Warszawa, 17 kwietnia 2025 r.

Inkluzywność jako konieczność, nie opcja – wnioski z okrągłego stołu o sytuacji osób z chorobami przewlekłymi na rynku pracy, części projektu ZPP „Każdy talent na wagę złota – Inkluzywni w zatrudnianiu”

Okrągły stół ZPP w ramach kampanii „Każdy talent na wagę złota – Inkluzywni w zatrudnianiu” poświęcony był roli osób z chorobami przewlekłymi na rynku pracy. W obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnącego deficytu pracowników, temat aktywizacji zawodowej tej grupy nabiera nowego, nie tylko etycznego, ale też gospodarczego wymiaru. W debacie udział wzięli parlamentarzyści, przedstawiciele firm oraz organizacji pozarządowych, a także eksperci z dziedziny HR i prawa pracy.

Trudności zdrowotne nie muszą wykluczać z aktywności zawodowej

Jednym z wątków, który wybrzmiał szczególnie silnie, była obawa pracowników przed ujawnianiem swojej sytuacji zdrowotnej. Związana z tym stygmatyzacja często prowadzi do rezygnacji z aktywności zawodowej lub do pracy w warunkach nieodpowiadających potrzebom zdrowotnym.

„Nie możemy wykluczać tych, którzy chcą pracować i napędzać gospodarkę. Choroby przewlekłe to część życia, a nie wyrok. Potrzebujemy więcej empatii i mniej strachu – zarówno ze strony pracowników, jak i pracodawców.” – zaznaczyła Senatorka Agnieszka Gorgoń-Komor, Wiceprzewodnicząca Senackiej Komisji Zdrowia, zwracając jednocześnie uwagę na problem tzw. długu zdrowotnego po pandemii COVID-19.

Rola pracodawcy: zrozumienie zamiast kontroli

Jak zauważyła Posłanka Katarzyna Piekarska, Przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. profilaktyki nowotworowej – RAK STOP, dla wielu osób powrót na rynek pracy jest elementem procesu leczenia i odzyskiwania równowagi psychicznej.

„Zatrudnienie osób po chorobie nowotworowej często budzi nieuzasadniony lęk pracodawców. Tymczasem dla wielu, jak np. dla Amazonek, praca to forma terapii. Pracownicy, którym okażemy zaufanie, odwzajemniają się lojalnością, zaangażowaniem i jakością pracy.” – dodała.

Elastyczne prawo zamiast biurokracji

Senatorka Ewa Kaliszuk podkreśliła, że obecne przepisy są zbyt sztywne i często zniechęcają firmy do zatrudniania osób z ograniczeniami zdrowotnymi. „Zamiast kar za brak dostosowania, potrzebujemy nagród za otwartość i empatię. Inkluzyjność to nie koszt, to inwestycja w przyszłość rynku pracy.”

„W dobie kryzysu demograficznego tym bardziej musimy brać pod uwagę wszystkich kandydatów. Nie stać nas na wykluczanie kogokolwiek z rynku pracy, także osób starszych i przewlekle chorych” – uzupełniła Senatorka Jolanta Piotrowska. „Organizacje pozarządowe mogą tu odegrać ogromną rolę, wspierając pracodawców w tworzeniu elastycznych i dostosowanych miejsc pracy.”

Głos zabrał także Poseł Piotr Kandyba, wskazując na nadmiar regulacji jako realną przeszkodę w tworzeniu miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Wskazał, że wszystko zależy od człowieka – zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika.

„Pracownik z chorobą nie szuka litości – szuka zrozumienia. A to zależy od człowieka, nie od procedury.” – podsumował.

Dobre praktyki

O działaniach podejmowanych na rzecz inkluzywności opowiedzieli przedstawiciele firm Servier oraz OLX. Obie organizacje wdrażają rozwiązania wspierające zdrowie i dobrostan pracowników, a ich przedstawiciele podczas spotkania dzielili się konkretnymi praktykami.

„Jesteśmy firmą, w której promujemy profilaktykę i edukację zdrowotną. Chcemy tworzyć kulturę, w której nikt nie musi się bać mówić o swojej chorobie. Dzięki temu nasi pracownicy nie tylko zostają z nami na lata, ale aktywnie się rozwijają” – mówiła Marta Rojek-Czech, Dyrektorka personalna Servier Polska. „Silny nacisk kładziemy na profilaktykę zdrowotną i integrację zespołu – mamy programy badań, wsparcia w sytuacjach kryzysowych i edukacji. Ale aby pracodawcy mogli jeszcze skuteczniej pomagać, potrzebujemy elastyczniejszych przepisów.”

„Firmy potrzebują wsparcia. Ulgi podatkowe, dopłaty z urzędów pracy – to są realne narzędzia, które mogą przekonać przedsiębiorców do działania.” – dodał Konrad Grygo, Analityk biznesowy OLX, wskazując, że nawet najlepiej przygotowany pracodawca potrzebuje jasnych, wspierających regulacji.

Organizacje społeczne: blisko realnych problemów

Cenne perspektywy wniosły również przedstawicielki organizacji pacjenckich, które na co dzień pracują z osobami przewlekle chorymi i ich rodzinami. Agnieszka Wołczenko, Prezeska Stowarzyszenia EcoSerce zwróciła uwagę na trudności finansowe i systemowe, z jakimi borykają się organizacje trzeciego sektora. „Wiemy, jak trudno jest znaleźć pracę osobie, która rano dzwoni i mówi, że dziś nie wstanie z łóżka, bo choroba znów ją unieruchomiła. System nie wspiera ani pracodawcy, ani nas – organizacji, które chcą pomagać.”

Dominika Czarnota, Sekretarz Generalna Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego zwróciła uwagę, że potrzebujemy takiej organizacji leczenia, która nie zmusza pacjenta do wyboru między zdrowiem a zatrudnieniem. „Leczenie przewlekłe nie powinno oznaczać comiesięcznej walki o logistykę. System musi uwzględniać, że osoby chore chcą i mogą pracować – ale potrzebują stabilności, przewidywalności i realnego wsparcia, a nie dodatkowych barier.”

Wspólny front zmian

Uczestnicy debaty zgodzili się, że bez współpracy ustawodawcy, biznesu, NGO i samych pracowników nie uda się wypracować realnych zmian. Potrzebna jest nie tylko elastyczność prawa, ale i otwartość społeczna, która zmienia sposób myślenia o zatrudnieniu.

Choroby przewlekłe mogą skutkować niepełnosprawnością, a zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami często wiąże się z barierami systemowymi, które zniechęcają do podejmowania pracy. Jedną z nich jest tzw. pułapka rentowa – sytuacja, w której osoba obawia się podjęcia pracy, by nie stracić prawa do renty. Zwróciła na to uwagę Iga Jendrych, Młodsza Specjalistka ds. Różnorodności, Równego Traktowania i Kultury Przynależności Ikea: „Wielu ludzi z orzeczeniem o niepełnosprawności nie podejmuje zatrudnienia, bojąc się, że stracą świadczenie. A jeśli potem stracą pracę – zostają bez niczego, nie chcą więc podejmować takiego ryzyka. To ogromna luka w systemie, która prowadzi do dezaktywizacji zawodowej osób z chorobami przewlekłymi”.

Wnioski z dyskusji zostaną uwzględnione w przygotowywanym przez ZPP raporcie, który ukaże się w czerwcu 2025 roku. Zawierać będzie propozycje zmian legislacyjnych, dobre praktyki i konkretne rekomendacje dla rynku pracy.

Dziękujemy naszym partnerom i uczestnikom wydarzenia: Servier Polska, OLX Praca, Stowarzyszeniu EcoSerce, Polskiemu Towarzystwu Stwardnienia Rozsianego, IKEA, Kancelarii GKR Legal, HR na Szpilkach oraz Polskiemu Stowarzyszeniu HR.

Zobacz: Inkluzywność jako konieczność, nie opcja – wnioski z okrągłego stołu o sytuacji osób z chorobami przewlekłymi na rynku pracy, części projektu ZPP „Każdy talent na wagę złota – Inkluzywni w zatrudnianiu”

Bruksela 17 kwietnia 2025 r.

INFORMACJA PRASOWA: SMR jako kluczowy element bezpieczeństwa energetycznego UE: wydarzenie w Parlamencie Europejskim

Bruksela, 18.03.2025 r. – W Parlamencie Europejskim odbyło się wydarzenie wysokiego szczebla zatytułowane „Bezpieczeństwo energetyczne jako filar bezpieczeństwa państw i Unii Europejskiej: Rola SMR w wzmacnianiu bezpieczeństwa energetycznego UE”, współorganizowane przez ZPP (Związek Przedsiębiorców i Pracodawców) oraz SNETP (Platforma Technologiczna Zrównoważonej Energii Jądrowej), pod patronatem polskich posłów do Parlamentu Europejskiego oraz Polskiej Prezydencji w Radzie UE. Wydarzenie zgromadziło kluczowych decydentów politycznych, liderów przemysłu i naukowców, aby omówić strategiczną rolę Małych Reaktorów Modułowych (SMR) w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Europy.

Podczas wydarzenia podkreślono ambitne projekty jądrowe Polski jako kluczowe narzędzia do dekarbonizacji miksu energetycznego oraz procesów przemysłowych. Zwrócono również uwagę na to, w jaki sposób SMR mogą dostarczać zarówno energię elektryczną, jak i ciepło, jednocześnie wzmacniając odporność energetyczną UE. Dyskusje utwierdziły przekonanie, że energia jądrowa, obok odnawialnych źródeł energii, stanowi nieodzowny element czystej transformacji energetycznej UE.

Do najważniejszych wniosków należą:

Zaangażowanie rządu polskiego: Wojciech Wrochna, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przemysłu, podkreślił komplementarną rolę dużych reaktorów i SMR w zapewnieniu stabilnej i przystępnej cenowo energii. Wezwał do bardziej elastycznych zasad pomocy publicznej UE dla projektów jądrowych oraz do przyspieszenia procedur licencyjnych.

Silne wsparcie polityczne: Poseł do PE Adam Jarubas (EPP) pochwalił SMR jako opłacalne i przewidywalne kosztowo rozwiązanie, umożliwiające inwestycje sektora prywatnego.

Wsparcie instytucji UE: Przedstawiciele Komisji Europejskiej, Maive Rute (DG GROW) oraz Jan Panek (DG ENER), potwierdzili zaangażowanie UE w neutralność technologiczną i uznali rolę energetyki jądrowej w zmniejszaniu zależności od paliw kopalnych. Zaznaczyli, że zapotrzebowanie na niezawodną, niskoemisyjną energię w Europie szybko rośnie. Podkreślono znaczenie Europejskiego Sojuszu Przemysłowego na rzecz SMR jako kluczowej inicjatywy wspierającej wdrażanie technologii.

Perspektywa przemysłu i nauki: Prelegenci z Nucleareurope, OSGE, EDF (Nuward), NCBJ i innych wiodących organizacji przedstawili strategiczne zalety energetyki jądrowej, szczególnie w kontekście silnego wsparcia ze strony europejskiego przemysłu i łańcucha dostaw: niezależność energetyczna, przystępność cenowa i tworzenie miejsc pracy. Zwrócono również uwagę na znaczenie międzynarodowej współpracy w Europie w celu przyspieszenia realizacji projektów i zapewnienia odporności łańcucha dostaw.

Udana organizacja wydarzenia przez SNETP i ZPP dowodzi rosnącej dynamiki wokół energii jądrowej jako filaru bezpieczeństwa energetycznego Europy. W miarę jak UE przyspiesza swoje działania dekarbonizacyjne, energetyka jądrowa – szczególnie SMR – wyróżnia się jako niezawodne, innowacyjne i strategicznie istotne źródło energii dla przyszłości kontynentu.

Wypowiedzi uczestników wydarzenia:

Wojciech Wrochna, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przemysłu oraz Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, otworzył dyskusję, podkreślając rolę energii jądrowej w realizacji celów transformacji energetycznej UE. Wskazał na konieczność zaangażowania interesariuszy, organów regulacyjnych i decydentów politycznych w celu zapewnienia skutecznego wsparcia dla energetyki jądrowej. Wrochna zaznaczył, że energochłonne branże przemysłu oraz nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja i centra danych, wymagają stabilnych i czystych źródeł energii, co czyni SMR kluczowym rozwiązaniem. Podkreślił również wagę stworzenia stabilnych ram regulacyjnych, które przyciągną inwestycje i przyspieszą wdrażanie projektów jądrowych.

Adam Jarubas, Poseł do Parlamentu Europejskiego i Przewodniczący Komisji SANT, wskazał na wyzwania związane z osiągnięciem niskoemisyjnej przyszłości energetycznej oraz potrzebę zrównoważonego miksu energetycznego. Zaznaczył, że mimo iż odnawialne źródła energii są niezbędne, same nie są w stanie zapewnić bezpieczeństwa energetycznego. Jarubas wskazał SMR jako obiecującą alternatywę ze względu na ich elastyczność i możliwość finansowania ze środków prywatnych. Zauważył, że choć technologia ta jest rozwijana, żadna elektrownia SMR nie działa jeszcze w Europie, a obecnie prowadzone są trzy projekty.

Maive Rute, Zastępca Dyrektora Generalnego DG GROW, potwierdziła zaangażowanie Komisji Europejskiej na rzecz zapewnienia zrównoważonej i czystej przyszłości energetycznej. Przyznała, że osiągnięto już znaczne zmniejszenie zależności od paliw kopalnych, ale potrzebne są dalsze działania na rzecz połączeń sieciowych i rozwoju infrastruktury. Rute zaznaczyła, że bezpieczeństwo energetyczne to nie tylko priorytet przemysłowy, ale również kluczowy temat gospodarczy i geopolityczny. Wskazała na trwające inicjatywy UE, w tym “Clean Industrial Deal”, który ma na celu powiązanie konkurencyjności z dekarbonizacją.

Emmanuel Brutin, Dyrektor Generalny Nuclear Europe, podkreślił kluczową rolę istniejących elektrowni, nowych inwestycji i SMR w zabezpieczeniu dostaw energii w Europie. Pozytywnie odniósł się do “Clean Industrial Deal” UE i podkreślił znaczenie stworzenia równych warunków dla energetyki jądrowej. Brutin zaznaczył wyzwania finansowe projektów jądrowych, w szczególności wysokie koszty kapitałowe, i zaapelował o stworzenie dedykowanych mechanizmów wsparcia. Dodał, że przedłużenie żywotności istniejących elektrowni jądrowych pozostaje najbardziej opłacalnym sposobem na wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego i utrzymanie stabilnych cen energii.

Jakub Bińkowski, Członek Zarządu ZPP, zwrócił uwagę na pilną potrzebę rozwiązania niepewności regulacyjnych dotyczących SMR. Podkreślił potrzebę jasnych wytycznych dotyczących harmonogramów inwestycyjnych oraz strategii wdrażania. Bińkowski zaznaczył, że stworzenie środowiska przyjaznego dla inwestorów jest kluczowe dla przyspieszenia rozwoju technologii jądrowych. Wezwał decydentów politycznych do podjęcia zdecydowanych działań, by SMR mogły stać się realnym elementem transformacji energetycznej w Europie.

Bernard Salha, Prezes SNETP, przedstawił przegląd wyzwań i szans europejskiego sektora jądrowego. Zaznaczył konieczność ograniczenia zależności od paliw kopalnych i zapewnienia przystępnej cenowo, zdekarbonizowanej energii elektrycznej. Salha wskazał, że poziom elektryfikacji będzie znacząco rósł, a energetyka jądrowa odegra kluczową rolę zarówno w produkcji energii elektrycznej, jak i ciepła przemysłowego. Podkreślił także wkład energii jądrowej w suwerenność gospodarczą, tworzenie miejsc pracy i rozwój badań w całej Europie.

Jan Panek, przedstawiciel Europejskiego Sojuszu Przemysłowego na rzecz SMR z DG ENER, podkreślił kluczową rolę wsparcia politycznego ze strony Parlamentu Europejskiego dla rozwoju technologii SMR. Zaznaczył, że poprzednia kadencja wykazała silne poparcie i wskazał na potrzebę utrzymania tego impetu w obecnej kadencji. Panek przedstawił projektowe podejście Sojuszu, wskazując, że zidentyfikowano już dziewięć projektów SMR, które mają napędzać wdrażanie technologii w całej UE. Podkreślił potrzebę stworzenia warunków regulacyjnych i finansowych, które umożliwią ich komercjalizację do początku lat 30. XXI wieku.

Jung Eun Kim, Wiceprezes Samsung C&T, zaznaczył, że wsparcie ze strony firm inżynieryjnych, dostawczych i budowlanych (EPC) jest kluczowe dla skutecznego wdrażania projektów SMR. Kim wskazał, że projekty jądrowe wymagają EPC, które są zdolne do realizacji zgodnie z harmonogramem i budżetem. Jako wzór wskazał wybudowaną przez Samsung C&T elektrownię Barakah. Firma jest technologicznie neutralna i deklaruje gotowość do budowy jednostek BWRX-300 planowanych w Polsce przez OSGE. Samsung C&T jest gotowe uczestniczyć w dowolnym projekcie SMR lub reaktora pełnoskalowego, wykorzystując doświadczenie zdobyte w Korei i na Bliskim Wschodzie.

Rafał Kasprów, Prezes ORLEN Synthos Green Energy (OSGE), przedstawił spostrzeżenia z amerykańskiego sektora energetycznego, podkreślając zwrot w kierunku „realizmu energetycznego” – priorytetowego traktowania niezawodnych źródeł pracujących w podstawie systemu. Wskazał, że przemysł w USA ogłosił początek nowej ery w energetyce. To ważne przesłanie – informacje z USA zawsze mają ogromne znaczenie – wybrzmiało podczas największej światowej konferencji branżowej CERAWeek w Houston. Kluczowa myśl Rafała Kasprowa brzmiała: aby przywrócić konkurencyjność przemysłu UE wobec USA, w takich obszarach jak centra danych i AI, potrzebujemy energii – w odpowiedniej ilości, jakości dostaw, przez 24/7, niezależnie od warunków pogodowych. Budowa floty reaktorów BWRX-300 może być znakomitym przykładem współpracy transatlantyckiej – amerykański projekt, ale bardzo silny europejski łańcuch dostaw. Turbiny mogą pochodzić z Francji lub Polski, mamy fabryki w Polsce produkujące generatory, paliwo od dekad wytwarzane jest w Hiszpanii. Nie pytajmy „a co jeśli” – SMR to sprawdzona technologia. Nie ma wątpliwości co do bezpieczeństwa czy czasu budowy. To nie czas na wahania – to czas na działanie. A dobra wiadomość brzmi: już działamy.

Sandro Baldi, Dyrektor ds. Komercyjnych SMR w EDF – International Nuclear Development, przedstawił projekt NUWARD EDF, zaprojektowany jako alternatywa dla elektrowni węglowych i dostawca energii elektrycznej oraz ciepła dla przemysłu. Podkreślił modułowe podejście projektu, prostotę, skalowalność i prefabrykację jako elementy zapewniające efektywność kosztową i szybsze wdrażanie. Przedstawił także trwającą współpracę sześciu europejskich organów nadzoru jądrowego w celu harmonizacji wymogów regulacyjnych i uniknięcia niepotrzebnych modyfikacji projektowych między państwami. Zaznaczył, że silny europejski łańcuch dostaw jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego bez zależności zewnętrznych.

Józef Sobolewski, Dyrektor ds. Rozwoju Reaktorów Wysokotemperaturowych w NCBJ, zaprezentował polski projekt reaktora HTGR-POLA – wysokotemperaturowego reaktora chłodzonego gazem, zaprojektowanego do dostarczania ciepła dla zastosowań przemysłowych. Wskazał, że choć rynek zdominowany jest przez tradycyjne reaktory wodne, reaktory IV generacji, takie jak HTGR-POLA, oferują wyższą efektywność i zwiększone bezpieczeństwo. Sobolewski zaznaczył, że 50% własności intelektualnej za projektem pochodzi z Polski, co pozycjonuje kraj jako lidera zaawansowanych technologii jądrowych w UE. Podkreślił potencjał energii jądrowej do dekarbonizacji branż trudnych do ograniczenia emisji oraz do zmniejszenia zależności od paliw kopalnych nie tylko w UE.

Abderrahim Al Mazouzi, Sekretarz Generalny SNETP, wygłosił końcowe wystąpienie, podkreślając kluczową rolę dalszej współpracy pomiędzy decydentami politycznymi, liderami przemysłu i dostawcami technologii w celu przyspieszenia wdrażania SMR w Europie.

Zobacz: INFORMACJA PRASOWA: SMR jako kluczowy element bezpieczeństwa energetycznego UE: wydarzenie w Parlamencie Europejskim