Warszawa, 30 czerwca 2020 r.
UNIJNA STRATEGIA „OD POLA DO STOŁU”
OPINIA GŁÓWNEGO EKSPERTA ZPP DS. ROLNICTWA I ŻYWNOŚCI
Przedstawiona przez Komisję Europejską strategia „Od pola do stołu” zakłada w dużym skrócie skoordynowane dążenie do ograniczenia środków chemicznych w uprawach rolnych i hodowli oraz zmianę struktury produkcji rolnej w Unii Europejskiej tak aby gospodarstwa ekologiczne tworzyły razem około 25 % areału upraw.
Nie wiemy jakimi instrumentami ma się posługiwać sama Komisja Europejska oraz poszczególne państwa by realizować założenia tej strategii. Nasze główne obawy w odniesieniu do polskiego rolnictwa to zagrożenie:
– wzrostem kosztów upraw i hodowli przy rosnącej konkurencji ze strony państw byłego ZSSR,
– powstaniem pozarynkowych, zależnych od woli organów administracji mechanizmów wymuszania decyzji na producentach rolnych,
– wzrostem ilości formalnych obowiązków i biurokracji w rolnictwie.
Powyższe zagrożenia wynikają naszym zdaniem z następujących przesłanek:
– braku aktualnej analizy sytuacji konkurencyjnej polskiego rolnictwa,
– niczym niezmąconego przekonania poszczególnych władz, że uda się zachować obecną strukturę własności w produkcji rolnej,
– traktowania przez kolejne rządy produkcji rolnej jako elementu struktury społecznej wsi a nie jako pełnosprawnej gałęzi gospodarki,
– stosowania nieprecyzyjnych pojęć – takich jak „ekologia”, „zdrowa żywność” itd.,
– braku rozumienia ścisłej zależności pomiędzy produkcja rolną a produkcją spożywczą i handlem, nieuwzględnianie w tworzeniu prawa dla rolnictwa opinii organizacji pracodawców sektora spożywczego i handlu.
Jeśli chcemy poważnie rozmawiać na temat polskiego rolnictwa, musimy traktować je jako pełnoprawną gałąź gospodarki. Nie możemy żyć w przekonaniu o odmiennych uwarunkowaniach ekonomicznych na wsi, bez zbadania aktualnych mechanizmów ekonomicznych i socjologicznych.
W ciągu ostatnich 30 lat na wsi nastąpiły zmiany które widać nawet z okna pociągu czy samochodu. Nie widać krów, nie widać zróżnicowania produkcji. Pojawiają się monokultury. Inne znikają z najróżniejszych ekonomicznych powodów – choćby takich jak dość powszechne zmowy cenowe w przetwórstwie.
Uważamy, że strategia „Od pola do stołu” to dokument dla Polski przedwczesny. Potrzebujemy więcej danych ekonomicznych, socjologicznych, potrzebujemy prognoz sytuacji rynkowej. Wtedy dopiero możemy zająć się uchwalaniem strategicznych dokumentów.
Zbigniew Kmieć
Główny Ekspert ZPP ds. rolnictwa i żywności
Fot: lumix2004/pixabay.com
Najnowsze komentarze