Warszawa, 5 kwietnia 2023 r. 

Potrzebujemy strategii, która przywróci Polsce znaczenie na arenie międzynarodowej!

W Świetlicy Wolności, 4 kwietnia o godzinie 15:00 odbyła się konferencja inaugurująca projekt Agenda Polska 2030. Podczas spotkania rozmawiano o rzeczach ważnych dla Polski w tym o bezpieczeństwie narodowym, a także o tym, jak odpowiadać na wyzwania, które są przed nami.

Dynamika wydarzeń ostatnich lat sprawia, że przed Polską otwiera się dzisiaj historyczna możliwość. Od tego, jak wykorzystamy już dziś rosnące znaczenie Polski w Europie, może zależeć nie tylko nasz dobrobyt i bezpieczeństwo, ale porządek polityczny całej Europy i jej relacje z tym, co w przyszłości wykluje się z Rosji. Strategicznym celem polskiej polityki powinno być stworzenie trwałej osi Berlin–Warszawa–Paryż, w ramach której podejmowane byłyby decyzje o najważniejszych aspektach europejskiej polityki zagranicznej i ekonomicznej, a także o modelu unijnej współpracy. Aby to osiągnąć, Polska musi być zamożna i silna. Chcemy pomóc ją budować, aktualizujemy zatem programowe zeszyty Agendy Polskiej dotyczące najważniejszych obszarów funkcjonowania państwa.

Pierwsza Agenda Polska powstała cztery lata temu. Znajdą ją Państwo na naszej stronie: agendapolska.wei.org.pl. Szereg naszych postulatów wynikających z ówczesnej analizy sytuacji polityczno-ekonomicznej zostało wykorzystanych, inne stały się jeszcze bardziej palące i wciąż czekają na swoje wdrożenie. Doświadczenia pierwszej Agendy Polskiej dały nam nie tylko ogrom wiedzy, ale też wiarę, że nawet najbardziej ambitne i pozornie abstrakcyjne cele można realizować. Projekt, do którego zapraszamy nie tylko naszych ekspertów, ale wszystkich, którzy dostrzegają wyjątkowość chwili, szanse przed jakim staje Polska, będzie szeroko konsultowany i nie ograniczy się do czysto teoretycznych idei, ale też praktycznych pomysłów ich wdrożenia.

Nasze najważniejsze postulaty:

1. SĄDOWNICWO. Najpilniejszym zadaniem dla Państwa jest przywrócenie autorytetu i powagi wymiaru sprawiedliwości. Sprawy zaszły tak daleko, że właściwie jedyną dostępną opcją jest Opcja Zerowa, obejmująca m.in. Likwidację Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu – i przekazanie ich kompetencji do Sądu Najwyższego. Powołanie nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Członków wskazują w równej liczbie po 5 osób: środowisko sędziowskie, Prezydent RP, środowisko naukowe oraz po 3 – rząd RP, opozycja parlamentarna, społeczeństwo obywatelskie (RDS, RPO). KRS powinna zajmować się sprawami dyscyplinarnymi sędziów oraz przeprowadzić dekomunizację w sądownictwie.
2. EDUKACJA I SZKOLNICTWO WYŻSZE. Konieczne są radykalne reformy, które ujawnią kreatywność, przedsiębiorczość i twórczość Polaków. Postulujemy m.in. o wprowadzenie Bonu Edukacyjnego i zmianę roli państwa w edukacji z jej organizatora na finansującego edukację Polaków, a także o przekazanie szkół (bez nieruchomości) rodzicom, nauczycielom, spółkom, stowarzyszeniom, samorządom, fundacjom w drodze konkursów etc.
3. OCHRONA ZDROWIA. Zmiana roli państwa w ochronie zdrowia z prowadzącego szpitale, przychodnie i placówki medyczne na finansującego ochronę zdrowia dla obywateli. Ponadto wprowadzenie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, które Państwo wykupi każdemu obywatelowi w wybranym przez niego towarzystwie ubezpieczeniowym. Ubezpieczyciele muszą się zorganizować w Fundusz Reasekuracyjny na wypadek upadłości jednego z nich.
4. Jeśli mamy szybko dorównać poziomem rozwoju bogatym gospodarkom zachodnim oraz posiadać niezbędne środki na obronę narodową konieczna jest radykalna deregulacja gospodarki według formuły EU+0, oraz uelastycznienie rynku pracy. Niezbędne jest również wprowadzenie podstawowej stabilności systemu prawnego. Nowe regulacje gospodarcze powinny wchodzić w życie raz w roku, po co najmniej dwunastomiesięcznym okresie vacatio legis.
5. POLITYKA SPOŁECZNA. Zmieniamy model prowadzonej polityki społecznej na w pełni zautomatyzowany – dostępne narzędzia informatyczne i dane zbierane przez KAS/ZUS są w pełni do tego celu wystarczające. Eliminujemy czynnik ludzki w procesie przyznawania jakichkolwiek świadczeń społecznych. Automatyczne powinny być również mechanizmy waloryzacji świadczeń. Wykluczamy z systemu wsparcia osoby zamożne, jednocześnie wprowadzamy regułę „złotówka za złotówkę” – tak by przekroczenie progu dochodu na członka rodziny nie wiązało się z utratą całości świadczenia, lecz jedynie jego zmniejszeniem proporcjonalnie do przekroczenia progu.
6. BEZPIECZEŃSTWO. Kluczowym celem w zakresie bezpieczeństwa jest osiągniecie przez Polskę zdolności do samoobrony. Zwracamy jednocześnie uwagę na konieczność możliwie największego zaangażowania polskiego przemysłu zbrojeniowego. W obronie Polski powinien w maksymalnym stopniu zostać wykorzystany potencjał polskiej gospodarki i nauki. Zakupy z zagranicznych „półek” powinny być ograniczone do absolutnego minimum.

Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią naszej Agendy, można ją pobrać TUTAJ.

Do tej pory to Niemcy i Francja decydowały o losach Europy. Paradoksalnie ta geopolityczna zawierucha, której jesteśmy dzisiaj świadkami, sprawia, że do grona tych dwóch państw będzie mogła dołączyć Polska, ale to pod warunkiem, że wprowadzi odpowiednie reformy wewnętrzne. Kierunkowy zarys takich reform zaprezentowany został jako Warsaw Enterprise Institute, Centrum Studiów Strategicznych WEI, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców i Forum Konsumentów – 4 kwietnia o godz. 15.00 w Świetlicy Wolności.

W trakcie konferencji Adam Eberhadt – Dyrektor Centrum Studiów Strategicznych zaznaczył, że Unia Europejska to nie tworzenie dogmatów, ale elastyczna forma współpracy. Siłą Polski jest polityka proaktywna i budowanie koalicji z najsilniejszymi państwami europejskimi. Taka sytuacja była niedawno w temacie samochodów spalinowych. My jako kraj staniemy się wartościowym partnerem dla Berlina i Paryża, ale tylko jest będziemy z nimi  współpracować jak i stawać się przeciw nim. 

Cezary Kaźmierczak – Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców stwierdził, że jeśli chodzi o gospodarkę to z sukcesem gonimy bogaty Zachód. Przeszkadza nam w tym wyścigu jednak tragiczny system podatkowy, złe prawo gospodarcze oraz niestabilność prawa. Trzeba te przeszkody usunąć żebyśmy zaczęli szybciej działać, bo to daje pozycję w rozmowie z Niemcami czy Francuzami. Jeżeli będziemy mieć solidną gospodarkę oraz armię to osiągnięcie celu będzie możliwe.

Tomasz Wróblewski – Prezes Warsaw Enterprise Instiute z kolei stwierdził, że celem jest stworzenie agendy z której każdy może korzystać. Która określi perspektywę oraz kierunki działania. Różnice w społeczeństwie zawsze będą, ale może kiedy zajmiemy się strategią, która dotyczy spraw nie ludzi ta nienawiść będzie mniejsza.

Agnieszka Plencler – Prezeska Fundacji Forum Konsumentów podjęła temat wyborów konsumenckich vs wyborów obywatelskich. Konsumenci oczekując społecznego liderstwa w biznesie chcą znać wartości oraz misje marek, jednak w sytuacjach trudnych to cena staje się dla nich kryterium najważniejszym. Obywatel z kolei idzie w druga stronę, w sytuacji kryzysowej wyłącza racjonalne myślenie i idzie za emocjami. Tak odbywają się wybory, ludzie nie rozważają postulatów polityków, a ulegają obietnicom bez pokrycia. Konsumenci uczą się, że jak płacą to wymagają a obywatel póki co płaci ale nie rozlicza z efektywności.

Warszawa, 5 kwietnia 2023 r. 

Nowa platforma zdrowia – Forum Zdrowia Związku Przedsiębiorców i Pracodawców

System ochrony zdrowia od zawsze stanowi wyzwanie dla ekspertów, przedstawicieli instytucji rządowych, samorządowych, specjalistów medycznych, reprezentantów pacjentów, ale również samych przedsiębiorców oraz pracodawców. Zdrowie jest i powinno być traktowane jako fundament wszystkich wartości, ale także jako istotna gałąź gospodarki. W odpowiedzi na szerokie potrzeby i wyzwania wszystkich uczestników rynku medycznego, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców ZPP zainicjował powstanie Forum Zdrowia.

Codziennie pojawiające się problemy w polskim sektorze zdrowia m.in. brak refundacji leczenia dla danych pacjentów, koszty pracodawców związane z pracownikami na zwolnieniach lekarskich, kolejki do specjalistów, braki kadrowe, cyfryzacja czy wreszcie skutki pandemii, wojny i ich wpływ na bezpieczeństwo lekowe to tematy, które dotyczą nas wszystkich i jeszcze bardziej pogłębiają konieczność prowadzenia dialogu sektorowego.

„W zdrowiu jest wiele do zrobienia. To szczególnie wrażliwy obszar wymagający dogłębnego wsłuchania się w opinie wszystkich zaangażowanych stron. Dlatego Forum Zdrowia ZPP jako nowa platforma zdrowotna stanowi doskonałe miejsce do wymiany doświadczeń, wygłoszenia postulatów różnych podmiotów oraz zaprezentowania pomysłów i wypracowania najlepszych rozwiązań z możliwością ich wdrożenia w politykę zdrowotną” – mówi Aleksandra Sienkiewicz – Dyrektor Forum Zdrowia ZPP.

Celem aktywizacji Forum jest promowanie postulatów racjonalnych reform systemowych oraz atrakcyjnego otoczenia regulacyjno-instytucjonalnego dla firm z szeroko pojętego sektora zdrowotnego co finalnie przełoży się na powszechną korzyść. Obszarem zainteresowań Forum Zdrowia ZPP jest organizacja eksperckich dyskusji z szeroko rozumianych zagadnień zdrowia od profilaktyki do leczenia, z uwzględnieniem otoczenia finansowego i regulacyjnego. W ramach Forum będziemy publikować komentarze, stanowiska, raporty pomagające zwróceniu uwagi na bieżące problemy i możliwości znalezienie najlepszego podejścia do trudności w danym obszarze zdrowia w Polsce.

Warszawa, 3 kwietnia 2023 r.

Jak rozwija się ukraiński biznes w Polsce – podsumowanie konferencji

Ukraińskie firmy oceniają wkroczenie na polski rynek, jako konieczność wynikającą z działań wojennych, ale i jednocześnie skuteczny motor napędowy, który prowadzi do sukcesów biznesowych. Potwierdza to powstanie po wybuchu wojny 24 tysięcy firm ukraińskich w Polsce. To ogromny potencjał, który wzmacnia nasze relacje teraz i w przyszłości.

Działania Centrum Biznesu dla Ukrainy nakierowane są na kompleksowe wspieranie rozwoju polsko-ukraińskich relacji biznesowych w warunkach wojny, ale mają także na celu stworzenie warunków stanowiących podwaliny pod budowanie długotrwałych więzi gospodarczych i zacieśnianie transgranicznej współpracy. W Business for Ukraine Center można liczyć na doradztwo inwestycyjne oraz otrzymanie konkretnej wiedzy niezbędnej do prowadzenia biznesu w Polsce. Ponadto, Centrum oprócz silnego aspektu merytorycznego, również stawia na aspekt edukacyjny. W tym celu organizuje cykle webinariów i warsztatów dla firm z kapitałem ukraińskim, a nawet konferencje, podczas których są omawiane możliwości i szanse, płynące z napływu ukraińskich firm, ale również nagłaśniane są wyzwania, z którymi Polska jako państwo wraz z poszczególnymi instytucjami musi się zmierzyć.

Jednym z takich przedsięwzięć była konferencja pt. „Ukraiński biznes w Polsce: możliwości współpracy, perspektywy rozwoju, doświadczenia i wyzwania”, która odbyła się 30 marca 2023 roku w warszawskim hotelu Sheraton. Udział w niej wzięli przedstawiciele rozmaitych stron życia gospodarczego – od sektora prywatnego i organizacje pozarządowe po administrację państwową. Organizatorem konferencji było Business for Ukraine Center (BfUC), które powstało we współpracy Związku Przedsiębiorców i Pracodawców z Fundacją Totalizatora Sportowego.

W ceremonii otwarcia udział wziął Minister Rozwoju i Technologii RP Waldemar Buda, który podkreślił, że widać dynamikę w budowaniu relacji między Polską, a Ukrainą w dłuższej perspektywie. Ostatnie miesiące 2022 r. to był dynamiczny przyrost zakładanych firm ukraińskich w Polsce. W ciągu roku od wybuchu wojny zarejestrowano ich ponad 22 tys. Do 20 marca to już ok. 24,1 tys. otworzonych w Polsce firm.

Cezary Kaźmierczak, Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców ZPP z kolei nadmienił, że przed wojną na Ukrainie wymiana handlowa nie była specjalnie duża, a teraz rośnie. Po wygranej wojnie będzie jeszcze większa i będziemy wspólnie dla bogactwa społecznego współpracować gospodarczo.

Prezes Fundacji Totalizatora Sportowego, która współfinansuje inicjatywę BfUC, Pani Izabela Wyżga powiedziała, że wspierając ukraiński biznes rozwijamy i wzmacniamy polsko-ukraiński sojusz i więź. Dodała, że należy pamiętać jak wielki wpływ mają te działania na życie w naszym kraju i wsparcie Ukrainy powinno stać się priorytetowym zadaniem. Ponadto należy zwrócić uwagę na budowanie wokół organizacji samorządowych polityki strategii emigracyjnej, gdyż to ona zaowocuje bardziej kompleksowymi działaniami, które będą precyzować potrzeby i oczekiwania Ukrainy.

W trakcie konferencji omówiono stan faktyczny polsko-ukraińskiej współpracy gospodarczej, tendencje, kierunki rozwoju i trudności dla obu stron, jak również podkreślano ważną rolę instytucji oferujących wsparcie dla ukraińskich partnerów biznesowych. Ważnym aspektem było także wysłuchanie głosu ukraińskich przedsiębiorców, którzy z powodzeniem uruchomili i prowadzą działalność na terenie RP. W tym celu przeprowadzono trzy panele dyskusyjne. W ramach pierwszego panelu dyskusyjnego pod tytułem: „Polska-Ukraina – transgraniczna współpraca biznesowa”, Bartosz Marczuk, Wiceprezes Polskiego Funduszu Rozwoju podkreślił, że dynamika wzrostu współpracy polsko ukraińskiej jest olbrzymia i są to dwucyfrowe wzrosty. Taki trend będzie się utrzymywał ze względu na bliskość geograficzną, wspólne interesy strategiczne oraz zwiększenie możliwości rozwoju przy obopólnej współpracy.

Z kolei Jan Sarnowski, Członek Zarządu KUKE S.A. kontynuując dyskusję, dodał, że wbrew pozorom natura ryzyk, związanych z prowadzeniem działalności transgranicznej, przede wszystkim działalności eksportowej, nie różni się znacznie pomiędzy sytuacją pokojową, a wojenną. Kluczową kwestią dla wszystkich inwestorów jest to, aby wchodząc na nowy rynek, angażując się w obrót gospodarczy w otoczeniu nieznanym, znaleźć bezpiecznych partnerów biznesowych, odpowiedzialnych i takich, z którymi można tworzyć relacje, które będzie można kontynuować przez wiele lat. 

W konferencji wystąpiła także Kateryna Glazkova, Dyrektor Wykonawczy Związku Przedsiębiorców Ukraińskich (SUP). Przybliżyła ona uczestnikom aktualny stan, potrzeby i specyfikę prowadzenia biznesu w Ukrainie, zaznaczając, że zależą one przede wszystkim od lokalizacji – firmy znajdujące się w regionach, gdzie toczą się aktywne walki mają zupełnie inne potrzeby, aniżeli przedsiębiorstwa z terenów przyfrontowych oraz z obwodów, w których nie są prowadzone działania wojenne. Podkreśliła również, że biorąc pod uwagę spadek na rynku wewnętrznym, kołem ratunkowym dla ukraińskiej gospodarki są rynki zewnętrzne, w tym rynek Polski.

Przemysław Bożek, Prezes Zarządu Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej nadmienił, że jesteśmy w historycznej chwili zbudowania relacji polsko-ukraińskiej, jakich nigdy nie mieliśmy, podkreślając, iż Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna podchodzi do tego procesu systemowo.

Marcin Nowacki, Wiceprezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców podsumowując panel, zaznaczył, że Ukraina jest globalnym dostawcą produktów rolnych, dlatego warto jest przemodelować swoje myślenie o roli Polski w rolnictwie. Celem Ukrainy i Polski jest tranzyt produktów rolnych na rynki globalne. Z uwagi na wojnę łańcuchy dostaw są istotnie ograniczone. Mając na względzie to, że część dużych i średnich producentów rolnych zlokalizowanych w centralnej i zachodniej Ukrainie chce długofalowo zmienić swój sposób dystrybucji, transportu, logistyki przez granicę lądową z Polską, i w tym jest ogromna możliwość dla Polski.

W drugim panelu dyskusyjnym pod tytułem: „Jak się odnaleźć w nowych warunkach? – wymiana doświadczeń na temat przestrzeni biznesowej w Polsce” ukraińscy przedsiębiorcy podzielili się swoją perspektywą, doświadczeniem pozycjonując jednocześnie atrakcyjność i perspektywiczność polskiego rynku dla zagranicznego inwestora.

Otwierająca panel, Anna Derevyanko, Dyrektor Wykonawczy, European Business Association, współzałożycielka inicjatywy Global Business for Ukraine, podkreśliła, że dla ukraińskich firm ekspansja na rynki zagraniczne stała się trendem, lecz nie jest to łatwy proces, ale dzięki działalności organizacji pozarządowych, w tym takich jak Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, firmom łatwiej jest stawiać pierwsze kroki i poszukiwać kontrahentów. Bliskość geograficzna, podobieństwo kulturowe, potencjał rynkowy, członkostwo w UE – wszystkie te czynniki zachęcają ukraińskie firmy do inwestowania właśnie w Polsce.

W trakcie konferencji przeprowadzono dyskusję wśród przedstawicieli firm, którzy z sukcesem uruchomili i prowadzą biznes w Polsce, w gronie których znaleźli się: Yana Shaydyuk, Dyrektor Operacyjny EFISCO Polska, Inna Sedykh, Starszy Kierownik Inżynierii Oprogramowania w EPAM Systems, Oleh Piskozub, Dyrektor Krajowy Intellias Poland, Maksym Chukhen, Członek Zarządu Grupy Kapitałowej Vertograd Juice Sp. z o.o. Zgodnie oceniono, że relokacja firmy i personelu do Polski pozwoliło na przetrwanie oraz zapewnienie płynności finansowej, jak również możliwości realizacji zobowiązań, wynikających z zawartych umów. Dzięki sprawnym działaniom, m.in., w ramach polskiego programu Poland.Business Harbour udało się relokować znaczną część pracowników przed wojną, oraz w pierwszych jej tygodniach, zapewniając im bezpieczne warunki do życia i pracy. Ukraińcy przedsiębiorcy również podkreślali, iż relokacja firmy bądź jej części do Polski, nie oznacza zaprzestania działalności gospodarczej w Ukrainie, lecz raczej formę umiędzynarodowienia własnego biznesu. Ponadto, w ramach dyskusji poruszona została kwestia rozbieżności rozwiązań legislacyjnych, odmienności reżimów podatkowych oraz prawa pracy. Odnosząc się do tych zagadnień, uczestnicy debaty opowiedzieli się za outsourcingiem, jednoznacznie określając to rozwiązanie jako niezbędne, pozwalające kadrze kierowniczej na skupieniu się na działalności stricte operacyjnej.

Jednym z celów organizatorów konferencji w ramach II panelu było właśnie wyeksponowanie prężnie działających w Polsce firm z ukraińskim kapitałem, ich doświadczenia, błędów i trudności na początkowych etapach inwestycyjnych, w celu wypracowania optymalnych rozwiązań systemowych dla instytucji obsługujących inwestorów zagranicznych, których działalność została szeroko omówiona w finalnym panelu dyskusyjnym pod tytułem „Współpraca z polskim biznesem. Od czego zacząć i gdzie szukać profesjonalnego wsparcia?”. Na wstępie głos zabrała Pani Maria Łubian, Manager Regionu w Centrum Exportu PAIH, misją którego jest wspieranie inwestycji w Polsce i za granicą oraz przyciąganie inwestorów. Biorący udział w debacie prawnik Yaroslav Romanchuk z EUCON Legal Group zaakcentował wagę korzystania z usług profesjonalnych pełnomocników i kancelarii przy prowadzeniu rozmów pomiędzy poszczególnymi firmami z Ukrainy i Polski, uzasadniając, to gwarancją uniknięcia nieporozumień językowych przy zawieraniu umów międzynarodowych.

Z kolei Valeria Antoniou, Koordynator ds. komunikacji w Diia.Business Warsaw powiedziała, że warszawskie biuro od początku działalności udzieliło wsparcia ponad 5000 obywatelom Ukrainy. Pierwotnie ta pomoc polegała na znalezieniu mieszkania, uzyskaniu dokumentów, a w miarę adaptacji Ukraińców w Polsce, Centrum zaczął oferować usługi doradczo-consultingowe i edukacyjne dla obywateli Ukrainy, zainteresowanych założeniem i prowadzeniem działalności gospodarcze w Polsce.

Uwagę na pomoc płynącą z prywatnych inicjatyw, m.in., takich jak Allegro Startup Asystent( program oferujący pomoc przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej) zwrócił Marcin Półchłopek, Dyrektor Zarządzania Handlowego w Allegro.

Szczególną uwagę poświęciła działaniom przedstawicielstwa Związku Przedsiębiorców i Pracodawców w Kijowie i jego roli w budowaniu relacji B2B między polskimi i ukraińskimi przedsiębiorstwami Anna Liubyma, Dyrektor Departamentu ds. Współpracy Międzynarodowej w Izbie handlowo-przemysłowej Ukrainy.

O unikalności programu Business for Ukraine Center mówiła Bogusława Rudecka, Dyrektor Centrum, zaznaczając, że Centrum Biznesu dla Ukrainy nie ogranicza się na branże i wspiera firmy niezależnie od ich wielkości, branży nakładów inwestycyjnych czy liczby pracowników obsługując firmy zarówno duże, jak i mikroprzedsiębiorstwa.

Instytucją finansującą program Business for Ukraine Center jest Fundacja Totalizatora Sportowego, a operatorem programu Związek Przedsiębiorców i Pracodawców.

***

Konferencja odbyła się pod honorowym patronatem Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Partnerami wydarzenia zostali Diia. Business Warsaw, Związek Przedsiębiorców Ukraińskich (SUP), European Business Association, Izba handlowo-przemysłowa Ukrainy, InfoCredit, Global Business for Ukraine.

Bruksela, 27 marca 2023 r.

Lunch roboczy „Międzynarodowa współpraca w zakresie morskiej energii wiatrowej na Morzu Bałtyckim”

Istotne jest przyspieszenie rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w całej Unii Europejskiej, przy jednoczesnym zapewnieniu zwiększonego potencjału produkcyjnego unijnych komponentów. Zapewnienie podaży europejskich urządzeń w związku z realizacją ambitnych celów klimatycznych, a także pokonanie przeszkód w uzyskiwaniu pozwoleń i tworzeniu zielonych miejsc pracy, będzie miało kluczowe znaczenie dla przyszłych inwestycji w farmy wiatrowe w Unii  – jak wynika z konkluzji roboczego lunchu, który odbył się 27 marca w Brukseli.

Wydarzenie współorganizowane przez Stałe Przedstawicielstwo RP przy Unii Europejskiej, Misję Kanady przy Unii Europejskiej oraz Związek Przedsiębiorców i Pracodawców wsparła firma Baltic Power, która rozwija jeden z pierwszych w Polsce morskich projektów wiatrowych. Projekt morskiej farmy wiatrowej Baltic Power o mocy 1,2 GW, który ma zostać uruchomiony w 2026 roku, jest wspólnym przedsięwzięciem PKN Orlen i kanadyjskiego Northland Power.

Dyskusję moderował Matthew James, redaktor naczelny Energy Post, a wśród prelegentów była Ambasador Kanady przy Unii Europejskiej Ailish Campbell; Arkadiusz Pluciński, Zastępca Stałego Przedstawiciela RP przy Unii Europejskiej; Mechthild Wörsdörfer, Zastępca Dyrektor Generalnej w DG ENER Komisji Europejskiej; Jarosław Broda, Członek Zarządu Baltic Power; Małgosia Bartosik, Wiceprezeska WindEurope; oraz Wadia Fruergaard, Szefowa ds. polityki offshore i łańcucha dostaw w Vestas.

Wydarzenie rozpoczęło się przemówieniem Pani Ambasador Campbell, która podkreśliła wsparcie swojego rządu dla transformacji energetycznej Europy oraz rolę kanadyjskiego przemysłu w dostarczaniu technologii i wiedzy fachowej wspierających transformację energetyczną Unii Europejskiej. Pani Ambasador podkreśliła możliwości Northland Power w zakresie wsparcia rozwoju projektów wiatrowych w Europie i Kanadzie oraz potrzebę wyeliminowania zależności energetycznej od Rosji po jej inwazji na Ukrainę. Wskazywała także na potencjał budowy bezpiecznych i zaufanych łańcuchów dostaw energii odnawialnej między UE a Kanadą w produkcji i eksploatacji zielonych technologii.

Następnie głos zabrał Pan Ambasador Arkadiusz Pluciński, który podkreślił potrzebę wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego Europy w obliczu toczącej się wojny w Ukrainie. Jego zdaniem, rozwój morskiej energetyki wiatrowej, szczególnie w polskiej części Morza Bałtyckiego, jest ważnym instrumentem do osiągnięcia tego celu, gdyż warunki naturalne dla jej rozwoju są w Polsce szczególnie sprzyjające. Pan Ambasador podkreślił, że trend realizacji większej liczby morskich projektów wiatrowych jest teraz kluczowy, ponieważ Rada UE kończy właśnie negocjacje w sprawie zmienionej Dyrektywy OZE i rozpoczyna prace nad stanowiskiem w sprawie reformy unijnego rynku energii elektrycznej.

Pan Jarosław Broda, Członek Zarządu Baltic Power, skupił się na głównych wyzwaniach z perspektywy dewelopera morskich farm wiatrowych, podkreślając potrzebę odzwierciedlenia obecnej sytuacji gospodarczej – kryzysu podażowego i rosnących cen komponentów oraz wysokiej inflacji – w poziomach wsparcia dla nowych projektów wiatrowych na morzu. Podkreślił również potrzebę przyspieszenia procesu wydawania pozwoleń i zwiększenia liczby projektów, które mają zostać uruchomione do 2030 r., aby osiągnąć cele UE w zakresie morskiej energii wiatrowej. Do osiągnięcia celów potrzebne jest ponad 30 GW nowych mocy w ciągu zaledwie 7 lat. Szczególnym wyzwaniem będzie utrzymanie unijnego łańcucha dostaw przy rosnącym popycie na projekty i znacznie niższych cenach oferowanych przez dostawców spoza UE. Prezes Broda podkreślił, że projekt Baltic Power będzie zawierał istotny udział rodzimego przemysłu w łańcuchu dostaw, a firma Vestas zapowiada w tym kontekście budowę fabryki turbin wiatrowych w Polsce (w Szczecinie). Fabryka zatrudni do 700 osób. Pan Broda poinformował, że pierwsza faza przetargów dla projektu Baltic Power została sfinalizowana, a wszystkie kluczowe komponenty projektu są już zabezpieczone. Ponadto inwestycja uzyskała w ostatnim czasie pozytywną decyzję notyfikacyjną Komisji Europejskiej w zakresie wsparcia projektu w formie kontraktu różnicowego.

Mechthild Wörsdörfer, Zastępca Dyrektor Generalnej DG ENER w Komisji Europejskiej, omówiła cele Brukseli w zakresie energii odnawialnej i podkreśliła swoje poparcie dla projektu Baltic Power jako wkładu w transformację energetyczną UE. Pani Wörsdörfer skupiła się na znaczeniu rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, a także kluczowej roli regionu Morza Bałtyckiego w tym procesie. Podkreśliła rolę szybszego wydawania pozwoleń, którym ostatnio zajmowali się unijni decydenci, a także dążenie do zwiększenia zdolności produkcyjnych UE poprzez Net-Zero Industry Act, projekt Rozporządzenia ogłoszony przez Komisję kilka tygodni temu. Podkreśliła również, że zapewnienie unijnego łańcucha dostaw i rozwoju kwalifikacji pracowników jest priorytetem dla Komisji Europejskiej. Panelistka zaznaczyła ważny wkład, jaki Polska wniesie w rozwój morskiej energetyki wiatrowej dzięki nowym projektom o mocy 6 GW, które zostaną uruchomione do 2030 r., i zapewniła, że Komisja Europejska będzie wspierać ten proces.

Wadia Fruergaard z Vestas odniosła się do aktualnych obaw i wyzwań związanych z łańcuchem dostaw z perspektywy przyszłego dostawcy turbin wiatrowych dla projektu Baltic Power. Realność projektu pozostaje najważniejszym czynnikiem dla łańcucha dostaw, podobnie jak w przypadku regionu bałtyckiego, gdzie potencjał i potencjalna skala inwestycji pozwoliły Vestas na podjęcie wstępnych decyzji inwestycyjnych dotyczących lokalnej produkcji. Europejski łańcuch dostaw jest zasadniczo jej zdaniem zagrożony przez aukcje dla morskiej energii wiatrowej. Według panelistki do przeszłości należy zaliczyć tzw. „wyścig w dół” w systemach aukcyjnych, które dopuszczają oferty po 0 EUR/MWh lub nawet po cenach ujemnych. W rezultacie cały łańcuch dostaw zostaje w takim scenariuszu ściśnięty, co wymaga albo opracowania nowych technologii, albo poniesienia znacznych kosztów – żadna z opcji nie wspiera prawdziwego priorytetu: tj. skalowania branży, aby sprostać ambicjom klimatycznym.

Małgosia Bartosik z WindEurope przedstawiła unijną perspektywę sektora morskiej energetyki wiatrowej, wskazując na ambitne cele na rok 2030 oraz bieżące kwestie związane z łańcuchem dostaw. Pani Bartosik podkreśliła, że rok 2022 był najgorszym dla morskiej energii wiatrowej pod względem decyzji inwestycyjnych, głównie ze względu na krajowe interwencje rynkowe i nadzwyczajne zmiany w strukturze rynku wprowadzane przez różne państwa członkowskie – takie jak pułapy cen energii elektrycznej dla OZE. Podkreśliła potrzebę poparcia przez państwa członkowskie i Parlament Europejski niedawno złożonego przez Komisję Europejską wniosku dotyczącego reformy rynku energii elektrycznej, aby przywrócić zaufanie inwestorów i uczynić Europę ponownie atrakcyjnym miejscem do inwestowania. Rozporządzenie Net-Zero Industry Act zaproponowane niedawno przez Komisję w jej opinii nie zapewnia tego, co jest potrzebne, ponieważ Europa ma tylko 3 lata na budowę nowych fabryk i zwiększenie skali produkcji, aby osiągnąć cele na 2030 r. w europejskim łańcuchu dostaw. Dziś Europa może wytwarzać 7 GW rocznie z morskich turbin wiatrowych. Cele unijne wymagają, aby przemysł wytwarzał aż 20 GW rocznie w 2026/27 r. Zgodziła się, że wyzwaniem dla unijnej branży wiatrowej jest skala rozwoju nowych projektów, a nie innowacje. Bardziej konkretne rozwiązania i działania wspierające krajowych inwestorów, takie jak te wprowadzone w niedawnej amerykańskiej ustawie Inflation Reduction Act, powinny zostać wdrożone także w Europie.

Dyskusja przeniosła się następnie do kwestii uzupełniających dotyczących szeregu priorytetów, w tym rozszerzenia kontraktów różnicowych i szybszych terminów wydawania pozwoleń, a także omówienia niezbędnych inwestycji w sieci, problemów z łańcuchem dostaw oraz ze zwiększeniem możliwości dla pracowników w zakresie rozwoju ich  umiejętności i tworzenia nowych miejsc pracy.

Paneliści omówili również Deklarację z Marienborga, którą 30 sierpnia 2022 r. podpisało osiem państw członkowskich UE z regionu Morza Bałtyckiego: Dania, Estonia, Niemcy, Finlandia, Łotwa, Litwa, Polska i Szwecja. Deklaracja zobowiązała te kraje do osiągnięcia do 2030 roku około 20 GW mocy zainstalowanej w morskiej energetyce wiatrowej. Aby osiągnąć ten cel, istnieje pilna potrzeba przyspieszenia rozwoju nowych morskich projektów wiatrowych, ponieważ obecnie całkowita moc morskiej energii wiatrowej na Morzu Bałtyckim wynosi zaledwie około 2,8 GW.

Baltic Power – Contribution of the 1.2 GW offshore wind project in Poland to EU’s energy transformation