Warszawa, 14 kwietnia 2020 r.

#PowrotyDoPracy

Działania w zakresie zapobiegania i ograniczenia pandemii
w sektorze handlu detalicznego

Kontynuując cykl publikacji dotyczących konkretnej strategii powrotów do pracy w określonych branżach, poniżej prezentujemy kolejny zestaw rekomendacji – tym razem odnoszący się do branży handlu detalicznego.

Działania w zakresie handlu detalicznego proponujemy podzielić na trzy generalne etapy. Trudno jest jednoznacznie określić ich ramy czasowe – wydaje się, że powinny być one dostosowane do tempa rozwoju epidemii, na bieżąco konsultowanego z GIS oraz MZ.

ETAP I (działania do podjęcia natychmiast, w okresie do osiągnięcia szczytowej liczby zachorowań)

• Zniesienie zakazu handlu w niedziele – celem tego działania jest rozładowanie ruchu w sklepach i zwiększenie przepustowości placówek handlowych. Szczególnie w okresie zagrożenia epidemiologicznego i w obliczu wprowadzanych ograniczeń i restrykcji, zasadne jest dopuszczenie handlu przez 7 dni w tygodniu, tak by możliwe było zminimalizowanie liczby klientów przebywających w sklepach jednocześnie.

• Zniesienie ograniczeń w otwieraniu marketów budowlanych oraz innego rodzaju sklepów, w tym tych znajdujących się w galeriach handlowych – konsekwentnie stoimy na stanowisku, że polskiej gospodarki nie stać na przedłużający się lockdown. Nawet najlepsze rozwiązania antykryzysowe nie złagodzą kryzysu, jeśli nie wrócimy do pracy. W związku z powyższym, zasadne wydaje się być wycofanie przymusu zamykania określonego rodzaju placówek handlowych.

• Zmniejszenie obostrzeń w zakresie handlu online – szansą na zredukowanie zagrożenia epidemiologicznego w placówkach handlowych jest z pewnością ułatwienie uruchomienia działalności w modelu zakupów online. W tej chwili sprzedaż niektórych produktów przez Internet jest zakazana. Należy znieść wszelkiego rodzaju obostrzenia w zakresie handlu online wykraczające poza regulacje obowiązujące placówki stacjonarne.

• Wprowadzenie nowego limitu osób przebywających w sklepie – uważamy, że obecnie obowiązujący limit nie jest adekwatny dla niektórych, zwłaszcza większych, placówek handlowych. Wobec tego proponujemy wprowadzenie następujących zasad: w małych sklepach (o powierzchni do 100 metrów kwadratowych) ograniczenie powinno wynosić, analogicznie do stanu obecnego, 3 osoby na jedno stanowisko kasowe. W przypadku targowisk, limit powinien wynosić 3 osoby na jedno stanowisko handlowe. Wobec większych placówek, niezasadne jest utrzymywanie limitu uzależnionego od liczby kas. W przypadku sklepów o powierzchni powyżej 100 metrów kwadratowych, jednocześnie w placówce powinna przebywać maksymalnie 1 osoba na 15 metrów kwadratowych powierzchni.

• Wprowadzenie obowiązkowych, co najmniej dwumetrowych odstępów między osobami oczekującymi w kolejce do kas, poszerzenie alejek – są to działania ukierunkowane na zwiększenie swobody poruszania się klientów oraz zachowanie bezpiecznej odległości między nimi.

• Zapewnienie dostępności masek lub przyłbic a także płynów dezynfekujących oraz rękawiczek dla personelu.

• Wprowadzenie obowiązku dezynfekcji rąk (zapewnienie płynów) i założenia zapewnionych przez sklep jednorazowych rękawiczek foliowych (ewentualnie torebek foliowych) przez klientów przed wejściem do sklepu.

• Dezynfekcja wózków i koszyków sklepowych po każdym użyciu, dezynfekcja wszelkiego rodzaju poręczy, uchwytów, barierek, wag, taśm przy kasach, a także terminali płatniczych przeprowadzana kilka razy dziennie, zgodnie z opracowanym przez placówkę planem.

• Częstsza dezynfekcja i sprzątanie toalet w galeriach handlowych.

• Zmiana „godzin dla seniora” na dwie pierwsze godziny otwarcia sklepów i ograniczenie ich wyłącznie do sklepów spożywczych – celem „godzin dla seniora” jest ograniczenie ekspozycji osób starszych na ryzyko związane z robieniem najpotrzebniejszych zakupów. Jednocześnie, „godziny” obowiązują we wszystkich placówkach handlowych – również tych odwiedzanych przez osoby starsze relatywnie rzadko. Wobec tego uzasadnione wydaje się być ograniczenie ich obowiązywania wyłącznie do placówek najpilniejszej potrzeby, czyli sklepów spożywczych, tak by umożliwić starszym osobom bezpieczne robienie zakupów niezbędnych do życia. Dodatkowo, tego rodzaju obostrzenia obowiązujące w godzinach od 10 do 12 powodują istotną dezorganizację w placówkach handlowych – z tego powodu proponujemy, by obowiązywały one w dwóch pierwszych godzinach otwarcia sklepów.

ETAP II (działania do podjęcia w okresie po co najmniej 10 dniach konsekwentnego spadku liczby zachorowań)

• Utrzymanie ustalonych w ramach etapu I rygorów sanitarnych (odległości między klientami, środki ochrony osobistej dla personelu, środki dezynfekujące dla klientów itd.), przy jednoczesnym zwiększeniu limitu osób przebywających jednocześnie w sklepie – po przekroczeniu kulminacyjnego punktu epidemii zasadne wydaje się być utrzymanie ścisłej dyscypliny sanitarnej, a jednocześnie luzowanie restrykcji odnoszących się do maksymalnej liczby klientów przebywających w sklepie. W tym okresie godne rozważenia byłoby podwojenie limitów – 6 osób na jedno stanowisko kasowe w sklepach mniejszych, i na jedno stanowisko handlowe na targowiskach, 2 osoby na 15 metrów kwadratowych powierzchni w sklepach większych.

• Ograniczenie „godzin dla seniora” do jednej godziny ­– wyższa przepustowość sklepów wynikająca ze zwiększenia limitu maksymalnej liczby przebywających w nich jednocześnie osób oraz zmniejszone ryzyko epidemiologiczne uzasadniałoby wprowadzenie jednej „godziny dla seniora” w miejsce obecnych dwóch. Analogicznie jak w etapie I – powinna być to pierwsza godzina otwarcia sklepu w danym dniu.

ETAP III (działania do podjęcia w momencie „wygaszenia” epidemii)

• Zniesienie limitu osób przebywających jednocześnie w sklepie.

• Rekomendacja utrzymania określonych procedur sanitarnych w zakresie dezynfekcji powierzchni wspólnych.

• Zniesienie „godzin dla seniora”.

#PowrotyDoPracy

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców

#PowrotyDoPracy: Działania w zakresie zapobiegania i ograniczenia pandemii w sektorze handlu detalicznego

Fot. brian/flickr.com

Warszawa, 11 kwietnia 2020 r.

APEL KOALICJI NA RZECZ SZYBKIEGO I POWSZECHNEGO
INTERNETU W POLSCE

To trudne święta dla nas wszystkich. Ani nasza praca, ani nasze życie nie wyglądają tak jakbyśmy to sobie wymarzyli. W wielu przypadkach Internet pozostaje jedynym sposobem na utrzymywanie kontaktu ze światem i sposobem na odbudowywanie normalności. Nie jest już tylko dodatkiem do pracy i sposobem na spędzanie wolnego czasu. Od szybkości i jakości połączeń zależy więcej niż kiedykolwiek. Trzymając się wojennej nomenklatury – tak jak Tarcza Antykryzysowa może chronić nasze firmy przed bankructwem, tak Internet jest najważniejszą bronią o jakość naszego przyszłego życia.

Nie bez powodu Komisja Europejska zaapelowała do platform streamingowych o obniżenie jakości transmisji – zwielokrotniona liczba użytkowników korzystających jednocześnie z Internetu stanowi ogromne wyzwanie dla istniejącej infrastruktury.

Problem ten jedynie zintensyfikuje się w trakcie najbliższego, szczególnego weekendu świątecznego. Zgodnie z zaleceniami rządu, wielu Polaków spędzi Święta Wielkanocne w swoich domach, z osobami z którymi mieszkają na co dzień. Dla istotnej części będą to pierwsze Święta spędzone poza szerszym gronem rodzinnym. W naturalny sposób będziemy próbowali zapewnić sobie namiastkę atmosfery tradycyjnie kojarzonej z Wielkanocą – w wielu domach zatem niedzielne śniadania zmienią się w wideoczaty z najbliższymi. Nie pozostanie to bez wpływu na szybkość i niezawodność transmisji.

W perspektywie poświątecznej niewystarczająca wydolność infrastruktury stawać będzie się coraz większym wyzwaniem dla biznesu. Podtrzymywanie modelu pracy zdalnej, używanie technologii chmurowych, wykorzystywanie transmisji wideo jako regularnego sposobu kontaktu – wszystkie te działania nieść za sobą będą zwielokrotnione zapotrzebowanie na transmisję danych. A pamiętać należy, że w tym samym czasie z pasm korzystają również organy administracji, które digitalizują coraz większą część swojej działalności, czy analizują dane o mobilności w celu powstrzymania rozpowszechnienia koronawirusa.

Wyzwania związane z przenoszeniem się coraz większej części aktywności do Internetu staje się szczególnie pilne z uwagi na istniejące wciąż „białe plamy” w pokryciu zasięgiem szybkiego Internetu. W coraz bardziej zdigitalizowanej rzeczywistości, nie możemy pozwolić sobie na cyfrowe wykluczenie jakichkolwiek obszarów kraju.

Mając na względzie powyższe aspekty oraz zauważając, że co najmniej część zmian wywołanych pandemią będzie miała najprawdopodobniej charakter trwały, a zapotrzebowanie na szybki i niezawodny Internet będzie rosnąć w błyskawicznym tempie, podpisane niżej organizacje apelują do władz publicznych o podjęcie niezbędnych działań o charakterze regulacyjnym i infrastrukturalnym dla zapewnienia powszechnego dostępu do szybkiego i niezawodnego Internetu. Podkreślamy, że ciężar finansowy inwestycji powinien spoczywać przede wszystkim na podmiotach prywatnych – pieniądze publiczne (w tym unijne) powinny być angażowane tam, gdzie rachunek ekonomiczny wyklucza zaangażowanie kapitału prywatnego wystarczające dla np. zapewnienia powszechności usług. Co najmniej tak samo istotne jak nakłady finansowe są szkolenia dla podmiotów publicznych, tak by możliwie najefektywniej wykorzystywały nowe możliwości. Możliwe jest szybkie uruchomienie łatwo dostępnych rezerw, aby ten cel zrealizować. Jesteśmy gotowi do konstruktywnego dialogu – w najbliższym czasie zaprezentujemy dokument zawierający nasze kluczowe propozycje w tym zakresie.

Andrzej Arendarski, Krajowa Izba Gospodarcza

Maciej Bukowski, WISE Europa

Cezary Kaźmierczak, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców

Agnieszka Plencler, Fundacja Forum Konsumentów

Bartłomiej Radziejewski, Nowa Konfederacja

Marcin Roszkowski, Instytut Jagielloński

Marzena Rudnicka, Krajowy Instytut Gospodarki Senioralnej

Andrzej Sadowski, Centrum im. Adama Smitha

Tomasz Wróblewski, Warsaw Enterprise Institute

Apel koalicji na rzecz szybkiego i powszechnego Internetu w Polsce

Fot. fancycrave1 / pixabay.com

Warszawa, 10 kwietnia 2020 r.

#PowrotyDoPracy

Działania w zakresie zapobiegania i ograniczenia pandemii
w sektorze produkcji

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców przedstawił wczoraj plan powrotu do pracy całej gospodarki, a w szczególności branż, których działanie zostało ograniczone na skutek rządowych obostrzeń.

ZPP apeluje o bezzwłoczne wdrożenie planu powrotu Polaków do pracy. Najbogatsze państwa Unii Europejskiej zaplanowały już stopniowe znoszenie restrykcji i wybudzanie gospodarki po świętach. Z danych OECD wynika, że straty Polski w wyniku lockdownu, mogą sięgnąć 28 proc. wartości naszego PKB. To byłby jeden z najgorszych wyników w grupie państw rozwiniętych. Jeżeli Polacy natychmiast nie wrócą do pracy, to obie Tarcze i miliardy na stymulowania gospodarki zostaną zaprzepaszczone. Nie stać nas na to.

Prezentujemy Państwu rekomendacje ZPP dla sektora produkcji przemysłowej w zakresie przeciwdziałania zarażeniu wirusem CODIV-19. Opracowanie bazuje na sprawdzonych praktykach i doświadczeniach wdrożonych na świecie przez firmę Procter&Gamble.

Każde przedsiębiorstwo i każdy zarząd, najlepiej znający realia swojej firmy, znajdzie tu odpowiednie dla siebie rozwiązania i zalecenia, które pomogą zwiększyć bezpieczeństwo pracowników i znacząco ograniczyć ryzyko zarażenia koronawirusem.

Rekomendujemy wykorzystywać już dziś następujące rozwiązania:

1. Prowadzenie regularnych kampanii informacyjnych dla pracowników oraz firm zewnętrznych – poprzez maile, ekrany TV, tablice na ogrodzeniu; nagłośnienie na zewnątrz fabryki w celu przekazywania komunikatów policji.

2. Rozdzielanie części zakładów produkcji w celu wyeliminowania kontaktu pomiędzy pracownikami.

3. Podział pracowników fabryki z poszczególnych zmian na kilka podzespołów – dla każdego z nich różne godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy, osobne miejsca, w których pracownicy oczekują na rozpoczęcie pracy.

4. Wyznaczone osobne wejście oraz wyjście z pracy w celu wyeliminowania możliwości kontaktu pracowników z różnych podzespołów.

5. Wdrożenie nowego systemu wejścia/wyjścia z pracy pracowników agencji pracy tymczasowej w celu wyeliminowania zgromadzeń przed wejściem na teren firmy.

6. Wdrożenie dodatkowych zabezpieczeń stanowisk pracy przy liniach produkcyjnych.

7. Komunikacja miejska: zmiana organizacji przystanków autobusowych oraz rozkładu jazdy autobusów; wdrożenie autobusów dedykowanych wyłącznie dla poszczególnych podzespołów.

8. Ograniczenie liczby osób przebywających w pomieszczeniach wspólnych w celu zapewnienia odpowiedniego odstępu (m.in. kantyna pracownicza, pokoje śniadań, palarnia).

9. Zapewnienie dla każdego działu dedykowanego, osobnego pokoju śniadań oraz toalety.

10. Wprowadzenie procesu pomiaru temperatury termometrem bezdotykowym, a następnie za pomocą kamery termowizyjnej.

11. Ograniczenie liczby gości wchodzących na teren zakładu tylko do koniecznych oraz ich monitorowanie (wprowadzenie procedury samooceny medycznej oraz pomiar temperatury termometrem bezdotykowym w zainstalowanej budce).

12. Wprowadzenie procedury minimalizującej kontakt kierowców ciężarówek w centrach dystrybucji z pracownikami ochrony i ekipy sprzątającej (m.in. dystans 1,5 m, instalacja budek, dezynfekcja rąk po każdym kontakcie z dokumentami, rękawiczki jednorazowe dla kierowców, oddzielne strefy oczekiwania dla kierowców).

13. Instalacja intercomów we wszystkich budkach ochrony na terenie fabryki, w punkcie odbioru przesyłek oraz w mail room w celu umożliwienia kontaktu bez konieczności bezpośredniej interakcji, wszelkie przesyłki dostarczane wyłącznie w jednym centralnym punkcie odbioru.

14. Zapewnienie środków do dezynfekcji indywidualnych miejsc pracy (wdrożony harmonogram
z listą punktów do dezynfekcji przed rozpoczęciem pracy – na produkcji oraz w biurach). Zwiększona częstotliwość sprzątania, regularnie wycierane poręcze, przyciski w windzie i inne powierzchnie wspólne.

15. Zwiększenie liczby stacji z płynem do dezynfekcji oraz liczby dyspenserów z ręcznikami papierowymi w toaletach (zastąpienie suszarek ręcznikami papierowymi).

16. Zmiana wszystkich spotkań na zdalne.

17. Wdrożenie polityki pracy z domu dla pracowników, dla których jest to możliwe.

18. Wsparcie pracowników w opiece nad dziećmi w wieku szkolnym.

19. Ograniczenie spotkań i zgromadzeń – wdrożona zasada co najmniej 1,5 metrowej odległości pomiędzy pracownikami (m.in. w miejscach oczekiwania na rozpoczęcie pracy wprowadzone oznaczenia wizualne miejsc, w których powinni stać pracownicy).

20. Wprowadzona zasada – rezygnacja z uścisku dłoni przy powitaniach.

21. Odwołanie spotkań i szkoleń oraz wdrożenie szkoleń online tam, gdzie są one konieczne.

22. Wprowadzenie grafiku korzystania ze stołówki pracowniczej oraz zmiana zasad wydawania posiłków: m.in. wyeliminowanie płatności gotówką, wprowadzenie gotowych, zafoliowanych zestawów, zastąpienie solniczek i pieprzniczek saszetkami.

23. Zmiana zasad pracy np. administracji personalnej: wdrożenie zdalnej pomocy.

24. Ograniczenie podróży służbowych.

25. Codzienne wirtualne spotkania z partnerami biznesowymi w celu zapewnienia wdrożenia przez nich tych samych procedur oraz informowania na bieżąco o wszystkich zmianach i procesach.

26. Zmiana zasad funkcjonowania sklepików firmowych: zamknięcie sklepu stacjonarnego i umożliwienie dostawy do domów pracowników.

27. Zabezpieczenie odpowiedniej ilości maseczek ochronnych dla pracowników oraz szkolenie z korzystania z maseczek.

28.Wypracowana procedura na wypadek wystąpienia podejrzenia choroby zakaźnej udostępniona wszystkim przełożonym innych + wyodrębnienie pokoju izolacji.

29. Wymiana mebli na modele umożliwiające szybką dezynfekcje.

30. Dodatkowe stacje dezynfekujące w pomieszczeniu kierowców i magazynu; zakaz korzystania z toalety i prysznica dla kierowców przez pracowników; zminimalizowanie kontaktu z kierowcami (dokumentacja dostaw dostarczana drogą mailową, kluczyki kierowców pakowane w jednorazowe woreczki foliowe, stosowanie rękawiczek jednorazowych); w przypadku potrzeby wyjścia pracowników na zewnątrz, kierowca zobligowany jest do pozostania w samochodzie.

Liczymy, że rozsądne zastosowanie części lub całości powyższych wytycznych pozwoli zapewnić bezpieczeństwo oraz jego poczucie pracownikom, a zakładom przemysłowym, umożliwili nieprzerwaną zdolność produkcyjną.

#PowrotyDoPracy

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców

przy współpracy z Procter & Gamble

#PowrotyDoPracy: Działania w zakresie zapobiegania i ograniczenia pandemii w sektorze produkcji

Fot. marcin049 / pixabay.com

Warszawa, 8 kwietnia 2020 r.

STANOWISKO ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW WS.
„TARCZY FINANSOWEJ DLA FIRM”

Od początku kryzysu wywołanego pandemią koronawirusa, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców podkreślał konieczność błyskawicznego uruchomienia programu zabezpieczającego płynność polskich firm. Znaczna część podmiotów może bowiem funkcjonować przez pewien czas bez zysków, jednak pogłębione problemy z płynnością mogą doprowadzić do faktycznej fali bankructw. Oznaczałoby to gospodarczą katastrofę, likwidację setek tysięcy (o ile nie milionów) miejsc pracy, oraz zaprzepaszczenie lat bezprecedensowego wzrostu i rozwoju gospodarczego w Polsce. Cieszymy się, że podjęto wysiłek ukierunkowany na wprowadzenie szybkiego i prostego narzędzia wspierającego płynność finansową firm.

Zgodnie z zaprezentowanymi podczas konferencji prasowej informacjami, do polskich firm trafić ma w ciągu bardzo krótkiego czasu aż 100 miliardów złotych (4,5% PKB) bezpośredniego finansowania, z czego aż 75 miliardów przeznaczona zostanie dla sektora MSP. Limit środków przyznanych pojedynczej firmie zależy od jej kategorii wielkościowej – firmy mikro mogą uzyskać maksymalnie 324 tys. złotych, zaś małe i średnie ok. 3,5 mln zł. Wsparcie dla firm z sektora MSP ma mieć charakter prostych subwencji wypłacanych za pośrednictwem banków. Tymczasem duże firmy uzyskać mogą pożyczki lub obligacje o wartości nawet do 1 miliarda złotych.

Według zapowiedzi, mechanizm przyznawania środków ma być maksymalnie uproszczony i oparty na oświadczeniach. Deklaracja ta cieszy tym bardziej, że zaproponowane do tej pory w ramach „tarczy antykryzysowej” działania wspierające płynność były niestety obudowane zbyt skomplikowanymi procedurami i wymogami formalnymi. Deklaracje o prostocie wprowadzanych rozwiązań wydają się być potwierdzone bardzo przejrzystym katalogiem kryteriów udzielania wsparcia. Wstępnym warunkiem ma być spadek przychodów o co najmniej 25% w porównaniu do miesiąca poprzedniego albo analogicznego miesiąca roku poprzedniego. Dodatkowo, wsparcie to przysługiwać ma tym podmiotom, które objął zakaz prowadzenia działalności z uwagi na restrykcje sanitarne. W przypadku dużych podmiotów finansowanie ma być udzielane na bardziej zindywidualizowanych warunkach, w ramach których pod uwagę brane ma być również np. płacenie podatków w Polsce.

Schemat wsparcia ma też prostą strukturę organizacyjną. Finansowanie dla sektora MSP ma być dystrybuowane za pośrednictwem banków komercyjnych, w możliwie zdigitalizowany sposób. Duże firmy mają być obsługiwane bezpośrednio przez Polski Fundusz Rozwoju. Finansowanie przyznawane ma być na podstawie prostego zabezpieczenia, np. wekslowego, zaś środki będzie można przeznaczyć na pokrycie kosztów prowadzenia działalności, w tym w szczególności wynagrodzeń pracowników.

Zgodnie z zaprezentowanym mechanizmem, część udzielonego wsparcia ma mieć charakter bezzwrotny. Mikrofirmy mogą liczyć na umorzenie 75% należności, jeśli w ciągu roku od uzyskania finansowania będą one wciąż prowadzić działalność i utrzymywać średni poziom zatrudnienia. W przypadku firm małych i średnich, od wspomnianych warunków zależy umorzenie 50% należności, zaś dodatkowe 25% wynikać może z poniesionej przez przedsiębiorstwo straty na sprzedaży.

Jak już podkreślono, firmy duże podlegać mają innemu reżimowi finansowania – mogą one liczyć na preferencyjne pożyczki, częściowo bezzwrotne, obligacje lub finansowanie inwestycyjne w postaci objęcia udziałów lub akcji.

Przedstawiony pakiet wsparcia finansowego dla firm wydaje się być adekwatny dla poziomu zagrożenia wynikającego z pandemii koronawirusa. Firmy bardzo wyczekiwały podobnego projektu, zaś ZPP w niemal każdej kolejnej publikacji podkreślał konieczność szybkiego wprowadzenia takiego narzędzia. Cieszymy się, że nasz głos został usłyszany – uważamy, że tym odważnym ruchem rząd ma szanse uratować wiele miejsc pracy i firm. Być może pozwoli to Polsce przejść przez kryzys możliwie suchą stopą, co byłoby bez wątpienia wielkim osiągnięciem.

8.04.2020 Stanowisko ZPP ws. tarczy finansowej dla firm

Fot. _Alicja_ / pixabay.com

Warszawa, 9 kwietnia 2020 r.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców przedstawia program powrotów Polaków do pracy 

Rząd musi natychmiast rozbudować Tarczę Antykryzysową o spójny program powrotu do pracy. Bez tego zaprzepaścimy nie tylko pieniądze przeznaczone na pomoc dla firm i pracowników, ale też dorobek 30 lat odbudowy Polski.

Obecne (oraz przyszłe) programy nic nie dadzą – jeśli nie powrócimy do pracy. Państwo nie ma żadnych własnych pieniędzy i długo nie wytrzyma odcięte od wpływów podatkowych. Podatki same się nie płacą. Podatki płacą pracujący ludzie i firmy. Musimy wrócić do pracy. Inaczej zbankrutujemy – niezależnie od podatków, jakie zostaną wymyślone i nałożone oraz od deklarowanych programów pomocowych dla firm i pracowników.

Z szacunków OECD, że polska gospodarka na skutek lockdownu, może być jednym z najbardziej dotkniętych rynków świata. Każdy kolejny tydzień to cofanie się w czasie, do epoki dwucyfrowego bezrobocia, pauperyzacji znacznej części społeczeństwa i przekreślonych szans kolejnego pokolenia młodych ludzi. Wirus w końcu zostanie pokonany i znakomita większość społeczeństwa nigdy nie znajdzie się nawet w grupie podwyższonego ryzyka. Większość nauczy się je minimalizować. Recesja natomiast  zostanie w pamięci społecznej po wszech czasy jako symbol rządów obecnej formacji politycznej.

Poniżej przedstawiamy ogólny zarys planu powrotu do pracy. Plan składa się z trzech części, dotyczących: (A) Przywracania działalności gospodarczej, (B) Działania w zakresie zapobiegania i ograniczenia pandemii oraz (C) stworzenia Rządowego Centrum Zarządzania Sytuacją Kryzysową. Apelujemy, żeby w tej lub innej formie przedstawiony plan zaczął być jak najszybciej wdrażany. Czasu nie mamy.

A. Przywracanie działalności gospodarczej

Obecny kryzys gospodarczy, będący wynikiem stanu epidemii, został spowodowany wymuszonym przez okoliczności i decyzje administracyjne zatrzymaniem działalności gospodarczej przez znaczną część przedsiębiorstw. Po prostu przestaliśmy pracować.

W fabrykach, centrach logistycznych, firmach usługowych i transportowych pozostał „martwy majątek” (kapitał ruchomy i nieruchomy), który był ożywiany pracą zatrudnionych tam osób. Jednocześnie utrzymano większość zobowiązań, stanowiących koszty stałe, obciążających przedsiębiorstwa i przedsiębiorców. Utrzymanie takiego stanu grozi powszechnym bankructwem nie tylko całych sektorów gospodarki narodowej, ale wręcz państwa polskiego. Dlatego też naczelnym imperatywem programu wyjścia z kryzysu powinien być powrót do pracy. Zważywszy na poniesione straty w realnej gospodarce, ograniczenia kapitałowe i przeciążenie sektora finansów publicznych, powinny zostać stworzone warunki do mobilizacji wszystkich posiadanych w kraju zasobów pracy i możliwie efektywnego jej wykorzystania. Jak słusznie zauważył Adam Smith, to praca jest źródłem bogactwa narodów. Szczęśliwie mamy w kraju duże grupy dobrze wykształconych i posiadających ogromne doświadczenie zawodowe pracowników. Należą do nich zwalniani obecnie pracownicy firm, które zatrzymały lub znacząco ograniczyły swoją działalność, młodzi emeryci i renciści, studenci oraz uczniowie techników i szkół branżowy. Polacy, którzy wrócili do kraju ze względu na pandemię w krajach dotychczasowego pobytu i wreszcie pracownicy zagraniczni, przede wszystkim z państw – naszych wschodnich sąsiadów.

Wszyscy oni stanowią niebagatelne zasoby dla gospodarki narodowej, które właściwie zaangażowane mogą nie tylko pozwolić na wyjście z kryzysu, ale również przywrócić właściwy potencjał wzrostu. Potencjał, który przed kryzysem osiągnął poziom 4,0 – 4,5% wzrostu PKB rok do roku.

Należy przyjąć harmonogram powrotów do pracy, biorąc pod uwagę dalsze ryzyko rozprzestrzeniania wirusa, wprowadzone obecnie obostrzenia w Polsce, oraz punkty odniesienia w postaci planów restartu gospodarek w innych państwach.

W tym zakresie rekomendujemy 4 obszary działań:

1. Wyznaczenie koordynatorów wojewódzkich, którzy na terenie danego województwa lub jego części w ciągu 48 godzin określają regionalne standardy zachowania w wariantach:

(1) czerwony – duże zagrożenie,
(2) pomarańczowy – średnie zagrożenie,
(3) zielony – niskie zagrożenie.

Rekomendujemy nadanie większych uprawnień wojewodom w zakresie zarządzania ryzykiem epidemiologicznym. Większe obostrzenia funkcjonować powinny czasowo, jedynie na obszarach o większym ryzyku epidemiologicznym. Lockdown lokalny mógłby być wprowadzany w zależności od stopnia zagrożenia, przy czym poziom zielony oznacza brak ograniczeń.

Jednocześnie, Rząd powinien luzować obostrzenia centralne zgodnie z przyjętym wcześniej harmonogramem, tak by nie przedłużać ogólnokrajowego lockdownu.

2. Rekomendowane jest przyjęcie kalendarza restartu gospodarki i odejścia od wprowadzonych ograniczeń wg proponowanego poniżej harmonogramu.

3. Z kwestią przywracania działalności gospodarczej, powiązana jest również konieczność powrotu dzieci do szkół i przeszkoli. Pozostaje oczywistym, że rodzice, nie będą mogli w pełnym stopniu powrócić do pracy w momencie, gdy pod swoją opieką posiadają potomstwo. Rekomenduje się zatem działania mające na celu przywrócenie działania placówek oświatowych i wychowawczych.

Ponadto w okresie powrotu do szkół powinny być wdrożone obostrzenia w postaci:

• Wprowadzenia stałej zmianowości klas (nauka na dwie zmiany),
• Wyszkolenie personelu oświatowego, uczniów oraz studentów w zakresie środków zachowania bezpieczeństwa epidemiologicznego,
• Wprowadzenie powszechnych testów dla uczniów i studentów oraz szybka izolacja osób podejrzewanych o zarażenie.

4. Równolegle, konieczne jest także stopniowe wycofywanie centralnych ograniczeń w zakresie swobód obywatelskich i funkcjonowania społecznego obywateli.

B. Działania w zakresie zapobiegania i ograniczenia pandemii

Równolegle do działań w części A, Rekomendujemy stałe podejmowanie aktywności w zakresie zapobiegania i ograniczenia pandemii w następujących obszarach:

1. Jak największe siły i środki dla usprawnienia i doposażenia służby zdrowia:

• wprowadzenie powszechnych testów dla obywateli,
• rygorystyczne standardy sanitarne kontrolowane przez Sanepid w każdym szpitalu i lecznicy,
• zapewnienie darmowych środków do dezynfekcji, ochrony osobiste,
• dalsze promocja tele-medycyny w udzielaniu świadczeń medycznych,
• rozbudowa izolatoriów tak aby kwarantanną nie obejmować całych rodzin,
• dostęp do nieograniczonych testów dla służb medycznych tak aby jak najszybciej opuszczali kwarantanny lub aby do niej nie dochodziło (opracowanie szczegółowych wytycznych dotyczących powszechnego stosowania różnych rodzajów testów przez GIS).

2. Powrót do pracy w branżach wymagających obecności w miejscu pracy, przy wypracowaniu standardów pracy zgodnie z pkt. 3 i 4.

3. Wypracowanie standardów bezpieczeństwa epidemiologicznego w miejscu pracy. Każdy pracodawca szacując skalę oraz ryzyko zachorowania, wraz z pracownikami wypracowuje standardy bezpieczeństwa. Wykorzystanie i wdrożenie dostępnych narzędzi, takich jak np.

• zwiększenie odstępów między stanowiskami pracy,
• dostępność maseczek, rękawiczek i środków dezynfekcyjnych,
• dostępność przyłbic i ekranów ochronnych,
• wprowadzenie częstych przerw sanitarnych,
• udostępnienie środków ochrony pracownikom także poza miejscem pracy oraz w drodze do i z pracy,
• częstsze dezynfekcje miejsca pracy.

4. Działania prewencyjne w zakresie dopuszczenia do pracy. Każdy pracodawca szacując skalę oraz ryzyko zachorowania, wraz z pracownikami wypracowuje elastyczne standardy działań prewencyjnych. Wykorzystanie i wdrożenie dostępnych narzędzi, takich jak np.

• wprowadzenie rotacji załóg, tak aby różne zmiany i zespoły nie miały ze sobą fizycznego kontaktu,
• wprowadzenie pracy zdalnej w np. 2 dni w tygodniu dla każdego pracownika,
• wprowadzenie zdalnego mierzenia temperatury w miejscu pracy,
• łatwy dostęp do infolinii i wsparcia informacyjnego dla pracodawców
  i pracowników.

5. Dalsza promocja zawodowej pracy zdalnej w tych obszarach gdzie jest to możliwe. Szeroka możliwość korzystania z pracy zdalnej osób starszych.

6. Promocja podawania w ogłoszeniu o pracę charakterystyki pracy pod kątem epidemiologicznym, np. informacja o pracy w warunkach braku styczności
z innymi pracownikami/klientami, możliwości pracy zdalnej, pracy w zespołach rotacyjnych.

7. Ścisłe kontrolowanie osób chorych i w kwarantannie przez aplikacje i użycie telefonów.

8. Wprowadzenie izolacji osób 70 + do czasu wygaśnięcia epidemii.

9. Podnoszenie świadomości o transmisji wirusa – akcje promujące zachowanie standardów bezpieczeństwa, eliminacja lęku.

C. Rządowe Centrum Zarządzania Sytuacją Kryzysową

Każda sytuacja kryzysowa, wymaga dostosowania programów i metod zarządczych do skali zagrożenia oraz powołania jednego, zintegrowanego centrum dowodzenia. Centrum to powinno przejąć inicjatywę w planowaniu i zarządzaniu strategicznym. Powinno być również ośrodkiem decyzyjnym dla jednostek wykonawczych, będących zarówno we własnych, jak i obcych zasobach.

Takie rozwiązanie funkcjonalne i organizacyjne powinno być zastosowane przez polski rząd, poprzez utworzenie Rządowego Centrum Zarządzania Sytuacją Kryzysową.

Centrum takie, zbudowane ponad istniejącymi urzędami i instytucjami państwowymi, będące swego rodzaju sztabem przygotowującym i przekazującym zadania do realizacji całemu aparatowi administracyjnemu państwa, powinno podlegać bezpośrednio pod naczelny organ władzy wykonawczej w państwie, tj. pod Premiera Rządu RP.

• Organizacja pracy Centrum powinna być zbliżona do pracy w strukturze projektowej, co pozwoli na optymalne wykorzystanie zasobów kadrowych i materialnych, zarówno własnych, jak i obcych.
• Centrum powinno posiadać samodzielny budżet, pozwalający na opłacenie kosztów osobowych (tych pracowników, którzy nie będą oddelegowani), operacyjnych (administracyjnych, logistycznych itp.) i zlecanych usług obcych (np. analiz, ekspertyz itp.).
• Centrum będzie współpracowało z liczną grupą ekspertów i liderów środowiskowych, angażując ich i/lub wchodząc z nimi w relacji zgodnie z rzeczywistymi potrzebami.
• Na potrzeby centrum powinna zostać udostępniona infrastruktura biurowa wraz
  z niezbędnym wyposażeniem, środki łączności i dostęp do ośrodków obliczeniowych.
• Pracownicy Centrum, przynajmniej Ci o kluczowym znaczeniu, powinni mieć dostęp do zbiorów danych gromadzonych przez administrację publiczną i ośrodki badawcze, w tym uczelnie wyższe.

Finałem pracy Centrum, poza wypracowaniem i wdrożeniem rozwiązań służących przejściu przez kryzys i niwelujących jego skutki, powinno być opracowanie – na podstawie zdobytych doświadczeń (na wzór pragmatyki amerykańskiej) – Master planu (mega instrukcji) postępowania na czas kryzysu.

Takie rozwiązanie byłoby zgodne z ideą uczącej się organizacji.

Głównymi celami dla powołanego Centrum będzie:

1. zintegrowanie informacji i wiedzy o wszystkich aspektach, tj. politycznych, społecznych, zdrowotnych, gospodarczych, międzynarodowych i innych, dot. rozwoju sytuacji kryzysowej;
2. zintegrowanie kompetencji zarządczych, tak aby wszystkie kluczowe decyzje były podejmowane sprawnie, wychodziły z jednego ośrodka i były wewnętrznie spójne;
3. wytworzenie kompetencji planistycznych do opracowania planów strategicznych krótko i długo okresowych oraz umiejętności rozpisania ich na plany operacyjne dla poszczególnych obszarów i instytucji;
4. centralne monitorowanie sytuacji w kraju i zagranicą;
5. zarządzanie spójną polityką informacyjną w kraju i zagranicą.

Centrum powinien kierować polityk cieszący się zaufaniem Premiera, a zarządzać operacyjnie sprawny menadżer z odpowiednimi kompetencjami i doświadczeniem zawodowym.

W Centrum powinny być utworzone:

1. Komitet sterujący (do dziewięciu osób), składający się z autorytetów w kluczowych dziedzinach, posiadających umiejętności analizy, planowania i współpracy
   w interdyscyplinarnym zespole;
2. Biuro centrum, zajmujące się obsługa administracyjną i logistyczną samego Centrum
   i współpracujących z nim ekspertów i instytucji;
3. zespoły zadaniowe, nakierowane na opracowywanie programów i planów ich wdrożenia w następujących obszarach:

• Zespół ds. skutków w polityce międzynarodowej
• Zespół ds. skutków w polityce krajowej
• Zespół ds. skutków społecznych
• Zespół ds. skutków zdrowotnych
• Zespół ds. skutków gospodarczych
• Zespół ds. finansów sektora publicznego

      4. (całego, nie tylko budżetu państwa)

• Zespół ds. komunikacji krajowej i zagranicznej
• Zespół ds. monitorowania skutków wprowadzonych programów

      5. (swego rodzaju audyt wewnętrzny)

• Zespół ds. opracowania Master planu – mega instrukcji

      6. (będzie pracował najdłużej i nawet po zamknięciu pracy Centrum)

• Inne, w zależności od potrzeb.

Przedstawiony powyżej model działania pozwoli nie tylko sprawnie i efektywnie zarządzać sytuacją kryzysową, ale również zbudować unikalną bazę wiedzy i kompetencji, która będzie mogła być wykorzystana w przyszłości, zarówno w przypadku podobnych kryzysów, jak i przy modernizacji państwa i jego instytucji.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców przedstawia program powrotów Polaków do pracy

Fot. Pexels / pixabay.com

Warszawa, 8 kwietnia 2020 r.

APEL DO RZĄDU O BEZPIECZNY POWRÓT DO PRACY

Rząd musi natychmiast rozbudować Tarczę Antykryzysową o spójny program powrotu do pracy. Bez tego zaprzepaścimy nie tylko pieniądze przeznaczone na pomoc, ale też dorobek całego pokolenia Polaków.

• Tarcza Antykryzysowa musi być uzbrojona w program wybudzania gospodarki,
• 220 mld pomocy dla firm zagrożone,
• Duński program reaktywizacji firm możliwy do wprowadzenia w Polsce.

Polski rząd, za przykładem innych państw, przyjął pakiet antykryzysowy, mający chronić firmy i ich pracowników przed skutkami epidemii koronawirusa. Program ma jednak sporo mankamentów i jest niewystarczający, dlatego potrzebna jest Tarcza Antykryzysowa 2. Za konieczne uważamy przede wszystkim zwolnienie na 3 miesiące z ZUS wszystkich działalności MSP oraz pakiet płynnościowy uruchamiany na weksel dla wszystkich firm do 15% ich ubiegłorocznego obrotu (gwarantowany przez NBP). Wszystko to należy i można sfinansować długiem i rezygnacją z nowych programów socjalnych (poza 500+ na drugie+ dziecko).

Jednak obecne (oraz przyszłe) programy nic nie dadzą – jeśli nie powrócimy do pracy. Państwo nie ma żadnych własnych pieniędzy i długo nie wytrzyma odcięte od wpływów podatkowych. Podatki same się nie płacą. Podatki płacą pracujący ludzie i firmy. Musimy wrócić do pracy. Inaczej zbankrutujemy – niezależnie od podatków, jakie zostaną wymyślone i nałożone oraz od deklarowanych programów pomocowych dla firm i pracowników.

Grozi nam zaprzepaszczenie 30 lat odbudowy Polski.

Doceniamy wysiłki i otwartość rządu, ale plan bez strategii wyjścia z kryzysu nie jest planem tylko doraźną próbą obrony. Kryzys nie skończy się z dniem wygaszenia epidemii, ale z dniem kiedy większość Polaków wróci do pracy, a firmy będą mogły w miarę normalnie funkcjonować. Dlatego potrzebujemy ścieżki dojścia, kompleksowego programu, który nakreśli nam kroki jakie musimy podjąć żeby uruchomić nasze firmy i zapewnić miejsca pracy, ludziom niepewnym jutra. Mamy świadomość, że nic nie dzieje się z dnia na dzień. Wiemy, że trudno jest przewidzieć jak rozwijać się będzie epidemia, jednak niepewność i brak perspektywy zabije dużo więcej firm niż to wynikałoby z prostego bilansu strat.

Przedsiębiorcy potrzebują przybliżonych ram czasowych, a jeżeli nie ram czasowych, to warunków w których mogą na powrót wybudzać swoje firmy z letargu. Tak jak planujemy krzywe zachorowań i zgonów, tak też powinniśmy planować krzywą powrotu do pracy. Przy jakich zmiennych możemy rozważać otwarcie firmy. W ten sposób stworzymy mapę , która nie tylko powie nam ile osób zmarło i jak bardzo się z dnia nadzień pogrążamy, ale da nam też jakieś perspektywy wyjścia z zapaści. Dla przedsiębiorców stojących dziś przed decyzją zwalniać pracowników czy walczyć o przetrwanie, to mogą być informacje ratujące setki tysięcy miejsc pracy i nadzieję na normalność – najbardziej dziś deficytowy produkt na mieście.

Za wzór może nam posłużyć Dania. Kraj, który podobnie jak Polska śmiertelnie poważnie potraktował zagrożenie epidemią. Kilka godzin przed nami zamknął wszystkie granice, szkoły przedszkola i większość aktywności, które wiązały się z bezpośrednim kontaktem ludzi. Dziś w tym samym duchu odpowiedzialności, rząd przymierza się do stopniowego znoszenia restrykcji i wybudzania firm.

Duński program antykryzysowy, był dogłębnie przemyślany i skoncentrowany na ochronie krytycznej tkanki społecznej jaką są relacje pracownika z pracodawcą. Duńczycy działali szybciej od polskiego rządu, agresywniej i na nieporównanie większą skalę jeżeli chodzi za równo o skale wsparcia finansowego jak i wprowadzanie zakazów. Udało się. Pracownicy utrzymali miejsca pracy, wirus słabnie. Teraz najważniejsze, żeby z powrotem firmy zaczęły na siebie zarabiać. W innym razie cała pomoc pójdzie na marne.

Program powrotów musi być integralną częścią Tarczy Antykryzysowej. Miliardy jakie wydaliśmy i wydamy na ochronę polskich pracowników starczą na kilka tygodni. Po świętach będziemy z powrotem w tym samym miejscu, tyle tylko, że biedniejsi o wydane pieniądze. Jeżeli nie zaczniemy wybudzać naszej gospodarki, to 10 proc. naszego PKB pójdzie w gwizdek. Żadnych korzyści ekonomicznych, same straty polityczne dla tych, którzy obiecywali stabilizację.

Zachowując konieczną elastyczność i wszystkie środki bezpieczeństwa, powinniśmy odwrócić dotychczasowy schemat myślenia i zakazać działalności jedynie firmom, które pod żadnym warunkiem nie mogą zacząć działalności. Pozostałe, tak długo jak są w stanie zachować odpowiednie środki bezpieczeństwa powinny mieć prawo do stopniowego uruchamiania swojej dzielności. Skoro większość sklepów spożywczych nauczyło się funkcjonować w tych trudnych warunkach, to z cała pewnością działać może większość biur, urzędów, nie mówiąc o usługach gdzie kontakt z klientem jest znacznie bardziej ograniczony.

Zarzut o przedkładanie interesu firm ponad bezpieczeństwo i życie Polaków, uważamy za szczególnie cyniczny i nie trafiony. Polacy podobnie jak Duńczycy, o czym mówiła premier Helle-Thorning-Schmidt, nigdy nie będą bezpieczni zamknięci w domach, jeżeli nie będą mieli do czego wrócić. To oczywiście dotyczy nas wszystkich, choć nie wszystkich w równym stopniu. Najmocniej przestoje odczuwają osoby i firmy wprost dotknięte obowiązkiem zachowywania odległości, ograniczeniem bezpośrednich kontaktów, podróży, zamknięciami granic. W przeważającej większości są to małe i średnie firmy transportowe, restauracji, warsztaty, salony kosmetyczne, salony sprzedaży, branża odzieżowa, zakłady fryzjerskie, punkty usługowe i setki innych. Łącznie.10 mln którzy nie mogą polegać na stałej pensji, rządowych etatach. Jeśli nie powrócimy do pracy – tych ostatnich też wkrótce może jej nie być.

Z szacunków OECD, wynika, że 4 tygodnie paraliżu polskiej gospodarki, to koszt równy 28 proc. naszego rocznego dochodu narodowego. Każdy kolejny tydzień to cofanie się w czasie, do epoki dwucyfrowego bezrobocia, pauperyzacji znacznej części społeczeństwa i przekreślonych szans kolejnego pokolenia młodych ludzi. Wirus w końcu zostanie pokonany i znakomita większość społeczeństwa nigdy nie znajdzie się nawet w grupie podwyższonego ryzyka. Większość nauczy się je minimalizować. Recesja natomiast zostanie w pamięci społecznej po wszech czasy jako symbol rządów obecnej formacji politycznej.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców

Apel do rządu o bezpieczny powrót do pracy

Fot. Free-Photos / pixabay.com

Warszawa, 6 kwietnia 2020 r. 

Warszawa, 3 kwietnia 2020 r.

STANOWISKO  ZPP – TARCZA ANTYKRYZYSOWA, DRUGA FALA

Jak najpilniejsze uchwalenie „tarczy antykryzysowej” było oczywiście w głębokim interesie wszystkich uczestników polskiej gospodarki. Nadzwyczajna skala kryzysu pandemicznego powoduje, że potrzebne są działania idące o wiele dalej, niż te rozważane w spokojnych czasach regularnego wzrostu gospodarczego. Doceniając wytężone prace nad „tarczą”, podtrzymujemy swoje stanowisko – przewidziane w niej instrumenty są nadmiernie zbiurokratyzowane i niewystarczające. Tym samym, z zadowoleniem odnotowujemy doniesienia o przygotowywaniu już drugiej fali „tarczy antykryzysowej”. Uznajemy, że może to być okazja do uwzględnienia w przyjętych przez rząd rozwiązaniach również tych elementów, których w pierwotnej wersji „tarczy” zabrakło. Za priorytetowe uzupełnienia oraz poprawki, o dokonanie których w ramach trwających właśnie prac wnosimy, uznajemy:

1. Wprowadzenie prostego narzędzia płynnościowego

Od samego początku prac nad „tarczą” podkreślaliśmy, że najistotniejsze jest błyskawiczne zabezpieczenie kapitału obrotowego dla przedsiębiorstw i zadbanie o ich płynność finansową. Niestety, prostego i szybkiego narzędzia realizującego to zadanie zabrakło w pierwotnej „tarczy”. Wobec tego ponawiamy apel o uruchomienie łatwo dostępnej linii pożyczkowej. Pożyczki mogłyby być zabezpieczone wekslami. Wydaje się, że z punktu widzenia operacyjnego najprościej byłoby wykorzystać administrowane przez Narodowy Bank Polski mikrorachunki, które posiada każdy przedsiębiorca, i to w nich uruchamiać środki na pokrycie kosztów stałych prowadzenia działalności. Czas spłaty takich kredytów powinien wynosić kilka lat. Realizacja takiego przedsięwzięcia byłaby kosztowna, lecz gospodarcze skutki zaniechania w tym zakresie mogłyby być dużo bardziej dotkliwe.

2. Zwolnienie z ZUS na trzy miesiące dla całego sektora MSP

Cieszymy się, że w tarczy przewidziano ostatecznie zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne, a nie jedynie odroczenie ich płatności. Jednocześnie, rozwiązanie to obejmuje nie tyle mikroprzedsiębiorców, co podmioty które zgłosiły do ubezpieczenia mniej niż 10 osób. Istnieją zatem mikroprzedsiębiorcy nie objęci tym zwolnieniem. Jednocześnie, automatycznie wykluczone zostały z niego nieco większe firmy, które w wielu przypadkach pozostały wobec tego bez żadnej możliwości wsparcia. Wobec tego, zasadne wydaje się być rozszerzenie zwolnienia ze składek ZUS na wszystkie firmy z sektora MSP. Co więcej, zwolnienie takie powinno być udzielane automatycznie, dla wszystkich podmiotów gospodarczych znajdujących się w tak ujętym katalogu podmiotów, bez konieczności składania osobnych wniosków.

3. Rezygnację z nadmiernych wydatków socjalnych – program oszczędności budżetowych

W ciągu ostatnich kilku lat, rząd zaproponował szereg nowych rozwiązań socjalnych. Dużej części z nich byliśmy przeciwni, jednak doskonała koniunktura gospodarcza sprawiła, że w istocie państwo polskie mogło sobie na dodatkowe koszty pozwolić. Niestety, „tłusty” czas właśnie się skończył, w związku z czym należy uruchomić program oszczędności budżetowych i zrezygnować z nadmiernych wydatków socjalnych. W związku z powyższym, apelujemy o wycofanie się z dodatkowych świadczeń emerytalnych (13 i 14 emerytury), powrót do pierwotnego kształtu 500+ (czyli rezygnację z wypłacania świadczenia na pierwsze dziecko niezależnie od dochodu), a także zaprzestanie programów darmowych leków dla seniorów i wyprawek szkolnych (tzw. 300+). Dodatkowo, uważamy że konieczne staje się przywrócenie wcześniejszego wieku emerytalnego. Kombinacja powyższych działań pozwoli zaoszczędzić nawet 55 mld zł rocznie.

4. Wydłużenie ważności certyfikatów, uprawnień i badań do czasu odwołania zagrożenia epidemiologicznego bądź stanu epidemii

Doceniamy, że w ramach uchwalonej „tarczy” wiele terminów przewidzianych przepisami prawa zostało wydłużonych, tak samo jak np. karty pobytu. Jednocześnie, pozostaje w tym zakresie istotna luka złożona z różnego rodzaju uprawnień, których ważności nie przedłużono. W ich skład wchodzą m.in. uprawnienia do wykonywania czynności specjalistycznych na stanowiskach (kwalifikacje szkoleniowe, badania psychiatryczne i psychologiczne), czy uprawnienia w ramach świadectw kwalifikacyjnych dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń lub instalacji. Dodatkowo, dopuszczona powinna zostać możliwość czasowego odstąpienia od wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia
w środowisku pracy.

5. Odrzucenie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów

Uważamy, że w trakcie trwania epidemii oraz w okresie następującym bezpośrednio po niej, nie powinno się nakładać na biznes dodatkowych ograniczeń i obciążeń. Zabezpieczenie potencjału gospodarki jest jednym z priorytetów i nie można go poświęcać na rzecz uzyskania wątpliwych wpływów do budżetu. Tym samym, apelujemy o wycofanie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów, przynajmniej do czasu ustania gospodarczych zawirowań wywołanych epidemią. Wprowadzanie w takim momencie dodatkowej daniny w postaci „podatku cukrowego” będzie niekorzystne zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla rzeszy konsumentów – szczególnie w tym trudnym czasie, w którym wiele osób będzie musiało mierzyć się z utratą pracy, bądź co najmniej części uzyskiwanych dochodów.

6. Zaniechanie rozwiązań mających na celu regulację cen rynkowych

Od początku procesu negatywnie ocenialiśmy wdrażanie mechanizmów ustalania maksymalnych cen i marż. Nikomu w historii nie udało się skutecznie zniwelować działania prawa popytu i podaży. Nie ma powodu, by twierdzić że akurat tym razem takie regulacje nie będą wiązać się ze szkodą dla konsumentów. Wobec powyższego, apelujemy o wycofanie się z nich.

7. Wycofanie się ze zmian w zakresie pozaodsetkowych kosztów kredytów konsumenckich

W ramach konsultacji „tarczy” podkreślaliśmy, że obniżenie limitu pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego do poziomu proponowanego (a następnie uchwalonego) skończy się drastycznym ograniczeniem dostępności zewnętrznego finansowania dla konsumentów. Niemal natychmiast po uchwaleniu „tarczy” zaczęły pojawiać się ogłoszenia z ofertam „pożyczek prywatnych” dla osób, które z uwagi na wprowadzone rozwiązania nie będą w stanie uzyskać pożyczki na legalnie funkcjonującym rynku. Obniżenie maksymalnych pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego spowoduje wyłącznie rozwój szarej strefy – zdecydowanie postulujemy wycofanie się z tej szkodliwej regulacji.

8. Zawieszenie obowiązków związanych z Bazą Danych Odpadowych do końca 2021 roku

Z uwagi na trudności gospodarcze wywołane pandemią, za zasadne uznajemy zawieszenie dodatkowych obowiązków administracyjnych i formalnych wynikających z konieczności rejestracji w Bazie Danych Odpadowych i elektronizacji dokumentacji w ramach procesu gospodarowania odpadami. Docelowo obowiązki te powinny zostać zawieszone do końca 2021 roku.

9. Wycofanie się z wydłużonego czasu na wydanie interpretacji podatkowej

Podtrzymujemy swój absolutnie negatywny stosunek do przewidzianego w „tarczy” wydłużenia terminu wydania interpretacji podatkowej o aż trzy miesiące. Uważamy, że szczególnie w tej trudnej sytuacji zasadne jest zabezpieczenie stabilności stosunków prawnopodatkowych poprzez umożliwienie szybkiego dostępu do interpretacji. Tym samym, termin ten w zasadzie powinien zostać skrócony, a nie wydłużony.

10. Zawieszenie naliczania i poboru podatków: od wydobycia niektórych kopalin, oraz bankowego

Uważamy, że z uwagi na wyzwania, z którymi podmioty gospodarcze muszą mierzyć się w związku z pandemią, zasadne jest redukowanie poziomu obciążeń fiskalnych. W tym konkretnym przypadku mowa jest o daninach specyficznych. W przypadku tzw. „podatku miedziowego” zwracam uwagę na fakt, że jego wysokość jest powiązana z notowaniami metali, jednak zastosowana konstrukcja powoduje że ciężar podatku maleje wolniej, niż przychody ze sprzedaży. Co więcej, podatnicy płaca go również wówczas, gdy nie osiągają zysku. Podatek nie stanowi również kosztu uzyskania przychodu, zatem nie pomniejsza podatku dochodowego. Tym samym, wydaje się że stanowi on zdecydowanie zbyt wysokie obciążenie w tak kryzysowych warunkach. Dodatkowo, za zasadne uznajemy zawieszenie podatku bankowego. Pożądane jest, by banki komercyjne były gotowe do intensyfikowania akcji kredytowej. Jako że koszty podatku bankowego zostały efektywnie (bezpośrednio lub pośrednio) przerzucone na klientów, czyli również przedsiębiorców, uważamy że czasowe zawieszenie tej daniny sektorowej byłoby wskazane.

11. Zmiany w zakresie podatku akcyzowego

Jednym z nielicznych napojów alkoholowych, którego datę przydatności do spożycia podaje się, jest piwo. Z uwagi na szczególne warunki spowodowane pandemią, producenci zgłaszają chęć odbioru piw przeterminowanych od punktów gastronomicznych oraz sklepów, za zwrotem wpłaconych przez nich środków. Aby tego rodzaju praktyka mogła mieć charakter relatywnie powszechny, potrzebne są regulacje umożliwiające pomniejszenie należnego podatku akcyzowego o kwotę podatku zapłaconego od zwracanych, przeterminowanych piw.

12. Umożliwienie sprzedaży na odległość leków na receptę

Uważamy, że dopuszczalna powinna być również sprzedaż na odległość leków na receptę. Nie ma powodu, by osoby przewlekle chore, zażywające leki regularnie, dodatkowo narażały się na ryzyko zakażenia przez podróże do aptek.

13. Ograniczenie czasu obowiązywania przepisów zawieszających bieg terminów czynności KNF

Uznajemy, że w odniesieniu do ww. przepisów zasadne byłoby wprowadzenie ściślejszej klauzuli ich tymczasowości, poprzez ograniczenie czasu ich obowiązywania do czasu trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Dodatkowo, przepis nie powinien być stosowany do tych czynności KNF, które dotyczą funkcjonowania spółek prowadzących rynek regulowany.

03.04.2020 Stanowisko ZPP – tarcza antykryzysowa, druga fala

Fot. geralt / pixabay.com

Warszawa, 2 kwietnia 2020 r.

KOMENTARZ ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW
WS. PRAKTYCZNYCH KOMPLIKACJI ZW. Z OGRANICZENIEM WYWOZU ŚRODKÓW DEZYNFEKUJĄCYCH

W rezultacie ogłoszenia stanu epidemii, rząd decyduje się na wprowadzanie kolejnych ograniczeń w życiu gospodarczym i społecznym. Niejednokrotnie, generują one nieprzewidziane uprzednio skutki praktyczne. Tak było choćby z nakazem zachowywania odległości 1,5 metra pomiędzy stanowiskami pracy. Przepis uchwalony w intencji zwiększenia bezpieczeństwa pracowników de facto wiązał się z zatrzymaniem pracy szeregu zakładów, w których ze względu na charakter prowadzonej działalności, zachowanie takich odstępów byłoby niemożliwe. Z zadowoleniem i uznaniem odnotowujemy, że prawodawca zreflektował się wyjątkowo szybko, umożliwiając funkcjonowanie zakładów, w których wprowadzenie tego rodzaju odstępów jest niemożliwe, pod warunkiem, że zapewnią one pracownikom środki ochrony osobistej związane ze zwalczaniem epidemii COVID-19. Ta szybka nowelizacja rozporządzenia stanowi przykład błyskawicznej, bardzo rozsądnej korekty niezbędnej z punktu widzenia utrzymania ciągłości życia gospodarczego.

Mając na uwadze powyższe doświadczenie, apelujemy o wprowadzenie analogicznie szybkiej poprawki odnoszącej się do ograniczeń wywozu środków do dezynfekcji. Zgodnie bowiem z §7 rozporządzenia Rady Ministrów z 31 marca 2020 roku w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (wcześniej było to §5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20 marca 2020 roku w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii), przedsiębiorcy zobowiązani są do zgłaszania zamiaru wywozu lub zbycia poza terytorium RP m.in. środków do dezynfekcji rąk, powierzchni i pomieszczeń. Zgłoszenia takiego należy dokonać do wojewody nie później, niż na 36 godzin przed zamiarem wywozu lub zbycia za granicę. Wojewoda możez kolei złożyć do Prezesa Rady Ministrów wniosek w sprawie zakazu wywozu lub zbycia produktów poza terytorium RP. Po złożeniu powiadomienia do wojewody, firmy nie otrzymują żadnego rodzaju informacji zwrotnej. Nawet w przypadku zakazania wywozu przez Prezesa Rady Ministrów, przedsiębiorcy nie są o tym informowani. W rezultacie, niejednokrotnie dopiero na etapie odprawy celnej okazuje się, że wywóz został zakazany. Co więcej, służby celne często oczekują potwierdzenia prawa do wywozu towarów. Taka praktyka nie znajduje podstawy prawnej, zaś firmy tego rodzaju potwierdzeń dostarczyć nie mogą, ponieważ – jak już wspomniano – przepisy nie przewidują przekazywania im potwierdzeń w jakiejkolwiek formie.

Trzeba zaznaczyć, że Polska jest bardzo istotnym eksporterem środków do dezynfekcji. Część firm jest umownie zobligowana do kierowania całej swojej produkcji do innych państw. Obowiązujące przepisy narażają te podmioty na poważne konsekwencje logistyczne i finansowe, wynikające m.in. z konieczności zapłacenia kar umownych. Trzeba ponadto podkreślić, że w przypadku tych podmiotów ograniczenia wywozowe w obecnym kształcie nie wpłyną na zwiększenie produkcji na polski rynek, lecz osiągną przeciwny skutek. Podmioty gospodarcze dysponują bowiem ograniczoną powierzchnią magazynową, czyli ograniczonymi możliwościami składowania produktów, których nie mogą wywieźć zagranicę. Tym samym, mogą one zostać zmuszone do wstrzymania produkcji jako takiej z uwagi na brak logistycznych możliwości składowania większych zapasów.

Jednocześnie, wiele firm działających w Polsce zaopatruje podmioty zagraniczne w produkty do dezynfekcji, korzystając z dostaw produktów spoza granic Polski. Tym samym, produkty te znajdują się na terytorium naszego kraju jedynie w celu dalszego ich wywozu poza granice. Uniemożliwienie takiego wywozu powoduje uniemożliwienie prowadzenia dalszej sprzedaży. W rezultacie podmioty zagraniczne mogą wstrzymać zamówienia do polskich przedsiębiorców i zaprzestać sprowadzania towarów do Polski w celu dalszej odsprzedaży. W dłuższej perspektywie rodzi to ryzyko zmiany łańcuchów dostaw, polegającej na pominięciu w nich polskich przedsiębiorców.

Ostatecznie, problemy związane z ograniczeniem wywozu tych produktów dotyczą również tranzytu. Zatrzymywane są mianowicie środki, które przez Polskę jedynie przejeżdżają. Powoduje to kolejne, bardzo problematyczne dla przedsiębiorców, zaburzenia łańcuchów dostaw.

Uzupełniając, pragniemy podkreślić że przepisy rozporządzenia nie wskazują na żadne kryteria, na podstawie których środki do dezynfekcji mogłyby być objęte zakazem wywozu. Dodatkowo, pojawiają się wątpliwości interpretacyjne dot. samego pojęcia „środków do dezynfekcji”, co jedynie potęguje niepewność po stronie firm.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności apelujemy o kontynuację programu szybkich korekt wdrażanych ograniczeń i zmianę przedmiotowego rozporządzenia, poprzez:

– jednoznaczne potwierdzenie, że producent oraz podmioty powiązane nie potrzebują pozwolenia na wywóz produktów wymienionych w rozporządzeniu lub zmianę przepisów w taki sposób, by przedsiębiorcy otrzymywali niezwłoczną informację zwrotną w odpowiedzi na zgłoszenie zamiaru wywozu produktu oraz w zakresie ewentualnej decyzji o wstrzymaniu wywozu;

– jednoznaczne wyłączenie spod omawianych obostrzeń tranzytu;

– doprecyzowanie kryteriów identyfikacji produktów jako środków do dezynfekcji objętych obowiązkami wynikającymi z rozporządzenia;

– określenie sposobu postępowania z zatrzymanymi środkami i wskazanie, czy (i w jakim terminie) zostaną one np. od producentów odkupione, czy też znacjonalizowane bądź odesłane do producenta.

Wobec powyższych uwag liczymy na kontynuację dobrej współpracy służącej poprawianiu jakości przedmiotowej rozporządzenia.

02.04.2020 Komentarz ZPP ws. praktycznych komplikacji zw. z ograniczeniem wywozu środków dezynfekujących 

Fot. Ri_Ya / pixabay.com

Warszawa, 2 kwietnia 2020 r.

KOMENTARZ ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW WS. UWZGLĘDNIENIA REFUNDACYJNEGO TRYBU ROZWOJOWEGO PLUS W TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ 2.0

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców aktywnie uczestniczył w procesie konsultacji projektu tzw. tarczy antykryzysowej, której celem ma być złagodzenie negatywnych gospodarczych skutków pandemii koronawirusa. Jednocześnie, niemal natychmiast po uchwaleniu pakietu ustaw, Ministerstwo Rozwoju ogłosiło przystąpienie do prac nad uzupełnieniem „tarczy”. Mając to na uwadze, chcielibyśmy wystosować postulat uwzględnienia w dalszych działaniach rządu projektu Refundacyjnego Trybu Rozwojowego PLUS. Jeszcze przed wyborami, w lipcu 2019 roku ówczesne Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii opublikowało raport nt. rekomendacji implementacji RTR. Niestety, po wyborach temat ucichł – wydaje się, że obecny, trudny i wymagający czas, jest jednocześnie najlepszym momentem na powrót do tej koncepcji.

Nie ulega wątpliwości, że innowacyjny przemysł farmaceutyczny może skutecznie pełnić rolę „koła zamachowego” dla rozwoju gospodarki. Pandemia koronawirusa udowodniła ponadto, że produkcja leków w kraju stanowi gwarancję bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli, a uzależnienie dostępności produktów leczniczych i medycznych od dostaw z państw trzecich generuje szereg ryzyk związanych m.in. z zawodnością globalnych łańcuchów dostaw leków w warunkach kryzysowych. Wprowadzony przez większość państw zakaz eksportu wyrobów medycznych zatrzymał dostawy do wielu krajów. Przerwy w produkcji i spowodowane nimi braki na rynku powodują, że leki i substancje potrzebne do ich wytworzenia są coraz droższe i trudniej dostępne. Zagrożenia te już w tej chwili adresowane są przez bardzo dużą część państw rozwiniętych. Stany Zjednoczone podejmują wysiłki w celu uniezależnienia kraju od dostaw leków z zewnątrz i projektują rozwiązania prawne wprowadzające wymierne korzyści dla producentów wytwarzających leki lub sprzęt medyczny w USA. Również państwa europejskie zapowiadają rozwój rodzimych przemysłów farmaceutycznych i relokalizację produkcji do Europy. Inne, już od lat realizują programy wsparcia krajowej produkcji leków.

Mając na uwadze powyższe, całkowicie zasadne wydaje się być wdrożenie, w ramach uzupełnienia „tarczy antykryzysowej” Refundacyjnego Trybu Rozwojowego PLUS. Potrzeba ta jest o tyle pilna, że warunki działania branży sukcesywnie pogarszają się – wpływ na to mają zarówno zakłócenia w dostawach surowców i problemy logistyczne, jak i trudności z utrzymaniem pełnej załogi zakładów produkcyjnych. Tymczasem większa produkcja leków i wyrobów medycznych w Polsce oznacza wyższy poziom bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków, a jednocześnie rozwój innowacyjnego sektora gospodarki. Aby była ona możliwa, konieczne jest włączenie branży w system rozwiązań osłonowych przygotowywanych przez rząd. Koncepcja Refundacyjnego Trybu Rozwojowego PLUS, zakładającego utrzymanie dotychczasowych cen leków krajowych wytwórców i szeroki pakiet preferencji dla podmiotów inwestujących w Polsce w kapitał produkcyjny, kapitał ludzki oraz badania i rozwój, pozwoliłaby na efektywne wsparcie krajowych producentów leków. Beneficjentem tego rozwiązania byliby jednocześnie pacjenci (dzięki zwiększonemu bezpieczeństwu zdrowotnemu), podmioty produkujące w Polsce, jak i gospodarka ogółem (dzięki faktycznemu wsparciu dla sektora innowacyjnego). Implementacja Refundacyjnego Trybu Rozwojowego PLUS umożliwiłaby w rezultacie zbudowanie suwerenności lekowej Polski i uczynienie z rodzimej branży farmaceutycznej potężnego koła zamachowego polskiej gospodarki. Mając to na uwadze, apelujemy o uwzględnienie tego działania w dalszych działaniach uzupełniających „tarczę antykryzysową”.

02.04.2020 Komentarz ZPP ws. uwzględnienia Refundacyjnego Trybu Rozwojowego PLUS w tarczy antykryzysowej 2.0

fot. Pexels / na lic. Pixabay