzenie wyjątku od obowiązku instalowania liczników zdalnego odczytu na stacjach SN/nN dla zakładów przemysłowych. W tych przypadkach wymagane opomiarowanie generuje nieproporcjonalne koszty bez uzasadnionej wartości dodanej, gdyż stacje te służą głównie zaspokajaniu potrzeb własnych przedsiębiorstw. Proponujemy wyłączenie operatorów będących odbiorcami przemysłowymi (z wykazu, o którym mowa w art. 52 ust. 4 ustawy o OZE) spod przedmiotowego obowiązku.
4. Opłata mocowa – art. 70a ust. 3 ustawy o rynku mocy
ZPP postuluje zmianę systemu naliczania opłaty mocowej dla odbiorców zewnętrznych – z modelu dobowego na miesięczny. Obecne rozwiązanie jest obarczone dużym ryzykiem błędu i wydłuża proces rozliczeniowy, natomiast model miesięczny byłby bardziej przejrzysty i dokładny.
5. Ułatwienia regulacyjne dla Zamkniętych Systemów Dystrybucyjnych (ZSD) – art. 9dc PE
ZPP wskazuje na konieczność realnego uproszczenia obowiązków regulacyjnych dla operatorów ZSD, których działalność dystrybucyjna ma charakter pomocniczy. Proponujemy zniesienie obowiązku przyłączania podmiotów spoza systemu, przekazywania zbędnych informacji do URE oraz dostosowanie sposobu ustalania opłat za przyłączenie do zasad umownych.
6. Magazyny energii a ograniczenia dla OSD
ZPP postuluje zniesienie ograniczeń w zakresie posiadania i eksploatacji magazynów energii przez operatorów zamkniętych systemów dystrybucyjnych. Dyrektywa 2019/944 dopuszcza takie rozwiązanie, a jego wdrożenie umożliwiłoby przedsiębiorstwom – szczególnie energochłonnym – aktywne uczestnictwo w transformacji energetycznej i zwiększenie stabilności KSE.
7. Procedury przyłączeniowe dla OSDn
ZPP postuluje uproszczenie procedur przyłączeniowych, szczególnie w relacji OSDn – OSDp, w sytuacjach braku zwiększenia mocy przyłączeniowej i wypływu mocy. Obecna praktyka, która każdorazowo wymaga stanowiska Prezesa URE, jest nadmiernie uciążliwa i wydłuża procesy inwestycyjne nawet w przypadku marginalnych zmian.
8. Raportowanie umów wewnątrz grup kapitałowych
ZPP postuluje ograniczenie obowiązku raportowania umów sprzedaży energii zawieranych w ramach jednej grupy kapitałowej – jedynie do umów przekraczających 50 GWh rocznie lub zawieranych przez podmioty zawodowo zajmujące się wytwarzaniem energii. Obecne przepisy są nadmiernie uciążliwe i obejmują umowy o marginalnym znaczeniu rynkowym.
9. Obowiązek zgłaszania umów PPA
Postulujemy zniesienie obowiązku zgłaszania każdej umowy PPA do URE. Obowiązek ten powinien dotyczyć wyłącznie umów zawieranych z niepowiązanymi kapitałowo odbiorcami końcowymi i opiewających na sprzedaż energii przekraczającą 50 GWh rocznie.
10. Informowanie Prezesa URE o każdej zmianie oferty
ZPP postuluje zwolnienie małych, pionowo zintegrowanych przedsiębiorstw energetycznych z obowiązku raportowania każdej zmiany oferty sprzedaży energii. Proponowany próg to 500 odbiorców końcowych.
Podsumowanie
ZPP podkreśla, że skuteczna deregulacja sektora energetycznego powinna iść w parze z racjonalnym podejściem do specyfiki różnych uczestników rynku – w tym przedsiębiorstw przemysłowych posiadających własną infrastrukturę energetyczną. Doceniamy inicjatywę Ministerstwa Klimatu i Środowiska zmierzającą do zniesienia barier dla działalności między innymi poza energetyką zawodową, w zamkniętych systemach dystrybucyjnych i w przypadku mikroinstalacji.
Wnosimy o uwzględnienie wskazanych propozycji w toku dalszych prac legislacyjnych, również w Sejmie i Senacie. Ich wdrożenie ułatwi prowadzenie działalności gospodarczej, zwiększy elastyczność rynku i przyspieszy transformację energetyczną w Polsce.